LJUBLJANSKI S KO FIJ S KI LIST St. VII. Vsebina: 55. Zahvala sv. Očeta Leona XIII. — 56. Epistola encyclica Leonis PP. XIII. de Sanctissima Eucharistia. — 57. Okrožnica sv. Očeta Leona XIII. o presveti Evharistiji. — 58. Litterae apostolicae de instituendo consilio studiis sacrae scripturae provehendis. — 59. Decretum S. R. C., quo festum S. Joannis Baptistae de La Salle pro universa ecclesia praescribitur. — 60. Kon-kurzni razpis. — 61. Škofijska kronika. 55. Zahvala sv. Očeta Leona XIII. Na dan sv. Joahima so poslali prevsvišeni gospod knesoškof sv. Očetu sa god nastopno brzojavno čestitko: Eminentissimo Cardinali Rampolla Roma, Vaticano. Hodie in festo S. Joachim universa dioecesis Labacensis iubilaeum summi Pontificis celebrat et quidem cum solemni missa, convenienti sermone, adoratione Sanctissimi, oblatione oboli petrini et processione; quae Sanctitati Suae ob solatium nuntio simulque benedictionem apostolicam peto pro me, pro universo clero et fideli populo praecipue pro filiis discolis, qui pro dolor, in dies magis magisque in omnimodam apostasiam labuntur. f Antonius Bonaventura, episcopus. Na to brzojavko so prejeli prevsvišeni gospod knesoškof od kardinala Rampolle nastopni list, kateremu je bila prilošena pismena zahvala sv. Očeta, podpisana od Njih lastnoročno s prav krepkimi potezami : Nro. 72.069. Illme ac Reme Domine. Telegramma a te missum ad Summum Pontificem onomastica Ejus festivitate, tam gratum Eidem accidit ut per Pontificiam epistolam rescribendum tibi Sanctitas Sua existimaverit. Dum igitur hoc tale documentum ad te transmitto, existimationis meae sensa tibi testor, meque profiteor Amplitudini Tuae Addictissimum Romae, die 20. Augusti a. 1902. M. Card. Rampolla m. p. Ulmo ac Revmo Domino Antonio Bonaventura Episcopo Labacensium. Labacum (con lettera Pontificia.) Predstoječemu listu priloženo papeževo pismo slove: VENERABILI FRATRI ANTONIO BONAVENTURAE EPISCOPO LABACENSIUM LABACUM. LEO PP. XIII. VENERABILIS FRATER, SALUTEM ET APOSTOLICAM BENEDICTIONEM. De habitis in dioecesi Labacensi solemniis honori et cultui Beati Joachimi, cuius et appellamur nomine et patrocinio sustentamur, certiores Nos fecit Noster a Negotiis publicis Minister, cui actam splendide celebritatem significare properasti. Obsequium ac studium per te patefactum ii quam gratum Nobis acciderit et quam iucundum, non est cur iis aperiamus, quibus perspectum probe est magnam Nos laetitiam percipere e devotis filiorum Nostrorum voluntatibus. Quamobrem gratias Vobis easque peramplas agere festinamus, libentique animo ex effuso omnium vestrum amore spem concipiendam arbitramur fore, ut ad bonorum exemplar ii etiam informentur, qui coniuncti-onem cum Petri sede labefactare impie ac nefarie conantur. Testem interea benvolentiae Nostrae, auspicemque divinorum munerum Benedictionem Apostolicam tum tibi tum fidelibus tuis unversis peramanter in Domino impertimur. Datum Romae apud S. Petrum die XIX. Augusti anno MCMII, Pontificatus Nostri XXV. Leo PP. XIII. ni. p. 56. Epistola encyclica de Sanctissima Eucharistia. VEN ER A BI LI B VS ERAT RI B VS PATRIARCHIS PRIMATIBVS ARCHIEPISCOPIS EPISCOPIS AEIISQVE LOCORVM ORDINARIIS PACEM ET COMMVNIONEM CVM APOSTOEICA SEDE HABENTIBVS LEO PP. XIII VENERABILES FRATRES SALVTEM ET APOSTOLICAM BENEDICTIONEM. iYIirae caritatis in hominum salutem exempla, quae a Iesu Christo praelucent, Nos quidem pro sanctitate officii inspicere et persequi adhuc studuimus, ad extre-mumque vitae spiritum, ipso opitulante, studebimus. Nam tempora nacti nimis acriter veritati et iustitiae infensa, quantum erat in Nobis, docendo, admonendo, agendo prout nuperrima ad vos epistola Apostolica confirmavit, nequaquam intermisimus ea late praestare, quae sive ad multiplicem errorum contagionem depellendam, sive ad nervos intendendos Christianae vitae aptius conducere viderentur. In his autem duo sunt recentioris memoriae, omnino inter se coniuncta, unde Nosmetipsi opportunae consolationis fructum, tot prementibus aegritudinis causis, recolendo percipimus. Alterum, quum optimum factu censuimus augusto Cordi Christi Redemptoris universitatem humani generis peculiari ritu devoveri; alterum, quum omnes Christianum nomen pro-fitentes gravissime hortati sumus, ut Ei ipsi adhaererent, qui vel singulis vel iure sociat;s via, veritas, vita divinitus est. — Nunc vero eadem ipsa, advigilante in Ecclesiae tempora, Apostolica caritate movemur ac prope impellimur ut aliud quiddam ad ea proposita iam confecta, tamquam perfectionem suam addamus, ut videlicet Christiano populo maiorem in modum commendemus sanctissimam EUCHARISTIAM, quippe donum divinissimum ex intimo plane Corde prolatum eiusdem Redemptoris, desiderio desiderantis singularem huius-modi cum hominibus coniunctionem, maximeque factum ad saluberrimos fructus redemptionis eius dilargiendos. Quamquam in hoc etiam rerum genere nonnulla vel antehac Nos auctoritate et studio curavimus. lucun-dumque memoratu est inter cetera legitima Nos comprobatione ac privilegiis auxisse Instituta et Sodalitia non pauca, divinae Hostiae perpetua vice adorandae addicta; operam item dedisse ut conventus eucharistici digna cum celebritate parique utilitate haberentur; iisdem praeterea similisque causae operibus patronum caelestem attribuisse Paschalem Baylon, qui mysterii eucharistici cultor extitit insigniter pius. — Itaque, Venerabiles Fratres, de hoc ipso mysterio in quo tuendo illustrandoque constanter tum Ecclesiae sollertia, non sine praeclaris Martyrum palmis, elaboravit, tum praestan-tissimorum hominum doctrina, eloquentia, variaeque artes splendide contenderunt, libet capita quaedam alloquendo complecti; idque ut apertior atque expressior patescat eiusdem virtus, qua maxime parte se dat praesentissimam hisce necessitatibus temporum allevandis. Sane, quandoquidem Christus Dominus sub excessum mortalis cursus istud reliquit cai itatis immensae in homines monumentum, idemque praesidium maximum pro mundi vita ’), nihil Nobis de vita proxime cessuris optare felicius possumus quam ut liceat excitare in omnium animis atque alere memoris gratiae debitaeque religionis affectum erga Sacramentum mirabile, in quo salutis et pacis, sollicitis omnium studiis quaesitae, spem atque efficientiam maxime niti arbitramur. ‘) loann. VI, 62. Quod saeculo, usquequaque perturbato et laboranti tam misere, talibus Nos remediis adiumentisque ducimus praecipue consulendum, non deerunt sane qui demirentur, et fortasse qui dicta Nostra procaci cum fastidio accipiant. Id nempe est potissimum a superbia: quo vitio animis insidente, elanguescat in iis Christiana fides, quae obsequium vult mentis religiosissimum, necesse est, atque adeo caligo de divinis rebus tetrius incumbat; ut in multos illud cadat: Quaecumque ignorant, blasphemant'). Iam vero tantum abest ut Nos propterea ab inito avocemur consilio ut certum sit contentiore potius studio et recte animatis lumen afferre et sancta vituperantibus veniam a Deo, fraterna piorum imploratione, exorare. Sanctissimae Eucharistiae virtutem integra fide nosse qualis sit, idem enimvero est ac nosse quale sit opus quod humani generis causa Deus, homo factus, potenti misericordia perfecit. Nam ut est fidei rectae Christum profiteri et colere summum effectorem salutis nostrae, qui sapientia, legibus, institutis, exemplis, fu-soque sanguine omnia instauravit; aeque est eumdem profiteri colere sic in Eucharistia reapse praesentem, ut verissime inter homines ad aevi perpetuitatem ipse permaneat iisque partae redemptionis beneficia magister et pastor bonus, peracceptusque deprecator ad Patrem, perenni copia de semetipso impertiat. — Beneficia porro ex Eucharistia manantia qui studiose religioseque consideret, illud sane praestare atque eminere intelliget quo cetera quaecumque sunt continentur; ex ipsa nempe vitam in homines, quae vere vita est, influere: Panis, quem ego dabo, caro mea est pro mundi vita2). — Non uno modo, quod alias docuimus, Christus est vita; qui adventus sui inter homines causam professus est eam, ut afferret ipsis certam vitae plus quam humanae ubertatem: Ego veni ut vitam habeant, et abundantius habeant3). Statim namque ut in terris benignitas et humanitas apparuit Salvatoris nostri Dei *), nemo quidem ignorat vim quamdam continuo erupisse ordinis rerum prorsus novi procreatricem, eamque in venas omnes societatis civilis et domesticae permanasse. Novas inde homini cum homine necessitudines; nova publice et privatim iura, nova officia; institutis, disciplinis, artibus novos cursus: quod autem praecipuum, hominum animos et studia ad veritatem religionis sanctitatemque morum traducta; atque adeo vitam homini communicatam, caelestem plane ac divinam. Huc nimirum ea spectant, quae crebro in sacris litteris commemorantur, lignum vitae, verbum vitae, liber vitae, corona vitae, nominatimque panis vitae. ‘) Iudae 10. ’) Ioann VI, 52. *) Ioann. X, 10. 4) Tit. III, 4. At vero, quoniam haec ipsa de qua dicimus vita expressam habet similitudinem cum vita hominis naturali, sicut altera cibo alitur atque viget, ita alteram sustentari cibo suo et augeri oportet. Apte hic facit revocare quo quidem Christus tempore ac modo moverit animos hominum et adduxerit ut panem vivum, quem daturus erat, convenienter probeque exciperent. Ubi enim manavit fama de prodigio quod ille, multiplicatis panibus in satietatem multitudinis, patraverat ad litus Tiberiadis, confestim plures ad ipsum confluxerunt, si forte par sibi obtingeret beneficium. Tum Iesus, opportunitate arrepta, similiter ac quum feminae Samaritanae, ab haurienda puteali aqua, sitim ipse injecerat aquae salientis in vitam aeternam'), cupidae multitudinis sic erigit mentes, ut panem alium cupidius appetant qui permanet in vitam aeternam 2). Neque vero huiusmodi panis, instat Iesus admonere, est manna illud caeleste, quod patribus vestris per deserta peregrinantibus praesto fuit; neque ille quidem quem ipsi nuper a me mirabundi accepistis; verum egomtt sum panis iste: Ego sum panis vitae‘). Idemque eo amplius suadet omnibus, et invitando et praecipiendo: Si quis manducaverit ex hoc pane, vivet in aeternum; et panis quem ego dabo caro mea est pro mundi vita’*). Gravitatem porro praecepti ita ipse convincit: Amen amen dico vobis, nisi manducaveritis carnem Filii hominis et biberitis eius sanguinem, non habebitis vitam in vobis s). — Absit igitur pervagatus ille error perniciosissimus opinantium Eucharistiae usum ad eos fere amandandum esse qui vacui curis angustique animo conquiescere instituant in quodam vitae religiosioris proposito. Ea quippe res, qua nihil sane nec excellentius nec salutarius, ad omnes omiiino, cuiuscumque demum muneris praestantiaeve sint, attinet, quotquot velint (neque unus quisquam non velle debet) divinae gratiae in se fovere vitam, cuius ultimum est adeptio vitae cum Deo beatae. Atque utinam de sempiterna vita recte reputarent et providerent ii potissimum quorum vel ingenium vel industria vel auctoritas tantopere possunt ad res temporum atque hominum dirigendas. At vero videmus deploramusque ut plerique cum fastu existiment se novam veluti vitam eamque prosperam saeculo indidisse, propterea quod ipsum ad omne genus utilia et mirabilia inflammato cursu contendere suo impulsu urgeant. Sed enim, quocumque aspexeris, humana socielas, si a Deo aliena, potius quam quaesita fruatur tranquillitate rerum, perinde angitur et trepidat ut qui febri aestuque *) Ioann. IV, 24, ’) Ib. VI, 27. *) Ib. VI, 48, 4) Ib. 52. 6) Ib. 54. iactatur; prosperitati dum anxie studet eique unice fidit, fugientem sequitur, inhaeret labenti. Homines enim et civitates ut necessario ex Deo sunt, ita in alio nullo vivere, moveri, efficere boni quidquam, nisi in Deo per lesum Christum queunt; per quem late profluxerunt et profluunt optima quaeque et lectissima. — Sed horum omnium fons et caput bonorum est potissimum augusta Eucharistia: quae quum eam alat sustentetque vitam cuius ex desiderio tam vehementer laboramus, tum dignitatem humanam quae tanti nunc fieri videtur, immensum auget. Nam quid maius aut optabilius, quam effici, quoad eius fieri possit, divinae participem con-sortemque naturae? At enim hoc nobis Christus praestat in Eucharistia maxime, qua evectum ad divina, gratiae munere, hominem arctius etiam sibi adiungit et copulat. Id enim interest inter corporis cibum et animi, quod ille in nos convertitur, hic nos in se convertit; qua de re Christum ipsum Augustinus loquentem inducit: Nec tu me in te mutabis sicut cibum carnis tuae, sed tu mutaberis in me.1) Ex hoc autem praecellentissimo Sacramento, in quo potissime apparet quemadmodum homines in divinam inseruntur naturam, iidem habent in omni supernarum virtutum genere incrementa maxima. Et primum in fide. Omni quidem tempore fides oppugnatores habuit; nam etsi hominum mentes praestantissimarum rerum cognitione extollit, quia tamen quae supra naturam esse aperuit, qualia sint celat, eo videtur mentes ipsas deprimere. Sed olim tum hoc tum illud fidei caput oppugnabatur; deinceps multo latius exarsit bellum, eoque iam perventum est ut nihil omnino supra naturam esse affirmetur. Iamvero ad vigorem fervoremque fidei in animis redintegrandum perapte est, ut nihil magis, mysterium Eucharisticum, proprie mysterium fidei appellatum: hoc nimirum uno, quaecumque supra naturam sunt, singulari quadam miraculorum copia et varietate, universa continentur: Memoriam fecit mirabilium suorum misericors et miserator Dominus, escam dedit timentibus se?) Si Deus enim quidquid supra naturam fecit, ad Verbi retulit Incarnationem, cuius beneficio restitueretur humani generis salus, secundum illud Apostoli: Proposuit. . . instaurare omnia in Christo, quae in caelis, et quae in terra sunt, in ipso;3) Eucharistia, Patrum sanctorum testimonio, Incarnationis continuatio quaedam et amplificatio censenda est. Siquidem per ipsam incarnati Verbi substantia cum singulis hominibus copulatur; et supremum in Calvaria sacrificium admirabili modo renovatur; id quod praesignificavit Malachias: In omni loco sacrificatur et offertur nomini meo oblatio munda,4) l) Conf. 1. VII, c. X ’) Ps. CX, 4-5. s) Eph. I, 9-10. A) I, 11. Quod miraculum, unum omnium in suo genere maximum, miracula comitantur innumerabilia; hic enim omnes naturae leges intermissae: tota substantia panis et vini in corpus et sanguinem Christi convertitur; panis et vini species, nulla re subiecta, divina virtute sustentantur; corpus Christi tam multa simul loca nanciscitur, quam multis simul in locis Sacramentum perficitur. Humanae autem rationis quo magis erga tantum Mysterium intendatur obsequium, quasi adiumento suppetunt prodigia, in eiusdem gloriam, veteri memoria et nostra patrata; quorum publica exstant non uno loco eaque insignia monumenta. Hoc igitur Sacramento videmus fidem ali, mentem enutriri, rationalistarum commenta dilui, ordinem rerum quae supra naturam sunt maxime illustrari. Sed ut divinarum rerum fides languescat, non modo superbia, quod supra attigimus, sed etiam depravatio facit animi. Nam si usu venit ut quo melius quisque est moratus, eo sit ad intelligendum sollertior, corporis autem voluptatibus mentes obtundi ipsa ethnica dispexit prudentia, divina sapientia praemonuit; ‘) tanto magis in divinis rebus voluptates corporis obscurant fidei lumen, atque etiam, per iustam Dei animadversionem, exstinguunt. Quarum quidem voluptatum insatiabilis hodie cupiditas flagrat, omnesque late tamquam contagio quaedam morbi vel a primis aetatulis inficit. Verum teterrimi huius mali praeclarum in divina Eucharistia praesto est remedium. Nam, omnium primum, augendo caritatem, libidinem coercet; ait enim Augustinus: Nutrimentum eius (caritatis) est imminutio cupiditatis; perfectio, nulla cupiditas.") Praeterea castissima Iesu caro carnis nostrae insolentiam comprimit, ut Cyrillus monuit Alexandrinus: Christus enim exsistens in nobis sopit saevientem in nostris membris carnis legem. *) Quin etiam fructus Eucharistiae singularis et jucundissimus est quem significavit propheticum illud: Quid bonum eius (Christi) est, et quid pulchrum eius, nisi frumentum electo rum et vinum germinans virgines?'*) videlicet sacrae virginitatis forte et constans propositum, quod, vel diffluente deliciis saeculo, latius in dies uberius-que in catholica Ecclesia florescit: quanto quidem ubique cum religionis ipsiufque humani convictus emolumento et ornamento est probe cognitum. — Accedit quod huiusmodi Sacramento spes bonorum immortalium, fiducia auxiliorum divinorum, mirifice roboratur. Beatitatis enim studium, quod omnium animis insitum atque innatum est, terrestrium bonorum fallacia, iniusta flagitiosorum hominum vi, ceteris denique corporis animique molestiis magis magisque acuitur. Iam vero *) Sap. I, 4. ’) De diversis quaestionibus LXXXI1I, quaest XXXVI. *) Lib. IV, c. 2 in Ioann. VI, 57. 4) Zach. IX, 17. augustum Eucharistiae Sacramentum, beatitatis et gloriae causa idem et pignus est, idque non animo tantum sed etiam corpori. Quum enim animos caelestium bonorum copia locupletat, tum iis perfundit suavissimis gaudiis, quae quamlibet hominum aestimationem et spem longe superent; in adversis rebus sustentat, in virtutis certamine confirmat, in vitam custodit sempiternam, ad eamque tamquam instructo viatico perducit. Corpori autem caduco et fluxo Hostia illa divina futuram ingenerat resurrectionem; siquidem corpus immortale Christi semen inserit immortalitatis, quod aliquando erumpat. Utrumque istud et animo et corpori bonum inde obventurum Ecclesia omni tempore docuit, Christo obsecuta affirmanti: Oui manducat meam carnem, et bibit meum sanguinem, habet vitam aeternam: et ego resuscitabo eum in novissimo die.]) — Cum re cohaeret magnique interest id considerare, ex Eucharistia, quippe quae a Christo instituta sit tamquam passionis suae memoriale perenne,2) Christiano homini castigandi salutariter sui denunciari necessitatem. Iesus enim primis illis sacerdotibus suis: Hoc facite, inquit, in meam commemorationem,3) idest hoc facite ad commemorandos dolores, aegritudines, angores meos, meam in cruce mortem. Quapropter huiusmodi sacramentum idem et sacrificium assidua est in omne tempus poenitentiae, ac maximi cuiusque laboris adhortatio itemque voluptatum, quas homines impudentissimi tantopere laudant et efferunt, gravis et severa improbatio: Quotiescumque manducabitis panem hunc; et calicem bibetis, mortem Domini annuntiabitis donec veniat.l) Praeter haec, si in praesentium malorum causas diligenter inquiras, ea reperies inde fluxisse, quod hominum inter ipsos caritas, caritate adversus Deum frigescente, deferbuerit. Dei se esse filios atque in Iesu Christo fratres obliti sunt; nihil, nisi sua quisque, curant; aliena non modo negligunt, sed saepe oppugnant in eaque invadunt. Inde crebrae inter civium ordines turbae et contentiones: arrogantia, asperitas, fraudes in potentioribus; in tenuioribus miseriae, invidiae, secessiones. Quibus quidem malis frustra a providentia legum, a poenarum metu, a consiliis humanae prudentiae quaeritur sanatio. Illud est curandum enitendum-que, quod plus semel Ipsi fusiusque commonuimus, ut civium ordines mutua inter se concilientur officiorum coniunctione, quae a Deo profecta, opera edat germanum Iesu Christi spiritum et caritatem referentia. Hanc terris Christus intulit, hac omnia inflammari voluit, utpote quae una posset non modo animae sed etiam ‘) Ioann. VI, 55. ’) S. Thomas Aquin. opuse. LVII: Offic. de festo Corp. Christi. ’) Luc. XXII, 19. *) I Chor. XI, 26. corpori beatitatis aliquid vel in praesens afferre: amorem enim immoderatum sui in homine compescit et divitiarum cohibet cupiditatem, quae radix omnium malorum est. ’) Quamquam vero rectum est omnes iustitiae partes inter ordines civium convenienter tutari; praecipuo tamen caritatis praesidio et temperamento id demum assequi licebit ut in hominum societate salutaris ea quam Paulus suadebat, fiat aequalitas, *) facta conservetur. Hoc igitur Christus voluit, quum augustum hoc Sacramentum institueret, excitanda caritate in Deum, mutuam inter homines fovere caritatem. Haec enim ex illa, ut perspicuum est, suapte natura exsistit, et sua veluti sponte effunditur: neque vero fieri potest ut ulla ex parte desideretur, quin imtm incendatur et vigeat oportet, si Christi erga ipsos’caritatem perpendat in hoc Sacramento; in quo, ut potentiam suam et sapientiam magnifice patefecit, sic divitias divini sui erga homines amoris velut effudit. 3) Tam insigni ab exemplo Christi, omnia sua nobis laigientis, sane quantum ipsi inter nos amare atque adiuvare debemus, fraterna necessitudine quotidie arctius devincti! Adde quod vel signa ipsa, quibus huiusmodi constat Sacramentum, peropportuna coniunctionis incitamenta sunt. Qua de re sanctus Cyprianus: Denique unanimitatem christianam firma sibi atque inseparabili caritate connexam etiam ipsa dominica sacrificia declarant. Nam quando Dominus corpus suum panem vocat de multorum granorum adunatione congestum, populum nostrum quem portabat indicat adunatum: et quando sanguinem suum vinum appellat de botris atque acinis plurimis expressum atque in unum coactum, gregem item nostrum significat commixtione adunatae multitudinis copulatum. *) Similiter Angelicus Doctor ex Augustini sententia1) haec habet: Dominus noster corpus et sanguinem suum in eis rebus commendavit, quae ad unum aliquid rediguntur ex multis; namque aliud, scilicet panis ex multis granis in unum constat, aliud, scilicet vinum in unum ex multis acinis confluit, et ideo Augustinus alibi dicit: 0 Sacramentum pietatis, o signum unitatis, o vinculum caritatis'’) Quae omnia confirmantur,ConciliQTriden-tini sententia, Christum Eucharistiam Ecclesiae reliquisse „tamquam symbolum eius unitatis et caritatis, qua Christianos omnes inter se coniunctos et copulatos esse „voluit.... symbolum unius illius corporis, cuius ipse „capit exsistit, cuique nos, tamquam membra, arctis „sima fidei, spei et caritatis connexione adstrictos esse ') I Tim. VI, io. *) II. Cor. VIII, 14. *) Cone. Trid. sess. XIII, De Euchar. c. II. 4) Ep. 69, ad Magnum n. 5 (al. 6). 5) Tract. XXVI, in Ioann n. 13, 17. *) Summa theol. III p. q. LXXIX, a. 1. „voluit.“1) Idque edixerat Paulus: Quoniam unus panis, unum corpus multi sumus, omnes qui de uno pane participamus '.1) Illud enimvero pulcherrimum ac periu-cundum est Christianae fraternitatis aequalitatisque socialis specimen, promiscue ad sacra altaria circumfundi patritium et popularem, divitem et pauperem, doctum et indoctum, eiusdem aeque participes convivii caelestis. — Quod si merito in Ecclesiae fastis hoc primordiis eius vertitur propriae laudi quod multitudinis credentium erat cor unum et anima una;3) sane eos tam eximium bonum debuisse consuetudini mensae divinae, obscurum non est; de ipsis enim commemoratum legimus: Erant perseverantes in doctrina Apostolorum et in communicatione fractionis panis.*) — Mutuae praeterea inter vivos caritatis gratia, cui a Sacramento eucharistico tantum accedit roboris et incrementi, Sacrificii praesertim virtute ad omnes permanat qui in sanctorum communione numerantur. Nihil est enim al ud sanctorum communio, quod nemo ignorat, nisi mutua auxilii, expiationis, precum, beneficiorum communicatio inter fideles vel caelesti patria potitos vel igni piaculari addictos vel adhuc in terris peregrinantes, in unam coalescentes civitatem, cuius caput Christus, cuius forma caritas. Hoc autem fide tst ratum, etsi soli Deo Sacrificium augustum offerri liceat, tamen etiam honori Sanctorum in caelis cum Deo regnantium, qui illos coronavit, celebrari)posse ad eorum patrocinium nobis conciliandum atque etiam, ut ab Apostolis traditum, ad labes fratrum abolendas, qui iam in Domino mortui, nondum plane sint expiati. — Sincera igitur caritas quae, in salutem utilitatesque omnium, omnia facere et pati assuevit, prosilit nempe ardetque actuosa ex sanctissima Eucharistia, ubi Christus adest ipse vivus, ubi suo erga nos amori vel maxime indulget divinaeque impulsus caritatis impetu suum perpetuo sacrificium instaurat. Ita facile apparet undenam hominum apostolicorum ardui labores, unde tam multae variae-que apud catholicos institutae benemerendi de humana familia rationes sua ducant auspicia, vires, constantiam, felicesque exitus. Haec pauca quidem in re perampla minime dubi--tamus quin abunde^frugifera christiano gregi accidant, si opera vestra, Venerabiles Fratres, sint opportune exposita et commendata At vero tam magnum et virtute omni affluens Sacramentum nemo satis unquam proinde ac dignum est, nec eloquendo laudaverit, nec venerando coluerit. Ipsum sive pie mediteris, sive rite adores, sive eo magis, pure sancteque percipias, tamquam centrum existimandum est in quo Christiana vita, quanta usquam est, insistit; ceteri quicumque habentur, ‘) Sess. XIII. D. Euchar. c. II. ’) I Cor. X, 17. J) Act. IV, 32. ‘) Act. II, 42. pietatis modi demum in id ipsum conducuntjet desinunt. Atque ea Christi benigna invitatio benigniorque promissio: Venite ad me omnes, qui laboratis, et onerati estis, et ego reficiam vos,') in hoc praecipue mysterio evenit et quotidie impletur. — Ipsum denique est velut anima Ecclesiae, ad quod ipsa sacerdotalis gratiae amplitudo per varios ordinum gradus dirigitur Indidemque haurit habetque Ecclesia omnem virtutem suam et gloriam, omnia divinorum charismatum ornamenta, bona omnia: quae propterea summam curarum in eo collocat ut fidelium animos ad intimam cum Christo coniunctionem per Sacramentum Corporis et Sanguinis eius instruat et adducat: ob eamque rem caeremoniis sanctissimis ipsum ornando facit venerabilius. — Perpetuam hoc etiam in genere providentiam Ecclesiae matris ea praeclarius commendat hortatio, quae in sacro Tridentino Concilio edita est, mirificam quamdam caritatem pietatemque redolens, plane digna quam populus Christianus a Nobis accipiat ex integro revocatam: „Paterno affectu admonet Sancta „Synodus, hortatur, rogat et obsecrat per viscera misericordiae Dei nostri, ut omnes et singuli, qui christiano „nomine censentur, in hoc unitatis signo, in hoc vin-„culo caritatis, in hoc concordiae symbolo iam tandem „aliquando conveniant et concordent, memoresque tan-„tae maiestatis, et tam eximii amoris Iesu Christi Do-„mini nostri qui dilectam animam suam in nostrae „salutis pretium, et carnem suam nobis dedit ad manducandum, haec sacra mysteria corporis et sanguinis „eius eä fidei constantia et firmitate, ea animi devotione „ac pietate et cultu credant et venerentur, ut panem „illum supersubstantialem frequenter suscipere pcssint, „et is vere eis sit animae vita et perpetua sanitas mentis; „cuius vigore confortati, ex huius miserae peregrinationis itinere ad caelestem patriam pervenire valeant, „eumdem panem Angelorum, quem modo sub sacris „velaminibus edunt, absque ullo velamine manducaturi“2) — Porro testis historia est, christianae vitae ‘ cultum vulgo floruisse melius, quibus temporibus esset Eucharistiae perceptio frequentior. Contra non minus est exploratum consuevisse, ut quum caelestem panem negli-gerent homines et veluti fastidirent, sensim elanguesceret christianae professionis vigor. Qui quidem. ne prorsus aliquando deficeret, opportune cavit in Concilio Lateranensi Innocentius III, quum gravissime praecepit, ut minimum per sollemnia Paschatis nemo Christianus a communione Dominici Corporis abstineret. Liquet vero praeceptum huiusmodi aegre datum, ac postremi remedii loco: semper enim id fuit Ecclesiae in votis, ut cuique sacro adessent fideles de divina hac mensa participes. „Optaret sacrosancta Synodus ut in „singulis Missis fideles adstantes non solum sprituali ') Matth. XI, 82. a) Sessio XIII. de Euchar. c. VIII. „affectu, sed Sacramentali etiam Eucharistiae perceptione communicarent, quod ad eos sanctissimi huius „sacrificii fructus uberior proveniret“'). Et uberrimam quidem salutis copiam non singulis modo sed universis hominibus paratam hoc habet augustissimum mysterium, ut est Sacrificium: ab Ecclesia propterea pro totius mundi salute assidue offerri solitum. Cuius sacrificii, communibus piorum studiis, fieri ampliorem cum existimatione cultum addecet; hac aetate vel maxime, oportet. Itaque multiplices ipsius virtutes sive latius cognosci sive attentius recoli velimus. — Principia lumine ipso naturae perspicua illa sunt: supremum esse absolutumque in homines, privatim publice, Dei creatoris et conservatoris imperium; quidquid sumus quidquid privatim publiceque habemus boni, id omne a divina largitate profectum: vicissimque a nobis Deo testandam et summam, ut Domino reverentiam, et maximam, ut beneficentissimo, gratiam. Haec tamen officia quotusquisque hodie invenitur, qui qua par est religione colat observet! Contumaces in Deum spiritus haec, si unquam alia, prae se fert aetas: in qua rursus invalescit adversus Christum ea vox nefaria: Nolumus hunc regnare super nos l), nefariumque propositum, Eradamus eum s); nec sane quidquam tam vehementi impetu complures urgent, quam ut ex civili atque adeo ex humana omni consortione pulsum segregent Deum. Quo consceleratae dementiae quamquam usquequaque non proceditur, miserabile tamen est quam multos teneat divinae Maiestatis beneficio-rumque eius, partae praesertim a Christo salutis, oblivio. Iamvero hanc tantam vel nequitiam vel socordiam sarciat oportet auctior communis pietatis ardor in cultu Sacrificii eucharistici; quo nihil Deo esse honorabilius, nihil iucundius potest. Nam divina est, quae immolatur hostia; per ipsam igitur tantum augustae Trinitati tribuimus honoris, quantum dignitas eius immensa postulat; infinitum quoque et pretio et suavitate munus exhibemus Patri, Unigenitum suum; eo fit ut benignitati eius non modo agamus gratiam, sed plane referamus. — Dupli-cemque alium ex tanto sacrificio insignem fructum licet et necesse est colligere. Maeret animus reputando, quae fiagitiorum colluvies, neglecto, ut diximus, contemtoque Dei numine, usquequaque inundaverit. Omnino humanum genus magnam partem videtur caelestem iram devocare: quamquam ipsa illa quae insidet, malarum rerum seges, continet iustae animadversionis maturitatem. Excitanda igitur in hoc etiam pia fidelium contentio, ut et vindicem scelerum placare Deum, et auxiliorum eius opportunitatem calamitoso saeculo conciliare studeant. Haec autem videant maxime huius ope Sacrificii esse quaerenda. Nam divinae tum iustitiae rationibus satis cu- ') Cone. Trid, sess. XXII, c. VI. 3) Luc. XIX, 14. ’) Ier. XI, 19. muiateque facere, tum clementiae large impetrare munera possunt homines sola obitae a Christo mortis virtute. Sed hanc ipsam virtutem sive ad expiandum, sive ad exorandum voluit Christus integram permanere in Eucharistia, quae mortis ipsius non inanis quaedam nuda-que commemoratio, sed vera et mirabilis, quamquam incruenta et mystica, renovatio est. Ceterum, non mediocri Nos laetitia afficimur, libet enim profiteri, quod proximis hisce annis fidelium animi ad amorem atque obsequium erga Eucharistiae Sacramentum renovari coepisse videantur; quod quidem in spem Nos erigit temporum rerumque meliorum. Multa enim id genus et varia, ut initio diximus, sollers induxit pietas, sodalitates praesertim vel eucharisticorum rituum splendori amplificando, vel Sacramento augusto dies noctesque assidue venerando, vel illatis eidem contumeliis iniuriisque sarciendis. In his tamen acquiescere, Venerabiles Fratres, neque Nobis licet neque vobis; etenim multo plura vel provehenda restant vel sucipi-enda, ut munus hoc omnium divinissimum apud eos ipsos, qui Christianae religionis colunt officia, ampliore in luce atque honore versetur, tantumque mysterium quam dignissima veneratione colatur. Quaproter suscepta opera acrius in dies urgenda; prisca instituta, sicubi exoleverint, revocanda, ut sodalitia eucharistica, supplicationes Sacramento augusto ad adorandum proposito, sollemnes eius circumductae pompae, piae ad divina tabernacula salutationes, alia eiusdem generis et sancta et saluberrima; omnia praeterea aggredienda, quae prudentia et pietas ad rem suadeat. Sed in eo praecipue est elaborandum, ut frequens Eucharistiae usus apud catholicas gentes lato reviviscat. Id monent nascentis Ecclesiae, quae supra memoravimus, exempla, id Conciliorum decreta, id auctoritas Patrum et sanctissimorum ex omni aetate virorum; ut enim corpus ita animus cibo saepe indiget suo; alimoniam autem maxime vitalem praebet sacrosancta Eucharistia. Itaque praeiudicatae adversantium opiniones, innanes multorum timores, speciosae abstinendi causae penitus tollendae; ea enim agitur res, qua nihil fideli populo utilius tum ad redimendum tempus e sollicitis rerum mortalium curis, tum ad Christianos revocandos spiritus constanterque retinendos. Huc sane magno erunt momento praestantiorum ordinum hortationes et exempla, maximo autem cleri navitas et industria. Sacerdotes enim, quibus Christus Redemptor Corporis et Sanguinis sui mysteria conficiendi ac dispensandi tradidit munus, nihil profecto melius pro summo accepto honore queant rependere, quam ut Ipsius eucharisticam gloriam omni ope provehant, optatisque sacratissimi Cordis eius obsequendo, animos hominum ad salutiferos tanti Sacramenti Sacrificiique fontes invitent ac pertrahant. Ita fiat, quod vehementer cupimus, ut praecellentes Eucharistiae fructus quotidie uberiores proveniant, fide, spe, caritate, omni denique Christiana virtute, feliciter accrescente; idque in sanationem atque emolumentum rei quoque publicae; fiat, ut providentissimae Dei caritatis magis magisque eluceant consilia qui tale mysterium pro mundi vita constituit perpetuum. Quarum Nos rerum erecti spe, Venerabiles Fratres, auspicem munerum divinorum caritatisque Nostrae te- stem, Apostolicam benedictionem et singulis vobis et vestro cuiusque clero ac populo peramenter impertimus. DatumRomae apud Sanctum Petrum, dieXXVIII Maii, in praeludio sollemnitatis Corporis Christi, anno MDCCCCII, Pontificatus Nostri vicesimo quinto. Leo Pp. XIII. 57. Okrožnica sv. Očeta Leona XIII. Slediti in posnemati svetle zglede prečudne ljubezni Jezusa Kristusa za zveličanje ljudi je Naša sveta dolžnost; za to smo se vedno prizadevali in se bomo z božjo pomočjo prizadevali do zadnjega zdihljaja. Casi, v katerih živimo, so tako sovražni resnici in pravici! Zato nismo nikdar prenehali truditi se na vso moč z nauki, opomini, dejanji za vse to, kar bi moglo pregnati kugo tolikerih zmot, kar bi moglo zopet poživiti pravo krščansko življenje. To spričuje tudi Naše zadnje pismo. Posebno pa sta dve stvari iz zadnjega časa, tesno združeni med seboj, ki nas v tolikih bridkostih zares tolažita, kadarkoli se jih spomnimo. Prva je, da smo sklenili, naj bi se ves človeški rod posvetil najsvetejšemu Srcu Kristusa Odrešenika; druga pa je, da smo vse kristjane z vso resnobo opomnili, naj bi bili združeni ž Njim, ki je ne le posameznikom, ampak tudi za vso družbo božja Pot, Resnica in Življenje. Sedaj Nas pa naganja ista apostolska ljubezen, ista skrb za potrebe sv. Cerkve, da dodamo še tretjo stvar kot dopolnilo, namreč, da priporočimo, kar le moči krščanskemu ljudstvu presveto Evharistijo, saj je presveta evharistija zares božji dar; dar iz najsvetejšega Srca Odrešenika našega, ki je z živim hrepenenjem hrepenel biti združen z ljudmi na ta prečudni način; dar, dan ljudem, da bi bili po njem deležni zveličalnih sadov Njegovega odrešenja. Pač smo že tudi tu marsikaj započeli, marsikaj pospešili. Radi se zlasti spominjamo, kako smo potrdili in s posebnimi pravicami obdarili nemalo družb in bratovščin, ki so se posvetile vednemu češčenju sv. Rešnjega Telesa; kako smo poskrbeli, da bi bili evharistični shodi, kakor je treba, mnogobrojni in blago-nosni; kako smo tem in drugim takim ustanovam izbrali nebeškega zavetnika sv. Paskala Bavlon, ki je bil tako velik in pobožen častivec evharistične skrivnosti. O tej skrivnost tedaj, častiti bratje, smo se namenili še nekoliko izpregovoriti; saj se je sv. Cerkev vedno toliko trudila, da bi branila in pojasnjevala to skrivnost; kar pričajo tudi palme mučeništva; saj so se toliko trudili največji učenjaki, sloveči govorniki, znameniti umetniki. Izpregovorili bomo o tej skrivnosti, da bi se vse bolj jasno pokazala zlasti nje velika moč za potrebe našega časa. na katol. škofe o presv. Evharistiji. Zares, ker je nam Gospod na predvečer Svoje smrti zapustil ta spomin neizmerne Svoje ljubezni do ljudi, ki je obenem največje sredstvo za življenje s v e t a'), ne mogli bi si Mi, ko se nam bliža zadnja ura, boljšega želeti, kakor da nam je dano buditi in negovati v srcih vseh čuvstva hvaležnosti in pobožnosti do prečudnega zakramenta, v katerem je po Naših mislih upanje in moč tistega rešenja in tistega miru, ki po njem tako nemirno vsi hrepene. Gotovo se bodo nekateri čudili, ko pravimo, da je po Naših mislih naši tako razburkani, tako mukotrpni dobi treba pomoči zlasti na tak način; nekateri bodo vsprejeli Naše besede morda celo z drzno ne. voljo. Tega kriv je največ napuh. Napuh mori vero v dušah, zakaj vera hoče verno vdanost duha; napuh pokriva duše s temo glede na božje reči, tako da o mnogih velja, kar pravi sv. pismo: Tipa preklinjajo, česar ne ved ö.1) Toda to Nas nikakor ne more odvrniti od Našega sklepa, marveč Nas še bolj podžiga, da nje, ki so dobre volje poučimo, a njim, ki zasmehujejo svete reči, izprosimo z združenimi prošnjami pravičnih od Boga odpuščanje. Poznati s polno vero moč presvete evharistije je prav to kar poznati delo, katero je zavoljo človeštva z močnim usmiljenjem dopolnil včlovečeni Bog. Zakaj kakor prava vera uči izpoznavati in častiti Kristusa kot pravega početnika našega odrešenja, ki je z modrimi nauki, postavami, ustanovami, zgledi, s krvjo Svojo vse obnovil, tako Ga prava vera tudi izpoznava in časti kot pričujočega v sv. evharistiji, in sicer tako pričujočega, da resnično biva med nami do konca sveta ter nam kot učitelj in dobri pastir, kot najboljši pri-prošnjik pri Bogu v izobilju deli dobrote dopolnjenega odrešenja. Ce pa kdo pazljivo in verno premišljuje dobrote, potekajoče nam iz sv. evharistije, bo spoznal, da je prva med vsemi in ki ima vse druge v sebi, le-ta, da se iz njč razliva v nas življenje, ki je resnično življenje: „Kruh, ki ga bom jaz dal, je dejal Kristus, je moje meso za življenje sveta!“3) ‘) Jan. VI. 52. ’) Jud. 10. *) Jan. VI. 52. Kristus je ž i v 1 j e n j e na več načinov, kakor smo že zadnjič rekli. Kristus je prišel na svet, kakor je sam izpovedal, da bi prinesel ljudem življenje; gotovo, polno, več kakor človeško življenje. „Jaz sem prišel, da imajo življenje in imajo obilneje.“') Takoj namreč, ko se je prikazala na zemlji dobrota in ljubezen Boga, našega Zveličarja2), je prešinila svet, kakor je vsakemu znano, neka nova moč, stvarnica novega reda, in razlila se v vse žile družbe in družine. Odtod so nastale med ljudmi nove vezi; nove javne in osebne pravice, nove dolžnosti; odtod so dobile družabne ustanove, znanosti in umetnosti nove smeri; in kar je poglavitno, človeški duh se je obrnil z novo skrbjo k resnici svete vere in h kreposti. Tako je človek deležen novega življenja, zares nebeškega in božjega! Zato sv. pismo večkrat govori o drevesu življenja, o besedi življenja, o bukvah življenja, o kroni življenja, zlasti pa o kruhu življenja. Ker pa je življenje, ki o njem govorimo, podobno našemu naravnemu življenju, zato se mora tudi nekako hraniti in rediti z neko jedjo, kakor se mora z jedjo hraniti in rediti naše naravno življenje. In tu se je treba spomniti, kdaj in kako je Kristus nagnil in spodbudil ljudi, da bi prav vzprejeli živi kruh, ki ga je nameraval dati. Ko se je namreč razglasil tisti čudež, da je na obrežju tiberijskega jezera z malo kruhi nasitil celo množico, so mnogi k njemu hiteli, češ da bodo morda deležni enake dobrote. Tedaj je Jezus porabil to priložnost, in kakor je nekdaj Samaritanki, ko je zajemala pitno vodo iz vodnjaka, vzbudil željo po stud e n cu v o d e iz viraj oče v večno življenje3), tako je sedaj željni množici dvignil duha, da bi zaželela drugega kruha, kruha, ki ostane v večno življenje. *) Ta kruh, tako je Jezus poučeval množice, pa ni morda tista nebeška mana, ki so jo pobirali vaši očetje na poti po puščavi; tudi ni tisti kruh ki sem ga vam zadnjič dal v vaše veliko začudenje; ampak jaz sam sem tisti kruh: Jaz sem kruh življenja.5) O tem prepričuje Jezus vse bolj in bolj; sedaj jim z obljubami prigovarja, sedaj jim ukazuje: Ako kdo je od tega kruha, bo živel vekomaj; in kruh, ki ga bom jaz dal, je moje meso za življene svet a.6) Strog ukaz pa je, ko jim govori: Resnično, resnično vam povem: ako ne bote jedli mesa Sinu človekov e g a i n p i 1 i n j e g o v e krvi, ne bodete imeli življenja vsebi.1) Proč torej s tisto ‘) Jan. X. 10. *) Tit. III. 4. 3i Jan. IV. .14. 4) Jan. VI. 27. Jan. VI. 48. *) Jan. VI. 52. ’) Jan. VI. 54. tako pogubno, a žalibog neredko zmoto, kakor da je sv. obhajilo le za one, ki so omejenega duha in prosti vseh skrbi in zato iščejo samo mirnega, pobožnega življenja. Sv. evharistija, tako vzvišena, tako zveličalna skrivnost je pač za vse; naj si bodo kateregakoli stanu, v katerikoli visoki službi; za vse, ki hočejo — in hoteti mora vsak! — za vse torej, ki hočejo v sebi ohraniti življenje milosti božje, življenje, čigar dopolnjenje je blaženo življenje v Bogu. Ah, da bi pač o večnem življenju prav sodili in zanje prav skrbeli posebno oni, ki imajo s svojo nadarjenostjo, s svojo pridnostjo, s svojim ugledom tako velik vpliv na druge ljudi in njih zadeve. Toda z žalostjo opazujemo, kako se premnogi bahajo, kakor da so početniki novega, srečnejšega življenja, če spodbujajo in podžigajo ljudi na napredek v raznovrstnih koristnih rečeh in čudežnih iznajdbah! In vendar, kamorkoli se ozrete, nikjer človeška družba, odtujena Bogu, ne uživa zaželjenega miru. ampak muči se in premetava, kakor bolnik v mrzlični vročini; trudno se peha za srečo, a čim bolj hiti za njo, tem bolj sreča beži; ko jo hoče prijeti, se razpusti v nič. Posamezniki in družba so od Boga, zato tudi v nikomer drugem ne morejo živeti, ne gibati se, ne delovati količkaj dobrega, kakor v Bogu po Jezusu Kristusu; odtod je izšlo in še izhaja, kar je dobrega, kar je lepega. Vseh teh dobrot vir in početek pa je zlasti sveta evharistija: ko sveta evharistija hrani in redi življenje, ki po njem tako nemirno in trudno hrepenimo, dviga obenem neprimerno tudi človeško vrednost, ki je dandanašnji v toliki hvali in ceni. Zares, kaj je višjega, kaj bolj vrednega želja, kakor doseči, kolikor je sploh mogoče, delež božje narave? To pa nam nudi Kristus in sicer zlasti v sv. evharistiji. S sv. evharistijo Kristus človeka, ki je že po milosti božji dvignjen k božjim ciljem, še bolj s seboj združi in zedini. Ta razloček je namreč med pozemsko in nebeško hrano, da se pozemska hrana nam vtelesi, nebeška hrana pa nas sebi vtelesi. Kristus po besedah sv. Avguština tako govori kristjanu: „Jaz sem tvoja jed; a ne boš ti mene vase izpremenil, ampak ti se boš izpremenil vame!“1) Iz tega najsvetejšega zakramenta, ki se v njem najbolj jasno kaže, kako je človek deležen božje narave, pa prejemajo ljudje tudi močno rast v vseh nadnaravnih krepostih. Najprej jim sv. evharistija množi vero. V vsaki dobi je vera imela tudi nasprotnikov. Dasi namreč vera daje duhu najvišje spoznanje, vendar na videz ponižuje duha, ker mu sicer kaže nadnaravne resnice, a mu zakriva njih bistvo. Toda včasih so nasprotovali le temu ali onemu nauku sv. vere; potem so šli že mnogo dalje; dandanašnji pa taje že vse, kar je nadnaravnega. In da vera v dušah oživi, da se užge, ') Conf. 1. VII. c. X. za to ni boljšega pomočka, kakor je evharistična skrivnost, ki se zategadelj po pravici imenuje tudi „skrivnost sv. vere“; v tej skrivnosti so namreč obsežene vse druge, kakor v velikem čudežu polnem bogastva in različnosti: Spomin svojih čudežev je naredil milostljivi in usmiljeni Gospod, dal je jesti njim, ki se ga boje.1) Kar je Bog storil nadnaravnega, vse je storil z ozirom na včlovečenje Besede, ki naj bi po njem človeški rod dosegel milost odrešenja in zveličanja kakor je dejal sv. apostol: Sklenil je vse obnoviti v Kristusu, kar je v nebesih in kar je na zemlji, v njem.2) Zato je sveta evharistija po spričevanju sv. očetov skrivnostno nadaljevanje in obnavljanje včlovečenja. Po sv. evharistiji se združi včlovečena Beseda z vsakim človekom; v njej se ponavlja na čudežen način velika daritev Kalvarije, kakor je proroško napovedal Malahija: N a vsakem kraju se posvečuje in daruje mojemu imenu čista darite v.3) Ta čudež pa, ki je v svoji vrsti največji, spremlja nešteta vrsta drugih čudežev: tu so prekinjeni vsi prirodni zakoni; ves kruh in vse vino se izpremeni v telo in kri Kristusovo; podobe kruha in vina vzdržuje božja moč same zase; telo Kristusovo je obenem na toliko krajih, na kolikor krajih se je izvršilo posvečenje zakramenta... Da bi pa vdanost duha do tolike skrivnosti bila še vernejša, zato se pridružujejo v pomoč še čudeži, ki so se zgodili v proslavo te skrivnosti v prejšnjih časih in se še gode; znamenite javne priče tega so na raznih krajih. Ta zakrament torej, kakor vidimo, poživlja vero, hrani duha, razdira izmišljave racionalistov, osvetljuje kar najbolj nadnaravni red. Toda, da hira vera v božje reči, tega ni kriv samo napuh, o katerem smo zgoraj govorili, ampak je kriva tudi izkvarjenost srca. Zakaj navadno se zgodi, čim čistejše kdo živi, tem bistrejši mu je duh; da meseno uživanje otopi duha, to so uvidevali celo poganski modrijani, izpričuje pa tudi v sv. pismu že božja Modrost.4) Tem bolj pa mesene naslade o temne luč vere v božjih rečeh, da, po pravični kazni božji jo lehko celo upihnejo. In ravno dandanašnji gori v ljudeh ne-nasitljiva poželjivost po takih nasladah in kakor kužna bolezen se je polastila vseh in vsepovsod; razlezla se je celo v najnežnejšo mladost. A najboljši pomoček zoper to veliko zlo je v božji evharistiji. Evharistija najprej s tem, da ljubezen podžiga, kroti poželjivost, kakor je dejal sv. Avguštin: Če se veča le ta (ljubezen), sezmanjšuje poželjivost;apopolnost brez p ožel j iv os ti.s) Poleg tega prečisto telo Jezu- >) Ps. CX. 4-5. 5) Ef. I. 9-10. *) Mal. I. 11. -) Modr. I, 4. ‘) De div. quaest. LXXXIII. qu. XXXVI. sovo zatira poželjivost našega telesa, kakor je omenil že Ciril aleksandrijski: Kristus, bivajoč v nas, kroti postavo mesa, ki jev naših udih.1) Poseben in preprijeten sad sv. evharistije je tudi tisti, ki ga je označil prerok: Kaj je namreč njegova (Kristusova) dobrota in kaj njegova lepota, če ne žito izvoljenih in vino, iz katerega poganjajo device?2), to je, trdna in stanovitna obljuba svetega devištva, ki cvete tudi v sredi sveta, medlečega v mehkužnem razkošju, od dne do dne bolj in bolj v katoliški cerkvi, in znano je vsem, v kolik prid svete vere, v koliko korist tudi človeške družbe sploh. Ta zakrament tudi prečudno krepi upanje v nesmrtne dobrine in zaupanje v božjo pomoč. Hrepenenje po blaženstvu, ki je vsajeno in vrojeno v vseh srcih, se vsled goljufivosti sveta, vsled nasilnih krivic hudobnih ljudi, vsled drugih bridkosti in težav dušnih in telesnih, le vedno bolj veča. A najsvetejši zakrament sv. evha-stije je obenem vzrok in zastava blaženstva ter večne slave in sicer ne le za dušo, ampak tudi za telo. Ko namreč bogati duše z bogastvom nebeških dobrin, jih napolnjuje obenem tudi z najslajšim veseljem, ki daleč presega vse domisli ljudi in vse njih upe; v težkih dneh daje pogum, v boju za čednost moč; hrani in brani za večno življenje in kot zadnja popotnica tudi privede v večno življenje. Telesu pa, trohljivemu in minljivemu, ta božja hostija d;i moč vstajenja; telo Kristusovo, nesmrtno, tudi v človeško telo vsadi kal nesmrtnosti, ki bo nekdaj pognala. Da obojno dobro, dušno in telesno, izvira odtod, je sv. Cerkev vedno učila, verna besedi Kristusovi, ki je dejal: Kdor je moje meso in pije mojo kri, ima večno ži vij en j e i n j a z ga bom obudil poslednji d a n. *) S tem je v zvezi — kar je tudi velikega pomena — da evharistija, ki je ustanovljena od Kristusa v večen spomin njegovega trpljenja,4) vedno oznanja kristjanu zveličalno postavo zatajevanja. Jezus je namreč dejal apostolom — prvim duhovnikom: To s t o r i t e v m o j spomin,3) to je, to storite v spomin mojih bolečin, grenkosti in bridkosti, v spomin moje smrti na križu! Zato je ta zakrament, ki je obenem daritev, veden opomin k pokori, k vedno večjemu zatajevanju, a tudi veden strog in resen ukor tistega uživanja, ki ga ljudje brez sramü tako hvalijo in poveličujejo: Kolikorkratbote jedli ta kruh in kelih pili, bote smrt Gospodovo ozna-novali, dokler ne pride.“) *) Lib. IV, c. 2. in Joann. VI, 57. ) Cah. Cap. IX, 17. 3) Jan. VI, 55. 4) S. Thom. Aqu. opuse. LVII. Oftic. da festo Corp. Christi. 5) Luc. XXII, 19. •) I. Kor. XI. 20. Če še dalje pazno preiskujemo, odkod dandanašnji toliko zla, bomo videli, da odtod, ker se je z ljubeznijo do Boga ohladila tudi medsebojna ljubezen. Ljudje so pozabili, da so sinovi božji in bratje v Kristusu; vsak se briga le za svoje; kar je drugih, tega jih ni skrb, da, temu mnogokrat celo nasprotujejo, to napadajo. Odtod je toliko prepira in boja med stanovi: oholost, brezsrčnost, sleparstvo med mogočneži, beda, zavist, stavke med ubožnejšimi. Zoper to zlo nimajo zdravila človeške postave, ne strah pred kaznijo, ne naredbe človeške modrosti. Treba je truditi in prizadevati se, kakor smo že večkrat povedali, da bi združile stanove nravne vezi, ki izhajajo iz Boga in ki iz njih izhajajo dela po duhu Jezusovem in po ljubezni njegovi. Ljubezen je prinesel Kristus na svet, ljubezen naj bi po njegovi želji razvnela vse, zakaj le ljubezen mora dati že tukaj neki predokus blaženstva ne le duši, ampak tudi telesu; ljubezen božja namreč kroti in brzda neredno samoljubje človeško in pohlep pa imetju, ki je korenina vsega zla.1) Prav je, če poudarjajo pravico, ki naj v vseh ozirih vlada med stanovi, toda v prvi vrsti bo le z ljubeznijo, nje močjo in nje nared-bami mogoče doseči, da se bo ustanovila in ohranila v človeški družbi tista srečna enakost,1) ki jo je priporočal sv. Pavel. To je torej hotel Kristus, ko je postavil ta presveti zakrament, obuditi ljubezen do Boga in po njej gojiti medsebojno ljubezen med ljudmi. Zakaj le-ta je, kakor je samo po sebi jasno, iz prve, in iz nje naravno izvira; in ni mogoče, da bi je ne bilo, da, ni mogoče, da se ne bi razplamenila in oživila, če ljudje premišljujejo Kristusovo ljubezen do njih v tem zakramentu; saj je tu ne le veličansko odkril svojo moč in modrost, ampak obenem tudi razlil bogastvo svoje božje ljubezni do ljudi.3) Kako bi morali po tem čudovitem zgledu Kristusovem, ki nam daje vse, kar ima, ljubiti tudi mi drug drugega, kako bi nas morale družiti od dne do dne bolj bratovske vezi! Saj so pa tudi že vnanje podobe same tega zakramenta primeren nagib k edinosti! O tem pravi sv. Ciprijan: Gospodova daritev sama kaže, da bi morali biti vsi kristjani enega duha, združeni v Kristusu s tesno in nerazvezljivo vezjo ljubezni. Zakaj ko Gospod imenuje svoje telo kruh, zamešen iz moke premnogih zrn, zaznamenujes tem, da bodi naše ljudstvo, ki je Njegovo ljudstvo, eno; in ko imenuje svojo kri vino, iztisnjeno iz premnogih grozdov in jagod, zaznamenjuje zopet čedo našo, združeno iz množice v enoto.1) ') Tim. VI, 10. 5) II. Kor. VIII, H. s) Cone. Trid. Sess. XIII. De Euchar. c. II. ') Ep. 69. ad Magnum n. 5. (al. 6). Prav tako piše sv. Tomaž za sv. Avguštinom1): Naš Gospod je zapustil Svoj e telo in Svojo kri v podobah takih stvari, ki so iz množine združene v eno; ena taka stvar, namreč kruh, je iz mnogih zrn; druga, namreč vino, iz mnogih jagod; za to sv. Avguštin kliče drugje: o zakrament pobožnosti, o znamenje e d i n o s t i, o v e z ljubezni!1) To vse potrjuje sveti tridentiski zbor, ki pravi, da je zapustil Kristus Svoji Cerkvi sveto evharistijo „kot simbol tiste edinosti in ljubezni, ki bi po Njegovi volji morala vladati med kristjani, kot simbol tistega enega telesa, čigar glava je On, čigar udje naj smo mi po tesnem združenju po veri, upanju in ljubezni.“ 5) To je izrekel sv. Pavel: Ker smo, dasi nas je veliko, en kruh, eno telo vsi, ki se enega kruha udeležujemo.4) In zares prelep in preprijazen zgled krščanskega bratovstva in krščanske enakosti, ko pristopajo združno k svetim oltarjem plemeniti in preprosti, bogati in ubogi, učeni in nevedni, vsi deležni iste nebeške gostije! Če je v zgodovini prvotne cerkve s posebno hvalo zapisano le to, da je bila m n o ž i c a ver nih enega srcainenega duha,5) gotovo ni dvoma, da je bilo to izreden sad pogostnega sv. obhajila; saj je o njih zapisano tudi: Bili so stanovitni v nauku apostolov in združeni v lomljenju kruha.“) Milost medsebojne ljubezni med živimi, ki dobiva, ravno od tega zakramenta toliko moč in rast, se pa zlasti po moči sv. daritve razliva tudi na vse, ki so v občestvu svetnikov. Zakaj kakor je znano vsem, občestvo svetnikov ni nič drugega, kakor skupnost pomoči, zadoščenja, priprošenj in drugih dobrot, med verniki, ki so že v nebeški slavi ali v čistilnem ognju vic ali pa še romajo po zemlji, občani ene države, ki je nje glava Kristus, ki je nje vez ljubezen. Dasi namreč smemo darovati sv. daritev le samemu Bogu, vender uči sv. vera, da jo smemo obhajati tudi v čast svetnikov v nebesih kraljujočih z Bogom, k i j i h j e v e n č a 1, da bi bili naši zavetniki in tudi, kakor uči apostolsko izročilo, da bi bili izbrisani madeži bratov, ki so že umrli v Gospodu, a še niso popolnoma očiščeni. Iskrena ljubezen tedaj, ki v blagor in korist vseh vse stori, vse pretrpi, se vedno živa razliva, vedno delavna plameni iz presvete evharistije, kjer biva in živi Kristus sam, kjer se vdaja ljubezni do nas, kjer gnan *) Tract. XXVI, in Joann. n. 13, 17. ’) Summa theol. III. p. q. LXXIX, a. 1. 3) Sess. XIII. De Euch. c. II. 4) I. Kor. X, 17. ‘) Djanje apost. IV, 32. ‘j Dj. apost. II, 42. od sile božje ljubezni vedno obnavlja Svojo daritev. Odtod imajo neumorni trudi apostolskih mož, odtod tako mnoge, tako raznovrstne katoliške človekoljubne dobrodelne ustanove početek, moči, trajnost, in srečen izid. Malo je sicer to, kar smo povedali, vendar ne dvomimo, da bo rodilo tudi to med kristjani obilne sadove, če bodete vi, častiti bratje, vse primerno razložili in priporočili. Seveda tega tako velikega, tako močnega zakramenta ne bo nihče nikdar vredno hvalil, vredno častil! Naj ga pobožno premišljujemo; naj ga spodobno častimo; naj ga, kar je še več, s čistim, svetim srcem prejemamo: ta zakrament je in ostane središče vsega krščanskega življenja; vse druge pobožnosti iz njega izvirajo in se vanj raztekajo. Milo vabilo Kristusovo in še milejša obljuba: Pridite k menivsi, ki setrudite in ste obteženi, in jaz vas bom poživil,1) se izpolnjuje in dopolnjuje dan za dnevom zlasti v tej skrivnosti. Ta zakrament je končno kakor duša Cerkve; sama milost ma-šniškega posvečenja po stopinjah raznih redov k njemu hiti. Odtod ima Cerkev vso svojo moč, vso slavo, vso raznotero lepoto nebeških darin; odtod vse dobro; zato tudi Cerkev vso skrb obrača na to, da bi pripravila in privedla vse vernike k najtesnejšemu združenju s Kristusom po zakramentu Njegovega telesa in Njegove krvi; zato z najsvetejšimi in najlepšimi obredi veča Njegovo čast. Vedno skrb sv. Cerkve tudi v tej stvari kažejo zlasti opomini tridentinskega zbora, polni prečudne ljubezni in pobožnosti, pač vredni, da jih krščanskemu ljudstvu tudi mi izcela ponovimo: „Z očetovsko ljubeznijo kliče sv. zbor, opominja, prosi in roti pri usmiljenju božjem, da bi se vsi kristjani že vendar združili in zedinili v tem znamenju edinstva, v tej vezi ljubezni, v tem simbolu zloge; da bi vsi spominjajoč se tolikega veličastva, tolike ljubezni Jezusa Kristusa, Gospoda našega, ki je dal predrago svoje življenje v naše odrešenje, ki je dal svoje telo nam v jed. trdno in stanovitno, pobožno, verno in spodobno verovali in častili te svete skrivnosti Njegovega telesa in krvi Njegove, tako da bi mogli večkrat prejemati ta nebeški kruh in da bi jim bil življenje duš in vedno zdravje duha; da bi okrepčani z njegovo močjo mogli dospeti s pota žalostnega romanja v nebeško domovino, kjer bodo ta angelski kruh, ki ga sedaj jedo zakritega pod svetimi ovoji, uživali odkritega, kakršen je.81) Zgodovina priča, da je krščansko življenje vedno najlepše cvetelo v tistih časih, ko so kristjani največkrat prejemali sv. obhajilo. Nasprotno pa tudi ni nič manj dognano, da je krščansko življenje vedno začelo pojemati in hirati, če so ljudje zanemarjali nebeški kruh, če jim je ta kruh presedal. Da ne bi morda kdaj celo prenehalo krščansko življenje, za to je modro poskrbel Inocenc III. na lateranskem zboru, ko je svečano zapovedal, naj bi vsaj o velikonočnem času noben kristjan ne opustil sv. obhajila. Jasno je, da je dal to zapoved le s težkim srcem kot nekak zadnji pomoček; zakaj sv. Cerkev je vedno želela, da bi bili deležni verniki med vsako sv. mašo nebeške gostije. „Sveti zbor želi, naj bi verniki pri vsaki sv. maši ne le duhovno, ampak tudi zakramentalno prejemali sv. obhajilo, da bi bili tako bolj deležni zveličanskih sadov svete daritve.“ ') Gotovo je v tej presveti skrivnosti, v tej presveti daritvi ne le za posameznike, ampak tudi za vse ljudi pripravljena obilnost milosti; saj zato sv. cerkev daruje to daritev za rešenje vsega sveta. Spodobi se torej, da bi ljudje po prizadevanju vseh kristjanov bolj spoznali in bolj častili to daritev ; da, zlasti dandanašnji je to naravnost potrebno. Želimo tedaj, da bi se tolikere nje moči vse bolj spoznale, vse bolj upoštevale ! Načela, ki jih že sama pamet uči, so: Bog, stvarnik in ohranjevavec, ima nad vsemi ljudmi zasebno in javno, najvišje in neodvisno gospostvo; kar smo, kar imamo dobrega v zasebnem in javnem življenju, vse je božja blagodat; zato smo dolžni dajati Bogu gospodu našemu, največjo čast, dajati Bogu dobrotniku našemu največjo hvalo ! A kako malo jih je dandanašnji, ki bi se teh dolžnosti, kakor treba, spominjali in jih izpolnjevali! Če je bila kdaj kaka doba, je naša uporna proti Bogu; v naši dobi se glasneje in glasneje dviga brezbožni klic: Nočemo, da bi ta kraljeval nad nami!1), brezbožni naklep: Iztrebimo ga!3) in po ničemer tako silno ne hlepe kakor po tem, da bi iz držav, da bi iz človeške družbe izločili in izgnali Boga. In če tudi niso še povsod dospeli do tako zlo* činske brezumnosti, je vendar silno žalostno, koliko jih je pozabilo na Boga in njegove dobrote, koliko jih je zlasti pozabilo na Kristusa Odrešenika! To zlobo ali vsaj nemarnost naj popravi vedno večja, vedno splošnejša gorečnost v češčenju in obhajanju evharistične daritve; zakaj nič ni Bogu bolj častnega, nič bolj prijetnega ! Saj je božja žrtev, ki se daruje: po tej daritvi torej dobiva sv. Trojica toliko časti, kolikor je zahteva nje neizmerno veličastvo; saj neskončen dar, neskončne cene in prijetnosti, darujemo Očetu, Sinu edinorojenega: tako se torej njegovi dobrotljivosti ne le zahvalimo, ampak mu jo celo povrnemo! Se dvojen sad moremo in moramo razbrati iz tolike daritve. Srce nas boli, če se zmislimo, kako je greh kakor povodenj preplavil vse, ko ljudje, kakor smo rekli, pozabljajo in prezirajo Boga. Zares, zdi se, da velik del človeštva ’) Mat. XI, 28. ’) Sess. XIII. De Euchar. c. VIII. ‘) Cone. Trid. sess. XXII. c. VI. *) Luk. XIX 14. Jer. XI, 19. kliče nase jezo božjo; sicer pa je že tudi vse to zlo, ki nas stiska, pravična kazen; setev zla je dozorela. Zato moramo tudi glede na to vzpodbujati vernike na pobožno tekmo, da bi potolažili Boga maščevavca greha, da bi izprosili nesrečnemu svetu potrebne pomoči. In vedo naj, da morejo vse to doseči zlasti po tej sveti daritvi. Po moči smrti Kristusove morejo ljudje obilno zadostiti božji pravici, a tudi izprositi obilno milosti od božjega usmiljenja. Ta moč pa, bodisi kot moč sprave, bodisi kot moč prošnje, je hotel Kristus, da ostani vsa v sveti evharistiji, ki ni morda le prazen in gol spomin njegove smrti, ampak nje resnično in čudežno, četudi nekrvavo in mistično obnovljenje. Sicer pa, radi to povemo, Nas zares veseli, da se je zadnja leta med verniki močno poživila ljubezen, močno poživilo češčenje do sv. evharistije; to nam daje upanje boljših časov. Marsikaj je uvedla, kakor smo že izpočetka rekli, skrbna pobožnost: zlasti bratovščine, ki skrbč za povzdignjenje in olepšanje evharističnega bogoslužja ali za vedno češčenje ali za spravno zadoščenje za toliko žaljenj in krivic. A s tem se še ne smemo zadovoljiti, častiti bratje, ne mi ne vi; mnogo je še dela; to in ono je treba še bodisi pospešiti bodisi započeti, da bode tudi pri onih, ki izpolnjujejo krščanske dolžnosti, ta največji božji dar v tisti svetlobi, v tisti časti, ki jo zasluži; da bodo toliko skrivnost kar najbolj vredno častili. Zato treba to, kar je započeto, bolj in bolj izpopolniti; kar je bilo, a se je opustilo, treba obnoviti: evharistične bratovščine, štiri-deseturne pobožnosti, svečane procesije, obiskovanja sv. Rešnega Telesa pred tabernaklom, in druge svete in tako koristne pobožnosti; vse treba storiti, kar v tem oziru svetujeta pobožnost in modrost. Posebno se je treba prizadevati, da bi med katoliškimi narodi zo- pet prišlo v navado večkratno sv. obhajilo. K temu nas opominjajo, kakor smo že omenili, zgledi prvotne cerkve, sklepi cerkvenih zborov, nauki sv. očetev in najsvetejših mož vseh časov; kakor namreč telo potrebuje vedne hrane, tako tudi duša; najbolj močno in živo-tvorno hrano pa daje sv. evharistija. Zato treba izrvati vse nasprotne predsodke, pregnati prazne strahove, pobiti slepilne pomiselke ; zakaj gre za stvar, ki je pač ni bolj koristne vernemu ljudstvu, da se reši prevelikih skrbi za časne reči, da se poživi in ohrani v njem krščanski duh. K temu bodo gotovo mnogo pripomogli zgledi in opomini višjih stanov, zlasti pa gorečnost in marljivost duhovščine. Duhovniki, ki jim je Kristus dal oblast obhajati in deliti skrivr/osti Svojega telesa in Svoje krvi, se mu pač za to ne morejo bolje zahvaliti, kakor če na vso moč pospešujejo Njegovo evharistično slavo in, kakor željno pričakuje od njih najsvetejše Srce, vabijo in vodijo ljudi k zveličanskim studencem velikega zakramenta in daritve. Tako se bo zgodilo, kar močno želimo, da bo ljudstvo od dne do dne bolj deležno dragocenih sadov svete evharistije, da bodo rastle vera, upanje, ljubezen in vse krščanske čednosti, in sicer v prid in rešitev tudi držav; in bolj in bolj jasni bodo sklepi tako skrb-ljive ljubezni božje, ki je postavila tako skrivnost z a življenje sveta za vse čase. Polni upanja, da se bo to zgodilo, častiti bratje, damo vam, vaši duhovščini in vašemu ljudstvu kot jamstvo nebeških darov in dokaz naše srčne ljubezni apostolski blagoslov. V Rimu pri sv. Petru, dnč 28. maja na predvečer praznika sv. Rešnega Telesa 1902. v petindvajsetem letu Našega papeževanja. Le(m xm 58. Litterae apostolicae de instituendo consilio studiis sacrae scripturae provehendis. LEO PP. XIII AD PERPETVAM REI MEMORIAM. Vigilantiae studiique memores, quo depositum fidei Nos quidem longe ante alios sartum tectumque praestare pro officio debemus, litteras encyclicas Pro-videntissimus Deus anno MDCCCXCIII dedimus, quibus complura de studiis Scripturae sacrae data opera complectebamur. Postulabat enim excellens rei magnitudo atque utilitas, ut istarum disciplinarum rationibus optime, quoad esset in potestate Nostra, consuleremus, praesertim cum horum temporum eruditio progrediens quaestionibus quotidie novis, aliquandoque etiam temerariis, aditum, lanuamque patefaciat. Itaque universitatem catholicorum, maxime qui sacri essent ordinis, commonefecimus quae cuiusque pro facultate sua partes in hac caussa forent; accurateque persequuti sumus qua ratione et via haec ipsa studia provehi congruenter temporibus oporteret. Neque in irritum, hujusmodi do- cumenta Nostra cecidere, lucunda memoratu sunt quae subinde sacrorum Antistites aliique praestantes doctrina viri magno numero obsequii sui testimonia deferre ad Nos maturaverint; cum et earum rerum, quas perscripseramus, opportunitatem gravitatemque efferrent, et diligenter se mandata effecturos confirmarent. Nec minus grate ea recordamur, quae in hoc genere catholici homines re deinceps praestitere, excitata passim horum studiorum alacritate. — Verumtamen insidere vel potius ingravescere caussas videmus easdem, quamobrem eas Nos Litteras dandas censuimus. Necesse est igitur illa ipsa iam impensius urgeri praescripta: id quod Venerabilium Fratrum Episcoporum diligentiae etiam atque etiam volumus commendatum. Sed quo facilius uberiusque res e sententia eveniat, novum quoddam auctoritatis Nostrae subsidium nunc addere decrevimus. Etenim cum divinos hodie explicare tuerique Libros, ut oportet, in tanta scientiae varietate tamque multiplici errorum forma, maius quiddam sit, quam ut id catholici interpretes recte efficere usquequaque possint singuli, expedit communia ipsorum adiu-vari studia ac temperari auspicio ductuque Sedis Apo-stolicae. Id autem commode videmur posse consequi si, quo providentiae genere in aliis promovendis disciplinis usi sumus, eodem in hac, de qua sermo nunc est, utamur. His de caussis placet, certum quoddam Consilium sive, uti loquuntur, Commissionem gravium virorum institui: qui eam sibi habeant provinciam, omni ope curare et efficere, ut divina eloquia et exquisitiorem illam, quam tempora postulant, tractationem passim apud nostros inveniant, et incolumia sint non modo a quovis errorum afflatu, sed etiam ab omni opinionum temeritate. Huius Consilii praecipuam sedem esse addecet Romae, sub ipsis oculis Pontificis maximi: ut quae Urbs magistra et custos est Christianae sapientiae, ex eadem in universum Christianae reipublicae corpus sana et incorrupta huius quoque tam necessariae doctrinae praeceptio influat. Viri autem ex quibus id Consilium coalescet, ut suo muneri, gravi in primis et honestissimo, cumulate satisfaciant, haec proprie habebunt suae navitati proposita. Primum omnium probe perspecto qui sint in his disciplinis hodie ingeniorum cursus, nihil ducant instituto suo alienum, quod recentiorum industria repererit novi: quin imo excubent animo, si quid dies afferat utile in exegesim Biblicam. ut id sine mora assumant communemque in usum scribendo convertant, (luamob-rem ii multum operae in excolenda philologia doctri-nisque finitimis, earumque persequendis progressionibus collocent. Cum enim inde fere consueverit Scripturarum oppugnatio existere, inde etiam nobis quaerenda sunt arma, ne veritatis impar sit cum errore concertatio. — Similiter danda est opera, ut minori in pretio ne sit apud nos, quam apud externos, linguarum veterum orientalium scientia, aut codicum maxime primigeniorum peritia: magna enim in his studiis est utriusque opportunitas facultatis. Deinde quod spectat ad Scripturarum auctoritatem integre asserendam, in eo quidem acrem curam dili-gentiamque adhibeant. Idque praesertim laborandum ipsis est, ut nequando inter catholicos invalescat illa sentiendi agendique ratio, sane non probanda, qua scilicet plus nimio tribuitur heterodoxorum sententiis, perinde quasi germana Scripturae intelligentia ab externae eruditionis apparatu sit in primis quaerenda. Neque enim cuiquam catholico illa possunt esse dubia, quae fusius alias Ipsi revocavimus: Deum non privato doctorum iudicio permisisse Scripturas, sed magisterio Ecclesiae interpretandas tradidisse; „in rebus fidei et morum, ad aedificationem doctrinae Christianae pertinentium, eum pro vero sensu sacrae Scripturae habendum esse, quem tenuit ac tenet sancta Mater Ecclesia cuius est ludicare de vero sensu et interpretatione Scripturarum sanctarum; atque ideo nemini licere contra hunc sensum aut etiam contra unanimem consensum Patrum ipsam Scripturam sacram interpretari“'); eam esse divinorum naturam Librorum, ut ad religiosam illam, qua involvuntur, obscuritatem illustrandam subinde non valeant hermeneuticae leges, verum dux et magistra divinitus data opus sit, Ecclesia; demum legitimum divinae Scripturae sensum extra Ecclesiam neu-tiquam reperiri, neque ab eis tradi posse qui magisterium ipsius auetoritatemque repudiaverint. — Ergo viris qui de Consilio fuerint, curandum sedulo, ut horum diligentior quotidie sit custodia principiorum: adducan-turque persuadendo, si qui forte heterodoxos admirantur praeter modum, ut magistram studiosius observent au-diantque Ecclesiam. (,)uamquam usu quidem venit catholico interpreti, ut aliquid ex alienis auctoribus, maxime in re critica, capiat adiumenti: sed cautione opus ac delectu est. Artis criticae disciplinam, quippe percipiendae penitus hagiographorum sententiae perutilem, Nobis vehementer probantibus, nostri excolant. Hanc ipsam facultatem, adhibita loco ope heterodoxorum, Nobis non repugnantibus, iidem exacuant. Videant tamen ne ex hac consuetudine intemperantiam iudicii imbibant: siquidem in hanc saepe recidit artificium illud criticae, ut ajunt, sublimioris; cuius periculosam temeritatem plus semel Ipsi denuntiavimus. Tertio loco, in eam studiorum horum partem quae proprie est de exponendis Scripturis, cum latissime fidelium utilitati pateat, singulares quasdam curas Consilium insumat. Ac de iis quidem testimoniis, quorum sensus aut per sacros auctores aut per Ecclesiam authentice declaratus sit, vix attinet dicere, convincendum esse, eam interpretationem solam ad sanae hermeneuticae leges posse probari. Sunt autem non pauca, de quibus cum nulla extiterit adhuc certa et definita expositio Ecclesiae, liceat privatis doctoribus eam, quam quisque probarit, sequi tuerique sententia m: quibus tamen in locis congnitum est analogiam fidei catholicamque doctrinam servari tamquam normam oportere, lamvero in hoc genere magnopere providendum est, ut ne acrior disputandi contentio transgrediatur mutuae caritatis terminos; neve inter disputandum ipsae revelatae veritates divinaeque traditiones vocari in disceptationem videantur. Nisi enim salva consensione animorum collocatisque in tuto principiis, non licebit ex variis multorum studiis magnos expectare huius disciplinae progressus. — Ouare hoc etiam in mandatis Consilio sit, praecipuas inter doctores catholicos rite et pro dignitate moderari quaestiones; ad eas-que finiendas qua lumen iudicii sui, qua pondus auctoritatis afferre. Atque hinc illud etiam consequetur commodi, ut maturitas offeratur Apostolicae Sedi declarandi quid a catholicis inviolate tenendum, quid investigationi aitiori reservandum, quid singulorum iudicio relinquendum sit. l) Cone. Vatie, sess. III, cap. II, De revel. Quod igitur christianae veritati conservandae bene vertat, studiis Scripturae sanctae promovendis ad eas leges, quae supra statutae sunt, Consilium sive Commissionem in hac alma Urbe per has litteras instituimus. Id autem Consilium constare volumus ex aliquot S. R. E. Cardinalibus auctoritate Nostra deligendis: iisque in communionem studiorum laborumque mens est adiungere cum Consultorum officio ac nomine, ut in sacris urbanis Consiliis mos est, claros nonnullos, alios ex alia gente, viros quorum a doctrina sacra, praesertim biblica, sit commendatio. Consilii autem erit et statis conventibus habendis, et scriptis vel in dies certos vel pro re nata vulgandis, et si rogatum sententiam fuerit, respondendo consulentibus, denique omnibus modis, horum studiorum, quae dicta sunt, tuitioni et incremento prodesse. Quaecumque vero res consultae communiter fuerint, de iis rebus referri ad Summum Pontificem volumus; per illum autem ex Consultoribus referri, cui Pontifex ut sit ab actis Consilii mandaverit. — Atque ut communibus iuvandis laboribus supellex opportuna suppetat, iam nunc certam Bibliothecae Nostrae Vaticanae ei rei addicimus partem ; ibique dige rendam mox curabimus codicum voluminumque de re Biblica collectam ex omni aetate copiam, quae Consilii viris in promptu sit. In quorum instructum ornatumque praesidiorum valde optandum est locupletiores catholici Nobis suppetias veniant vel utilibus mittendis libris; atque ita peropportuno genere officii Deo, Scripturarum Auctori, itemque Ecclesiae navare operam velint. Ceterum confidimus fore, ut his coeptis Nostris, utpote quae christianae fidei incolumitatem sempiternam-que animarum salutem recta spectent, divina benignitas abunde faveat; eiusque munere, Apostolicae Sedis in hac re praescriptionibus catholici, qui sacris Litteris sunt dediti, cum absoluto numeris omnibus obsequio respondeant. Quae vero in hac caussa statuere ac decernere visum est, ea omnia et singula uti statuta et decreta sunt, ita rata et firma esse ac manere volumus et iube-mus; contrariis non obstantibus quibuscumque. Datum Romae apud S. Petrum sub anulo Piscatoris die XXX Octobris anno MDCCCCII, Pontificatus Nostri vicesimo quinto. A Card. Nlacchi. 59. Decretum S. R. C., quo festum S. Joannis Baptistae de La Salle Conf. pro universa Ecclesia praescribitur. Urbis et Orbis. Ad humillimas preces Rev. Fr. Robustiani, Procuratoris Generalis et Postulatoris Congregationis Fratrum Scholarum Christianarum, ab infrascripto Cardinali Sacro Consilio legitimis Ritibus cognoscendis ac tuendis Praefecto relatas, Sanctissimus Dominus Noster Leo Papa XIII., ex ipsius Sacrae Congregationis consulto, benigne concedere dignatus est, ut festum S. Joannis Baptistae de La Salle Conf., cum Officio et Missa de Communi Conf. non Pont., exceptis Oratione et Lectionibus secundi ac tertii Nocturni propriis, sub ritu duplici minori, die decimaquinta Maii, post annum 1902, ab universa Ecclesia quotannis recolatur; mandavitque ut Kalendario Universali ac novis editionibus Breviarii et Missalis Romani eiusmodi festum cum supradicto Officio ac Missa (de eodem Communi Os i usti praeter Orationem et Evangelium) inscribatur, nec non ellogium prout huic prae-iacet Decreto.1) Martvrologio Romano inseratur. Contrariis non obstantibus quibuscumque. Die 10. Februarii 1901. L. S. D. CARD. FERRATA, Praef. D. PANICI, Archiep. Laodicen. S. R. C. Secret. ‘) Dic 15. Maii. Idibus Maii. Kothomagi, Sancti Joannis Baptistae de I.a Salle Confessoris: qui in erudienda adolescentia praesertim paupere excellens, et de religione civilique societate praeclare meritus, Fratrum Scholarum Christianarum sodalitatem instituit. 60. Konkurzni razpis. Potom okrožnice je vbila razpisana vsled smrti iz- v radovljiški dekaniji, S tu den o v cerkniški dekaniji praznjena mestna župnija Škofja Loka do 8. nov. 1902. in Trata v loški dekaniji; in sicer župniji Studeno Istim potom so dalje razpisane vsled promocije, in Trata do 27. decembra 1902, Jesenice pa do 10. ja- oziroma vsled odpovedi izpraznjene župnije: Jesen i ce nuvarja 1903. 61. Škofijska kronika. Ker se je p. n. prečastiti gospod stolni prošt torjem bogoslovnih študij imenovan preča-dr. Janez Ne p. Kulavic odpovedal častni službi stiti gospod častni kanonik Josip Smrekar, rav-ravnatelja bogoslovnih ved in je odložil tudi breme nateljem bogoslovnega semenišča pa do-ravnatelja bogoslovnega semenišča, je bil pr or ek- sedanji alojzijeviški vodja veleč. g. dr. Josip Lesar. Ravnateljem „Alojzijevišča“ je bil imenovan dosedanji alojzijeviški prefekt čast. gospod d r. J o s i p Gruden. Knezoškofijskimkonzistorijalnim svetnikom je bil imenovan velečastiti gosp. stolni kanonik Anton Fettich -Frankheim. K n e z ošk of i j s kim duhovnim svetnikom sta bila imenovana čč. gg. Frančišek Schweiger, ki je bil imenovan dekanom leskovške dekanije, in Anton Žlogar, župnik v Šmartnem pri Litiji, ki je bil imenovan dekanom litijske dekanije. Podeljene so bile župnije: Stara cerkev (Mitterdorf) pri Kočevju č. g. Josipu Eppich u, kapelanu v Kočevju; Mošnje č. g. Ivanu Trpinvu, kapelanu in beneficijatu v Šmartnem pri Litiji; Špitalič č. g. Antonu Mezgu, župniku v Podkraju; Ž e 1 i m 1 j e č. g. Frančišku Finžgarju, kuratu v prisilni delavnici v Ljubljani; Planina pri Rakeku č. g. Štefanu Riharju, župniku v Studenem; Kranjska gora č. g. Ludoviku Škufca, župniku v Krškem; Škofja Loka č. gosp. Avguštinu Šinkovcu, župniku na Jesenicah. Kanonično vmeščeni so bili čč. gg.: Anton Fettich -Frankheim na kanonikat cesarske ustanove pri tukajšnji stolnici, dne 18. septembra 1902; Alojzij Češarek na župnijo Faro pri Kostelu dne 29. avgusta 1902; Gotard R o 11 na župnijo Zagorje ob Savi dne 12. septembra 1902; Josip Eppich na župnijo Staro cerkev dne 12. septembra 1902; Anton Lesjak na župnijo Šent-Jernej dne IS. septembra 1902; Janez B e r 1 i c na župnijo Srednjo vas v Bohinju dne 1. oktobra 1902; Ivan Trpin na župnijo Mošnje dne 1. oktobra 1902; Anton Žnidaršič na župnijo Belo cerkev dne 7. oktobra 1902; Frančišek Finžgar na župnijo Želimlje dne S. oktobra 1902; Anton Žlogar na župnijo Šmartno pri Litiji dne 12. oktobra 1902; Ivan Podboj na župnijo Toplice dne 5. novembra 1902; Antonv Mezeg na župnijo Špitalič dne 5. novembra 1902; Štefan Rihar na župnijo Planino pri Rakeku, dne 17. novembra 1902; Lu-dovik Škufca na župnijo Kranjsko goro dne 1. decembra 1902. Premeščeni so bili čč. gg. Anton M e r -k u n iz Koprivnika (Nesselthal) v Lašče; Jakob Bajec, deticijent, kot ekspozit v Orehek; Alojzij Jerič iz Dobrniča kot župni upravitelj v Osilnico; Ivan Štrukelj, župni upravitelj v Šmartnem pri Litiji, kot ka-pelan in beneticijat ondi; Blaž Rebol iz Naklega v Komendo; Anton Poljšak iz Šmartna pri Kranju v Naklo; Jernej Perjatel, kapelan na Blokah, kot župni upravitelj v Podkraj; Anton Žnidaršič z Erzela kot kapelan na Bloke; Dominik Janež z Gore pri Sodražici kot župni upravitelj v Studeno; Viljem Mlejnik s Kureščka kot ekspozit na Goro pri Sodražici; Ivan Bešter iz Kostanjevice na Trato; Karol Čerin iz Zagorja ob Savi v Kostanjevico; Jakob Kalan iz Poljan v Zagorje ob Savi; Anton Tabor iz Repenj na Erzel; Josip G liebe iz Starega loga (Altlag') v Kočevsko Reko (Rieg); Ivan Renier kot župni upravitelj v Krško. Na novo so bili nameščeni čč. gg. n o v o-mašniki: Frančišek Škulj kot kapelan v Nessel-thaju; Frančišek K i m o v e c v Gradu; Alojzij Merhar v Šmartnem pri Litiji. Č. g. subdijakon Karol Gross je bil nameščen kot subsidijar v Kočevju. Začasni pokoj je bil dovoljen č. g. Jakobu Ramovšu, kapelanu v Laščah. Med duhovščino ljubljanske škofije je bil sprejet č. g. Leopold Lenar d iz misijonske kongregacije sinov presv. Srca Jezusovega, rojen v Svib-nem dne 2. novembra 1876. UmrH so čč. gg. Feliks Zavodnik, mestni župnik v Škc fji Loki, dne 1. oktobra 1902; Andrej Drobnič, upokojen šmarijski župnik in dekan, dne 4. oktobra 1902 na Radleku pri Blokah; Josip Peko ve c, upokojen kurat, v Zalogu pri Cerkljah dne 16. decembra 1902. Priporočajo se v molitev čč. duhovnim sobratom: V knezoškotijsko bogoslovno semenišče so sprejeti naslednji gospodje: Ažman Ciril iz Št. Jurja pod Kumom; Brajer Anton iz Mokronoga; Breznik Anton iz Ihana; C e p u d e r Vladimir iz Litije; Čebulj Jakob iz Velesovega; Demšar Anton iz Tržiča; Gogol a Ivan iz Kranja; Golc Anton iz Dobrniča; Jerc Frančišek z Lipoglavega ; J e r š e Valentin z Dobrave pri Kropi; Ježek Matej iz Šmar-tina pod Šmarno goro; Kavčič Vincencij iz Kranja; K e r h n c Frančišek iz Vipave; Klavžar Ivan iz Črnega vrha nad Idrijo; Kmet Ivan iz Tržiča; Kogovšek Ivan iz Št. Vida nad Ljubljano; Langer-holz Ivan iz Stare Loke; Noč Ivan s Koroške Bele; Noč Matija s Koroške Bele; Papež Anton iz Ambrusa; Pavlin Jernej iz Naklega; Pogačar Ivan z Breznice; Prešeren Frančišek z Breznice; Sedej Ivan z Vojskega; Svetina Lovrenc z Breznice; Urbas Ivan z Blok; Vadnal Anton z Borovnice; Zorko Frančišek z Vač. j Gospoda Ažman Ciril in Prešeren Frančišek sta bila poslana v Rim v kolegij „Germanicum- Hun-garicum.“ | Tej številki je priložen ,,pregled cerkvenega in družabnega življenja po dekanijah in arliidiakonijali ljubljanske škofije proti koncu leta 1902“, ki naj se kot del ..Ljubljanskega škofijskega listali priveže letošnjemu letniku. Knczoškofijski o rdi 11 n rij at r Ljubljani, dne 16. decembra 1902. Izdajatelj in odgovorni urednik Josip Šiška. Tiskala Katoliška Tiskarna. Ljubljanska škofija. Ime arhidiakonije I. 11. 111. IV. V. VI. Marijina družba Skupno če-ščenje presv. Rešnj. Telesa v koliko župnijah? Tretji red Sv. misijon imeli v koliko župnijah? Izobraževalna društva Gospodarska društva mladeniška dekliška koliko koliko vsako prvo nedeljo v mesecu? tudi ostale nedelje? v koliko župnijah ustanovljen ? ima udov Oo. frančiškani? Oo. lazaristi? Oo. jezuiti? Oo. kapucini? Svetni duhovniki? za mladeniče knjižnice bralna društva Raiffeisnove posojilnice Zadruge 1 Čebelice družb? 1 udov? družb? udov? doma? drugod? Ljubljanska . . 2 120 5 1016 5 5 1 p ? 3 — 2 — — 2 8 3 1 L* 3 Gorenjska . . . 29 1198 52 5747 79 36 14 1669 p 20 14 19 2 1 6 21 7 20 17 10 Notranjska . . . 17 1343 37 5023 61 38 10 3013 ? 21 11 9 — 11 5 4 19 19 5 Osrednja .... 20 1326 35 5196 70 32 11 p ? 14 18 9 1 2 2 8 3 14 5 8 Dolenjska . . . 19 960 30 4977 69 36 19 p ? 15 9 20 1 — 1 3 5 14 r 2 2 Skupno . . 87 4947 159 21959 284 147 55 73 52 59 4 3 22 45 22 68 45 28 pregled cerkvenega in družabnega življenja po dekanijah in arhidiako-nijah ljubljanske škofije proti koncu I. 1902. P. t. gospodom duhovnikom. Želel sem se prepričati, kako se cerkveno življenje po naši škofiji razvija. Zato sem naprosil preč, gospode dekane, naj mi pošljejo potrebnih podatkov, kako v posameznih župnijah napreduje češčenje presvetega Srca Jezusovega in skupno češčenje presv. Rešuj ega Telesa, kako se razvijajo Marijine družbe in tretji red, kje se je v zadnjih letili obhajal sv. misijon, kako se zbirajo mladeniči v izobraževalna društva, kako se snujejo knjižnice, posojilnice in čebelice. P. t. gospodje dekani so se točno in hitro odzvali mojemu povabilu. Sestavil sem pregled po dekanijah, po arhidiakonijah in skupno po celi škofiji. Pregled je jako zanimiv in nam stavi pred oči tisto prenaporno, toda za naše čase prepotrebno delovanje p. t, gg. dušnih pastirjev, ki spada ne ravno na redno, ampak bolj na izredno pastirovanje. Misleč, da bo ta pregled vse duhovne pastirje ne le jako zanimal, ampak mlačne spodbudil k delu, gorečne pa vzdrževal v njem, in prepričan, da bo pregled tudi za p. t. gg. dekane in arliidiakone koristen, ter jim pokazal napredke in pomanjkljivosti v njihovem delokrogu: sklenil sem priobčiti ta pregled kot prilogo Škofijskega lista vsem v pouk in premišljevanje. Natančnejše bom o tem izpregovoril v navadnem novoletnem pastirskem listu do vseh gg. duhovnikov moje škofije. Opomnim samo to, da ta pregled pokazuje razvoj cerkvenega življenja v naši škofiji ob koncu meseca oktobra 1902. V Ljubljani, sv. Nikolaja dan, 1902. f Anton Bonaventura knezoškf f. Arhidiakonija ljubljanska. Arhidiakonija ljubljanska. Ime župnije I. II. III. IV. v VI. Marijina družba Skupno češč. presv. R. T. Tretji red Sv. misijon imeli Izobraževalna društva Gospodarska društva mladeniška dekliška vsako prvo nedeljo v mesecu tudi ostale nedelje v župniji ustanovljen udje drugodi vpisani kdaj ? kdo ga je vodil? za mladeniče knjižnica 1 bralno društvo i o •2 CL.Ü £ « = lit Zadruga Čebelica kdaj ustanovljena? koliko članov? kdaj usta- j koliko novljena? [članic? Sv. Nikolaj . Križevniška cerkev . . . 29. V. 1902. članov 60 kand. 20 od 4—5 od 8—9 zvečer od 4-51) od 8—9 zvečer Vsak četrtek od 8. do 9. ure zvečer moški i 1901 jezuiti 2 Meščanski klub. 2 Sv. Jakob . . Sv. Florijan 6. V. 1899. udov 45 kand. 3 od 7—8 zveč. od 7-8 zveč. i 1901 jezuiti 1 1 Mati božja p. mostom Uršulinke . 12. V. 1899. 7.11. 1898. udov 246 kand. 24 udov 290 kand. 94 od 4—5 od 4 — 5 1 1901 frančiškani Katol. društvo roko- Katol. društvo za | delskih pomočnikov. mladeniče. 3 Ljudska posojilnica. Vzajemna Gospodarska zavarovalnica. zveza. Sv. Peter . . Oo. Jezuiti . Lichtenthurn zavod .... 1892 40 1889 30.V. 1885. 50 264 ° 1 Cl to (N 13 1 O 1 i 1901 frančiškani 1 V Štepanji vasi. V Vodmatu Sv. Janez v Trnovem . . od 2—3 od 1—2 i 1901 frančiškani 1 ') Nočni častivci presv. Rešnjega Telesa vselej od prvega četrtka na prvi petek v mesecu od 9. ure zvečer do 4. ure zjutraj, en mesec v stolnici, en mesec pri sv. Jakobu. Druge znamenitosti v cerkvenem in družabnem življenju v Ljubljani: 1. Vincencijeva družba v štirih konferencah. 2. Krščanskosocialna zveza (moški in ženski oddelek). 3. Krščanska ženska zveza (200 članic). 4. Društvo sv. Marte (150 članov). 5. Katoliško društvo za delavke (350 članic). 6. Slovensko delavsko stavbinsko društvo (okrog 100 hiš). I. II. III. IV. V. VI. Ime Marijina družba Skupno češč. presv. R. T. Tretji red Sv. misijon imeli Izobraževalna društva Gospodarska društva župnije mladeniška dekliška vsako prvo nedeljo v mesecu tudi v župniji udje kdo ga je vodil? v T3 rt o o i ö w «i O.Ü So rt u kdaj ustanovljena? koliko članov? kdaj ustanovljena? koliko članic? ostale nedelje ustanov- ljen drugodi vpisani kdaj? C «‘n N >N ‘c C »trt ^ E a rt c it: rt O o ac« •o rt N 0» -O 'U Kamnik . . . P 59 1899 167 i i 326 1899 svet. duh. 1 1 1 1 Dob (1892)181 čl. Gojzd . . 26.IX.1901 10 26. IX.1900 36 i 12 1900 lazaristi 1 Ä Homec . . . i i 53 J* Komenda . . 1900 88 1900 321 i i 117 1900 lazaristi cc Mekinje . . . 1899 58 1899 103 i 2.ned. 46 1901 lazaristi ■>■■5 Mengeš . . . i 1 169 1 1 1 Ul 0) Motnik . . . i — 1 2 Nevlje .... 23.XII.1900 39 23.XII.1900 56 i 25 1900 lazaristi o Rova 1897 34 i 13 1 1 C5 Sela l 25 1899 frančiškani os Sp.Tuhinj . . i 32 1899 frančiškani •'-S Stranje . . . i 31 1900 frančiškani Špitalič . . . 2.11. 1902 46 i 22 c o Tunjice . . . 7. X.1900 9 7.X. 1900 32 i 24 1900 lazaristi 1 X Vodice . . . 12.VI1.1900 51 12. Vil.1900 226 1 1 15+170 1901 frančiškani 1 sj Vranja peč . 6 Zg. Tuhinj . . 1898 20 1898 117 i 40 1899 frančiškani 1 1 'S ■c Druge znamenitosti v družabnem življenju mejsebojne pomoči zoper ogenj v Tunjicah. : 1. Katoliško politično društvo za kamniški okraj. 2. Društvo k <1 Dekanij a K p a n j- Kranj .... 26.VI.1901 90 i 1 1 ? jezuiti 1 Besnica . . . i 1 1 Cerklje . . . i 1 1 1900 frančiškani j- 1 1 1 Duplje .... i 1 1902 lazaristi Goriče.... 6. X. 1901 23 7. VI. 1896 55 i 1 1901 frančiškani 1 I. II. m. —■— IV. V. VI. 1 Ime Marijina družba Skupno češč. presv. R. T. Tretji red Sv. misijon imeli Izobraževalna društva Gospodarska 1 društva župnije mladeniška dekliška vsako prvo tudi v župniji udje kdo ga je vodil? CJ rt (J O i ö a rt rt U i kdaj ustanovljena? koliko članov? kdaj usta-i novljena? koliko članic? nedeljo v mesecu ostale nedelje ustanov- ljen drugodi vpisani kdaj ? rt ’S w n kj rt 'g I 'c J* bralno društv Raiffei nova j sojilni u •o rt N -C CJ >U Šenčur. . . . 1. IX. 1897 28 1 .Vlil. 1896 255 l i 1898 1900 jezuiti (Olševk) frančiškani i Kokra . . . . 3.VIII. 1902 14 i Kovor .... i i i_. . 1900 jezuiti CÖ Križi i i 1 1 2* Mavčiče . . . 22. IX. 1002 5 22.IX. 1902 50 i 1 . i 1900 kapucini X Naklo 1898 2 1898 40 i 1 1900 frančiškani i •’S Podbrezje . i i 1000 jezuiti V Preddvor . . 25.IX. 1902 15 29.111.1899 118 1 i 1898 jezuiti 1 t. Predoslje . . 1896 42 1896 154 i 2. ned. inprazn. 53 čl. 1899 jezuiti - - o Smlednik . . 3.111. 1901 56 3.111. 1901 193 i in o prazn. i 1901 lazaristi i! 05 Šenturška Gora ... i i 1901 lazaristi SÖ Šmartin . . . 1897 47 1897 190 28 102 1901 lazaristi i "'“s Trstenik . . . 1898 18 1896 54 189ČT 1901 lazaristi frančiškani C Tržič 1898 150 i 1 'O O jezuiti 1 1 i o Velesovo . . 2. 11. 1902 52 i i 1 1901 jezuiti a Zapoge . . . 1. X. 1902 5 1. X. 1902 15 i zadnjo nedeljo 1 ctf -o Druge znamenitosti v cerkvenem in 2. Vincencijeva družba v Tržiču. družabnem življenju: 1 Marijina družba za žene na Trsteniku 64 čl.; JO Dekanija Lioka ■ s- < Stara Loka . 1900 trn 70 1 i 1 1899 jezuiti 1 i Bukovšica . 1 o prazn. 1 •o o o jezuiti Dražgoše . . 1 1 Javorje 1900 45 1901 51 1 i (1900) 156 čl. Št. Lenart . . 1 Leskovica . 1901 58 1 1 i 1 Lučine .... 1 1900 lazaristi 1 IV. III. lica 1900 kapucini Poljane . Reteče . . 1900 105 (1902) 60ČI. 25.VII.1900 187 čl. Selca 1899 195 1901 Sorica 150 1898 Stara Ose-lica .... 1900 pri nunah 1845 Škofja Loka 1760 126 Trata 1900 Zalilog . 1898 jezuiti (1900) 92 čl, Žabnica . Železniki 1899 jezuiti Druge znamenitosti v družabnem življenju: Katol. pol. društvo za loški sodni okraj v Stari Loki. Bohinjska Bistrica 1901 jezuiti 1900 frančiškani 1900 125 1900 22. V. 1899 135 (1888) 52 Breznica 1 ono frančiškani I OvV na Brezjah Dobrava 1899 frančiškani 14. VI. 1902 Dovje . . (2. III. 1890) I. II. III IV. V. VI. Ime Marijina družba Skupno češč. presv. R. T. Tretji red Sv. misijon imeli Izobraževalna društva Gospodarska društva ! župnije mladeniška dekliška vsako prvo nedeljo v mesecu tudi v župniji udje drugodi vpisani kdo ga je vodil? CJ rt V o i o rt rt rt O 5C X kdaj ustanovljena? . koliko članov? kdaj ustanovljena? ' koliko ! članic? ostale nedelje ustanov- ljen kdaj ? rt ’S & — >CJ rt 'S N C i >N ‘c -SC fl £ rt c 2ŠS u "O rt N 13 >U Jesenice . . 4. X. 1898 50 14.X.1898 130 i i (23.1.1899) 126 1899 frančiškani 1 1 1 CC Kamna- gorica 1899 30 1899 72 i i 14 1900 frančiškani 1 1 c Koprivnik l 1901 jezuiti v k Kranjska Gora ... 3. V. 1900 62 2.11. 1898 100 i i <1886)150 1900 jezuiti 1 1 1 1 | o Sv. Križ nad Jesenicami. l 1899 frančiškani (d uh. vaje) ca Kropa . . . 1899 41 i i 1 1 1 «Ö Lesce .... 1902 30 l zadnjo 1 ; : • — Leše 12. IX.1902 35 i i (1887)119 1899 frančiškani na Brezjah *—* Ljubno . . . i i 1 1899 jezuiti O Mošnje . . . 19. III. 1900 35 2. 11. 1900 120 i 1 1899 frančiškani na Brezjah i Ovsiše . . . l 1 1900 jezuiti ■ si Rateče . . . l 1 1 -o Ribno .... 25.111.1899 39 i 1 - Srednjavas . 4.11. 1900 100 4. II. 1900 182 l i 100 1899 frančiškani 1 1 i 1 l Ä Weissenfels 1 i 1 ? jezuiti s- < Zasip .... 1 14. IX. 1902 23 l i 15 1899 lazaristi 1 Druge znamenitosti v družabnem življenju: 1. Katol. polit, društvo liško delavsko društvo na Jesenicah (100 članov); 3. Katol. delavsko društvo v za radoljiški okraj v Radovljici Kropi (okrog 70 članov). ; 2. Kato- Dekani Cirknica. c« Cirknica . . 31. III. 1902 117 26.1.1902 245 i 174 čl. 1 i 1 c CÖ L. Begunje . . . - 14.IX.1902 70 i 1 o c Babinopolje i i 1 'c o Bloke .... ■ 25. III. 1901 236 i i 1 1900 frančiškani i 1 .2 •S Grahovo . . 8. XII. 1901 80 l i 1 1901 frančiškani u < Planina . . . 2. VI. 1896 62 10. 1.1894 278 i o praznikih 1 1 1901 frančiškani i 1 1 Ime župnije 1. II. m. IV. V. VI. Marijina družba Skupno češč. presv. R. T. Tretji red Sv. misijon imeli Izobraževalna društva Gospodarska društva mladeniška kdaj usta- ; koliko novljena? jčianov? deklišk kdaj ustanovljena ? a ! koliko članic ? vsako prvo nedeljo v mesecu tudi ostale nedelje v župniji ustanovljen udje drugodi vpisani kdaj ? kdo ga je vodil? 61 _rt — CJ — KJ 13'5 e9 o C >N ‘cT j* bralno društvo Raiffels-nova posojilnica rt bc T3 rt N rt u ; "ö j X '-j i , Stari Trg pri Ložu . . . 22. X. 1901 280 i i 246 Čl. 1900 jezuiti 1 l i 1 Studeno . . 22.VI.1899 24 22.VI.1899 80 i 1899 jezuiti :— s X cc •1“! c SÖ c. o c CÖ Sv. Trojica . 24.V.1901 57 i zad.ned. meseca 84 Čl. r- Unec - Sv. Vid nad Cirknico . 6. 11. 1902 57 22.VI.190I 159 i i r 1901 frančiškani — D e k a n i ja Idrije Idrija 25.111. 1897 268 i 214 čl. 1899 jezuiti 1 l i 1 ' Črnivrh. . . . p 15 15. Vlil. 1894 76 i i 1902 lazaristi 1 l i 1 1 Godovič . . i Gora i 1898 jezuiti — i Ledine .... 1899 34 i i 1900 kapucini 1 Sp. Idrija . . 1899 70 i i 1900 jezuiti 1 - C Vojsko . . . i 1902 jezuiti i 1 * Vrh i A r h i d i a Zavrac. . . . i 1900 frančiškani Žiri 17.VI.1898 170 i i 1900 kapucini 1 1 Druge znamenitosti v cerkvenem in družabnem življenju v Idriji: 1. Vincencijeva družba. 2. Marijina družba za žene, ust. 16. VI. 1901; 205 članov. Dekanija Postojna. Postojna . . i 1900 frančiškani Hrenovice . 1900 42 1900 212 i i 1900 frančiškani i 1 Senožeče . . i P lazaristi Slavina . . . i i i l 1 Št. Peter . . . i i i Trnje 1899 67 1999 142 i i 1901 lazaristi Vreme .... Ime župnije I. II. m. IV. V. VI. Marijina družba Skupno češč. presv. R. T. Tretji red Sv. misijon imeli Izobraževalna društva Gospodarska društva | mladeniška dekliška vsako prvo nedeljo v mesecu tudi ostale nedelje v župniji | udje ustanov- drugodi ljen j vPisam kdaj ? kdo ga je vodil? T3 rt *3 s >o rt 'S i rt >N 'c O ° S >ui rt = j JoT3 Raiffeis-nova posojilnica rt 3 T3 rt N rt u .C a» >U kdaj ustanovljena? : koliko ■članov? kdaj ustanovljena? koliko članic? Ribnica . . . 8. XII.1901 57 8. XII.1901 301 i i 1900 lazaristi i 1 Dobrepolje. 27.1V. 1902 40 27. IV. 1902 222 i i 1899 frančiškani i 1 Dolenjavas . 1900 106 1900 160 i i 430 Čl. 1899 lazaristi 1 Draga .... 25.111.1902 39 i tretjo nedeljo 1900 frančiškani X •T C cC t- 0 c £ •F«* C 0 £ -o •F* Gora 28.VI. 1901 32 1. XI. 1900 46 i i 266 čl. Grčarice . . i Sv. Gregor . i i 843 čl. Lašče .... 1. XII. 1901 180 i 1900 frančiškani 1 Loški Potok 26.V1. 1901 59 7. X. 1900 190 i i 1900 frančiškani 1 1 Rob i 1900 frančiškani i Sodražica 1. XI. 1900 120 I. XI. 1900 210 i i 1900 frančiškani 1 1 Struge .... 20.IV.1901 41 25.V11.1900 85 i i 1899 frančiškani i Škocijan . . 1900 frančiškani Turjak .... Vel. Poljane 1902 22 i i r n D e k s i n i i* 1 Trno V O Trnovo (Harije) 16. IV. 1900 375 16.1V.1900 460 i i 538 čl. ? lazaristi 1 1 i 1 2 A r Knežak . . . i i 1901 lazaristi Košana . . . 100 47 i i 1 1901 jezuiti Nadanje Selo .... 8.VII. 1899 154 i i 153 čl. 1902 lazaristi i 1 Suhorija . . 21. VI. 1899 40 tretjo nedeljo 1 1901 lazaristi Prem i 1 1900 jezuiti Zagorje . . . i i 1 1902 lazaristi Arhidiakonija osrednja. Ime župnije I. II. m. IV. V. VI. Marijina družba Skupno češč. presv. R. T. Tretji red Sv. misijon imeli Izobraževalna društva Gospodarska društva mladeniška dekliška vsako prvo nedeljo V mesecu tudi ostale nedelje v župniji ustanovljen udje drugodi vpisani kdaj ? kdo ga je vodil? za mladeniče knjižnica bralno društvo Raiffeis-nova posojilnica | Zadruga Čebelica kdaj ustanovljena? koliko članov? kdaj ustanovljena? koliko članic ? Vipava.... 18. V.1899 29 25. VIII. 1898 71 i i 65 čl. 1899 frančiškani i i Budanje . . . i l i Col 1899 52 i Lozice .... i i i 1900 frančiškani Planina . . . 1900 55 i i 1898 lazaristi Podraga. . . 1900 42 l l l 1900 jezuiti Podkraj . . . 1901 28 l l 1899 frančiškani Šturije .... 1901 35 i l i i l i Št. Vid . . . . i l l 1900 frančiškani i i Vrabče . . . i 1899 frančiškani Vrhpolje . • 2.Vil. 1901 32 i i i 1900 frančiškani Erzelj .... i Goče 1900 70 l l l l l Slap i i Ustje i l i i i t )ekani, ja 1 ljub ljar iska ok< Dlic{ a. Brezovica. . 16.11.1902 41 16.11.1902 142 1 i 1901 lazaristi i Črnuče . . . 1 3.ned. in prazn. i 1899 frančiškani Dobrova . . 22.X11.1898 29 22.X11.1898 167 1 l i 1898 lazaristi i Golo •g 17.V11.1900 81 17.V11.1900 329 1 l 64 moških 132 žensk i 1901 frančiškani l 2 Sv.Jakob pri Savi .... 1902 ? 29.V11.1900 120 1 l 15. X. 1899 78 članov i 1 i Ježica .... 1 ob praznikih 4 X. 1897 73 članov i Sv. Katarina. 1 1900 lazaristi SÖ X t» 'T C CÖ f-1 •M O C 50 •>-a •M d o sS js h < « ■l-S C 'n v s- i * i o 50 •i-i G O si •pp T3 •p-" Sm < Ime župnije I. II. III. IV. V. VI. Marijina družba Skupno češč. presv. R. T. Tretji red Sv. misijon imeli Izobraževalna društva Gospodarska društva mladeniška dekliška vsako j prvo : tudi nedeljo ostale v nedelje mesecu v župniji ustanovljen udje drugodi vpisani kdaj ? kdo ga je vodil? CJ "c w — >u rt'n N C knjižnica bralno društvo ; Raiffeis-nova posojilnica | Zadruga '^Čebelica kdaj usta- koliko novljena? {Slanov? { kdaj usta-! novljena? koliko članic ? Polje 4 VIII. 1900 23 4. Vlil. 1900 128 i i 1898 1901 jezuiti Preska.... 8. IX. 1898 111 8. IX. 1898 247 i i 45 i 1899 lazaristi i Rudnik. . . . i i 1900 jezuiti Sora 25.111.1898 100 25.111. 1898 200 i 2. ned. i 1898 lazaristi i Sostro .... i i i 1900 jezuiti Šmartin pod Šmar. goro l i i Št. Vid ... . 11.XII.1897 80 11.XII.1897 360 i i 6.1.1899 69. čl. i 1900 frančiškani Želimlje . . . 22.11.1902 20 22.11. 1902 28 i 3. ned. i 1899 lazaristi Druge znamenitosti v cerkvenem in družabnem življenju: Marijina družba za može ust. 26. XII. 1900, za žene, ust. 25. VII. 1900 v Sori. Dekanija Liitija. Šmartin pri Litiji .... 5. V. 1902 220 17.XI. 1901 430 i 1 i 1902 lazaristi l i Dobovec . . i 1901 frančiškani Dole 12. VIII 1900 190 12 VIII. 1900 70 i 1 1 lazaristi Hotič i Janče l Javorje . . . i 1 Št. Jurij pod Kumom. . i 1901 kapucini Kresnice . . Št. Lambert. i Polšnik . . . 25.111.1901 50 i 1 1900 frančiškani Prežganje. . 26 VIII 1902 22 2. Vil. 1901 72 i 1 1901 lazaristi Primskovo . i Radeče . . . i i 1900 kapucini i I. II. III. IV. V. VI. Ime Marijina družba Skupno češč. presv. R. T. Tretji red Sv. misijon imeli Izobraževalna društva Gospodarska društva župnije mladeniška dekliška vsako prvo nedeljo v mesecu tudi v župniji udje kdo ga je vodil? TJ ca .Ü O rt to ca v kdaj ustanovljena? koliko članov? kdaj ustanovljena? koliko članic? ostale nedelje ustanov- ljen drugodi vpisani kdaj ? 1= w C KJ rt'S n c e ’c •* n .'S "rt 3 js-fe 5 «s s: >:=. rt O o Cč c T3 ca N lj X) CJ >U Sava i 1 Svibno. . . . i Štanga .... 1. IX.1902 35 i 1901 frančiškani se' Zagorje . . . 3.XI. 1901 80 i i 1899 frančiškani 1 •i-S p ■o Druge znamenitosti v cerkvenem in družabnem življenju: 1. Od leta 1897. vedno češčenje sv. Rešnjega Telesa vsako nedeljo od petih zjutraj do „Ave Marija“ v Radečah; 2 Delavsko stavbeno društvo (18 članov) in Katoliško društvo (30 članov) v Zagorju. 0> J S 0 Dekanija JVIot*aVee. Moravče . . 1899 57 1899 347 i 2. ned. (1894) 109 čl. 1899 frančiškani 1 1 50 Blagovica . . 1899 61 i i 1899 lazaristi 1 ■ —< Brdo l i 1901 jezuiti c Čemšenik . . 1902 82 i 1 i 1 1 o Češnjice. . . l i 1 Dol i i 1899 jezuiti rt Sv. Gora . . . i i Št.Gotard . . i i 1899 lazaristi •M Sv. Helena . i 1 i Ihan i 2. ned. i 1 A r Kolovrat . . 1899 35 i 1 30 čl. 1898 lazaristi Krašnja . . . i i Št. Ožbalt. . i i Peče i i Sv. Planina . i i Vače . . . 1900 142 i 114 čl. 1901 frančiškani 1 Zlato Polje . i i 1 Ime župnije I. 11. III. IV. V. VI. Marijina družba Skupno češč. presv. R. T. Tretji red Sv. misijon imeli Izobraževalna društva Gospodarska društva mladeniška dekliška vsako I prvo j tudi nedeljo ostale v | nedelje mesecu v župniji ustanovljen udje drugodi vpisani o» TD rt != w C >( J 8 = rt CJ C >N ’n bralno društvo Raiffeis-nova posojilnica rt bu 3 l—< T3 N rt 'S X CJ >U kdaj ustanovljena? koliko članov? kdaj ustanovljena? koliko članic? kdaj ? vodil? Šmarija . . . 8. XII. 1898 119 i 1 30. VIII. 1901 i 1899 jezuiti 1 l i Javor .... i 2. ned. i Št. Jurje . . . 8. IV. 1902 18 8. IX. 1901 80 i 1 40 čl. 1899 frančiškani rt c Kopanj . . . i i ? svetni duh. Lipoglav . . i 1 i Polica .... 2. Vlil. 1899 117 i 1 i 1899 lazaristi 0> Št. Vid 1900 60 1900 350 i 1 i 1901 jezuiti l i i S. V) Višnja Gora 11. II. 1900 176 i 1 1899 jezuiti i Zatičina . . . 1900 frančiškani o n i ,1 a o Žalina .... 10. IX. 1899 100 i 1 / 1 1899 lazaristi De k s x ni ja Vp hn i k a. Vrhnika . . . 25. XI. 1900 70 25. XI. 1900 230 i 1 i 1901 frančiškani 1 l i i 1 rt TJ !Ä h < Borovnica . 25.111. 1901 137 i 1 i 1900 lazaristi i 1 Črni Vrh . . 30. IV. 1901 18 30. IV. 1901 62 i še dve nedelji i 1901 lazaristi Horjul .... 3. Vil. 1898 45 3. VII. 1898 125 i i i 1899 lazaristi i 1 1 Hotedršica . i i Št.Jošt. . . . 5. IV. 1902 18 5. IV.1902 52 i i 1898 lazaristi Logatec . . . 28. V. 1899 168 i i i Podlipa . . . 2. IV. 1897 15 2. IV.1897 63 i i i 1901 frančiškani Polh.Gradec 18.111.1900 107 18.111. 1900 212 i i i ? svetni duh. i Preserje . . 1901 44 i i i 1901 frančiškani Rakitna . . . i i Rovte .... i 3. ned. i i 1 Zaplana . . . 24. IV. 1901 36 1898 jezuiti D ljena 30. ruge znam IV. 1901; 39 enito člano; s t i v cerkven r. em in družab nem žn .'ljenju: M irijina Iružba za žene v Črr e m \ ^rhu, usta nov- Ime župnije I. II. m. IV. V. VI. Marijina družba Skupno češč. presv. R. T. Tretji red Sv. misijon imeli Izobraževalna društva Gospodarska društva mladeniška dekliška vsako prvo nedeljo v mesecu tudi ostale nedelje v župniji ustanovljen udje drugodi vpisani kdaj? kdo ga je vodil? za mladeniče rt u it ; 5* i bralno društvo Raiffeis-nova posojilnica Zadruga Čebelica 1 kdaj ustanovljena? koliko članov? kdaj ustanovljena? koliko članic ? Gottschee. . i 1 Altlag .... i 1899 jezuiti SB X CD ■r-5 C 0> Banjaloka. . i 1900 jezuiti Ebenthal . . i Fara pri Kostelu .... . ' 1900 frančiškani Götteniz . . Mitterdorf . i 1899 jezuiti t O Morobiz . . i Mosel .... i T3 sč Nesselthal . i 1901 jezuiti Osilnica . . . i 1 1900 frančiškani Rieg i Arhidiakoni Unter- Deutschau i 1900 jezuiti Unter-Lag . . i Dekat lija 1 iesko v e e. Leskovec . . 1902 m 1902 427 i i ; 1 1902 frančiškani i Boštanj . . . 31. Vlil. 1901 36 31. VIII. 1901 133 i i i 1 Bučka .... 22. VIII. 1901 ? 22. VIII. 1901 ? i 1 4 Cerklje . . . 19.111.1902 114 19.111.1902 256 i i 1 1902 kapucini Čatež 22. VI. 1901 37 22.V1.1901 118 i i i 1899 1 jezuiti Vel. Dolina . i 1 1900 jezuiti Sv, Duh . . . 1 1901 frančiškani Št. Jernej . . 25. VIII. 1901 28 25. VIII. 1901 266 i i 1 1900 jezuiti i cd 21 X ■’S G 4) O T3 50 •'-a G Ime župnije l. II. m. IV. v. VI. Marijina družba Skupno češč. presv. R. T. Tretji red Sv. misijon imeli Izobraževalna društva Gospodarska društva mladeniška dekliška vsako prvo tudi nedeljo ostale v nedelje mesecu v župniji ustanovljen udje drugodi vpisani kdaj? kdo ga je vodil? za mladeniče knjižnica bralno društvo Raiffeis-nova posojilnica Zadruga Čebelica kdaj ustanovljena? ! koliko članov? kdaj usta- koliko novljena? |£ianic? Kostanjevica 22.11.1902 80 i i 1899 jezuiti Križevo . . . 1902 172 i i 1900 jezuiti i Krško . . . . i 1 i Raka i i 1900 frančiškani Studenec . . 1001 24 1901 130 i i 1 1901 frančiškani - -i Škocijan . . 1902 43 1902 201 i i i . . Del < a nij a Ho VO f Ifl e s t o. Novo Mesto 5. X. 1901 81 1 i i 1899 jezuiti Bela cerkev i 1001 frančiškani Brusnice . . i 1901 jezuiti Arhidiako Črmošnjice . • i 1 1902 jezuiti Mirna Peč . 4. XII. 1898 123 i i i 1902 jezuiti Podgrad . . i 1899 frančiškani — Pöllandl. . . 1902 jezuiti Prečina . . . i 1902 lazaristi 1 Soteska . . . i 1 . Stopiče . . . i i i 1901 lazaristi 1 Šempeter . . i i i Šmarjeta . . 1900 65 1898 155 i i 1 1 Šmihel .... 1. II. 1902 63 1.11.1898 399 i i i 1900 lazaristi i i Toplice . . . i i 1899 frančiškani . Vavtavas . . 14. Vlil. 1902 42 i i i 1902 lazaristi I. II. m. IV. V. VI. Ime Marijina družba Skupno češč. presv. R. T. Tretji red Sv. misijon imeli Izobraževalna društva Gospodarska društva župnije mladeniška dekliška vsako prvo nedeljo v mesecu tudi v župniji udje kdo ga je vodil? 73 rt tj O i © rt z o.y rt bc rt I u j kdaj ustanovljena? koliko članov? kdaj ustanovljena? koliko članic? ostale nedelje ustanov- ljen drugodi vpisani kdaj ? "c C KJ 3« >N 'c n ,77, "rt 3 .0-0 ž £.-= rt O 'o* C i/i u TJ rt N CJ X) U , Semič .... 19.111.1901 67 ! 8. XII. 1900 409 i i i 1901 jezuiti 1 Adlešiči . . . l r 1 Črnomelj . . 20. X.1902 170 i i i 1899 lazaristi SC Dragatuš . . i 1 1900 jezuiti X c0 Metlika . . . 19. X.1902 200 i i i 1 1 •l-t Podzemelj . i i 1898 lazaristi c Preloka . . . i i d) Radoviča 19. X. 1902 18 19. X. 1902 102 i i — n Staritrg . . . i i 1900 jezuiti c3 Stockendorf i i 1902 jezuiti sC Suhor .... 18. X. 1902 60 18. X. 1902 117 i 1 Vinica .... i i Vrh i i C O X SC 1 Dekani Trebnje V Trebnje . . . 29. VIII. 1901 210 i i 1 1901 frančiškani •m» Čatež . . . . i i trn Št. Janž . . . 17.11.1900 54 17.11.1900 166 i 1 1 < Sv Križ . . . 12. Vlil. 1900 237 i 1 1900 jezuiti 1 Št. Lovrenec i i 1900 frančiškani Mirna . . . . 1 24. VIII. 1902 90 i 1901 frančiškani 1 Mokronog . i i Št. Rupert. . i • 1 1900 frančiškani 1 Trebelno . . 2.11.1901 43 i 1 1 Sv. Trojica . i i 1 1 Arhidiakonija dolenjska. Ime župnije I. II. m. IV. V. VI. T~ ka Marijina družba Skupno čeŠč. presv. R. T. Tretji red Sv. misijon imeli Izobraževalna društva Gospodars društva mladeniška dekliška vsako prvo nedeljo v mesecu tudi ostale nedelje v župniji ustanovljen udje drugodi vpisani kdaj? kdo ga je vodil? za mladeniče knjižnica bralno društvo Raiffels-nova posojilnica Zadruga L’Duaqap kdaj usta- ; koliko ! kdaj ustanovljena? čianov?jj novljena? koliko članic? Žužemberk . 1897 100 p 360 i i (1887) 1133 članov 1899 lazaristi i i i l i Ajdovec. . . ? 15 ? * 40 i i l 1898 lazaristi Ambrus . . . 15 ? 30 i i l 1900 frančiškani Dobrniče . . i i i Hinje l 1902 lazaristi Krka 1899 80 ? 130 i i i Sela i l (.1900) Šmihel .... l UnterWarm-berg .... l Zagradec . . 1899 30 P 80 i i l 1899 frančiškani i Loka Kranj Kamnik I Ime dekanii<; Marijina družba mladeniška dekliška ustanovljena koliko ustanovljena kje? kdaj ? a ;udov? kje? kdaj Rova 1897 Zg. Tuhinj 1898 Kamnik 1899 Mekinje 1899 Komenda 1900 Nevlje 1900 Tunjice 1900 Vodice 1900 Gojzd 1901 Špitalič 1902 koliko T\ 3 udov? II. Skupno čeSč. presv. K. T. v koliko župn. A | rž cj ; o Tretji red w koliko članov! o •a T3 O t£ kje? IV. V. VI. Izobra- Gospo- sijon imeli ževalna darska društva društva c > trt O kdo? kdaj ? *n rj — g rt u "n u. O c A S rt bi 3 « v "S rt .*tr 73 X5 rt N J* £> CC N >u svetni duhov. 1899 lazaristi 1900 lazaristi 1900 lazaristi 1901 lazaristi 1900 frančiškani 1899 2 3 1 5 2 1 frančiškani 1899 frančiškani 1900 lazaristi 1900 frančiškani 1901 frančiškani 1899 jezuiti j frančiškani 1900 lazaristi 1902 frančiškani 1901 frančiškani 1900 jezuiti 1900 kapucini 1900 frančiškani 1900 jezuiti 1900 jezuiti 1898 1 3 2 5 — 3 jezuiti 1899 lazaristi 1901 lazaristi 1001 lazaristi 1901 1 lazaristi 1898 1 frančiškani 1901 jezuiti 1902 jezuiti 1901 jezuiti 1898 jezuiti 1899 jezuiti 1900 lazaristi 1900 kapucini jezuiti 1900 [1898 [1900 — 3 2 4 8 2 jezuiti 1898 jezuiti 1899 frančiškani 1900 — — frančiškani 1901 lazaristi 1900 jezuiti 1901 frančiškani 1900 frančiškani 1899 frančiškani 1899 frančiškani 1900 lazaristi 1898 frančiškani 1899 frančiškani 1900 3 10 2 6 7 4 jezuiti 1901 jezuiti 1900 frančiškani 1899 frančiškani 1899 jezuiti 1899 frančiškani 1899 jezuiti 1900 frančiškani 1899 jezuiti 5 lazaristi 1899 Zg. Tuhinj Mekinje Komenda Nevlje Tunjice Vodice Oojzd Kamnik Predoslje Šenčur Šmartin Naklo Trstenik Goriče Smlednik Mavčiče Preddvor Zapoge 1898 1899 1900 1900 1900 1900 1901 8i 334 10 1138 16 6 366 1896 1897 1897 1898 1898 1901 190! 1902 1902 1902 10! 241 Stara Loka 1900 Javorje 1900 Selca 1901 3 208 O ■O (8 ec Jesenice Gorje Grad Kamna Gorica Boh. Bistrica Kranjska Gora Mošnje Srednja vas Goriče 1896 Šenčur 1896 Predoslje 1896 Trstenik 1896 Šmartin 1897 Naklo 1898 Tržič 1898 14 Preddvor 1899 Kranj 1901 Smlednik 1901 Kokra 1902 Mavčiče 1902 Velesovo 1902 Zapoge 1902 k. Loka (nune) 1845 Sorica 1898 Selca 1899 Poljane 1900 Reteče 1900 9' St. Oselica 1900 Trata 1900 Javorje 1901 Leskovica 1901 1359 C 3 re - ■— BS 21 2 81 16 9 4| 495 | ■? 1898 1899 1899 1899 1900 1900 1900 1900 81 415 Jesenice 1898 Kranj. Gora 1898 Bohinj. Bela 1899 Breznica 1899 Gorje 1899 Grad 1899 Kamna Gor. 1899 Kropa 1899 Ribno 1899 Radoljica 1900 Kor. Bela 1900 Boh. Bistrica 1900 Mošnje 1900 Srednja Vas 1900 Begunje 1901 Dovje 1902 Lesce 1902 Leše 1902 Zasip 1902 19 1570 26 15 727 Kamnik Gojzd Komenda Mekinje Nevlje Sela Šmartin Stranje Tunjice Vodice Zg. Tuhinj Kranj Crklje Duplje Goriče Šenčur Kovor Mavčiče Naklo Podbrezje Preddvor Predoslje Smlednik Šenturška Gora Šmartin Trstenik T ržič Velesovo Olševek Stara Loka Bukovšica Lučine Poljane Selca Zalilog Žabnica Radoljica Begunje Koroška Bela Boh. Bistrica Breznica Dobrava*) Dovje Gorje Grad Jesenice Kamna Gor. Koprivnik Kranj. Gora Sv. Križ nad Jes Leše *) Ljubno Mošnje") Ovsiše Srednja Vas Weissenfels Zasip *) na Brezjah. Vipava I Trnovo Ribnica Postojna Idrija ' Cirknica Ime dekanije Marijina družba mladeniška ustanovljena kje? kdaj ? koliko iudov ? dekliška ustanovljena kje? kdaj ? Planina 1894 Studeno 1899 Bloke 1901 Grahovo 1901 Stari Trg 1901 Sv. Trojica 1901 Št. Vid 1901 Cirknica 1902 Begunje 1902 Črni Vrli 1894 Idrija 1897 Žiri 1898 Ledine 1899 Sp. Idrija 1899 Trnje 1899 Hrenovice 1900 Dolenja Vas 1900 Loški Potok 1900 Sodražica 1900 Gora 1900 Struge 1900 Ribnica 1901 Lašče 1901 Dobrepolje 1902 Draga 1902 Vel. Poljane 1902 Suhorija 1899 Nadanje Selo 1899 Trnovo- Harije 1900 Vipava 1898 Col 1899 Planina 1900 Podraga 1900 Goče 1900 Podkraj 1901 Šturije 1901 Vrhpolje 1901 koliko udov ? JL Skupno češč. presv. K. T. koliko župtu m. Tretji red koliko članov? T3 O b£ IV. Sv. misijon imeli V. Izobra- ževalna društva kje? kdo ? kdaj ? Bloke frančiškani 1900 Grahovo frančiškani 1901 Planina frančiškani 1901 Stari Trg jezuiti 1900 Studeno jezuiti 1899 Št. Vid frančiškani 1901 „ Idrija jezuiti 1899 Črni Vrh lazaristi 1902 Gora jezuiti 1898 Ledine kapucini 1900 Sp. Idrija jezuiti 1900 Vojsko jezuiti 1902 Zavrac frančiškani 1900 Žiri kapucini 1900 Postojna frančiškani 1900 Hrenovice frančiškani 1900 Senožeče lazaristi p Trnje lazaristi 1901 Ribnica lazaristi 1900 Dobrepolje frančiškani 1899 Dolenja Vas lazaristi 1899 Draga frančiškani 1900 Lašče frančiškani 1900 Loški Potok frančiškani 1900 Rob frančiškani 1900 Sodražica frančiškani 1900 vStruge frančiškani 1899 Škocijan frančiškani 1900 Trnovo lazaristi ? Prem jezuiti 1900 Suhorija lazaristi 1901 Košana jezuiti 1901 Šmihel lazaristi 1902 Zagorje lazaristi 1902 Knežak lazaristi 1901 Vipava frančiškani 1899 Lozice frančiškani 1900 Planina lazaristi 1898 Podraga jezuiti 1900 Podkraj frančiškani 1899 Št. Vid' frančiškani 1900 Vrabče frančiškani 1899 Vrhpolje frančiškani 1900 VI. Gospo- darska društva Planina 1896 Studeno j 1899 Cirknica 1902 Št. Vid 1902 Črni Vrh ? 1 Trnje 1899 2 Hrenovice 1900 Dol. Vas 1900 Sodražica 1900 Ribnica 1901 Loški Potok 1901 Gora 1901 Struge 1901 Dobrepolje 1902 Trnovo- Harije Košana 1900 Vipava 1899 260 15 109 455 475 29 1485 10 7 504 10 214 354 6 3 10 1455 13 10 3 1539 726 691 385 15 12 65 4 4 4 1 1 Ime dekanije : I. 11. III. IV. V. VI. Marijina družba Skupno češe. presv. R. T. Tretji red Sv. misijon imeli Izobra- ževalna društva Gospo- 1 darska društva mladeniška dekliška v koliko župn. S 3 d. 3 >N O o J* > koliko članov? kje? kdo? kdaj ? & «j c T3 rt E N rt 'c >N ’c O > »to 3 'O O C rt £> o ! "3 'rt cc rt U 3 "O rt N rt i u ; ”3 : •£> i (V i V ustanovljena koliko ustanovljena koliko £ I ’S B , n > i --d I o cj ! n : "o j 3 CÖ £ O T3 T3 O biD P t- -o kje? kdaj? >N 3 T3 udov?| kje? kdaj? X >N *o udov? Ljubljanska okolica Št. Vid Dobrova Preska Sora Ig Polje Brezovica Žeiimlje 1897 1898 1898 1898 1900 1900 1902 1902 8 485 Št. Vid Dobrova Preska Sora v Št. Jakob ob Savi Polje Brezovica Žeiimlje 1897 1898 1898 1898 1900 1900 1900 1902 1902 9 1721 16 8 5 461 ? Brezovica Črnuče Dobrova Sv.Katarina Polje Preska Rudnik Sora Sostro Št. Vid Žeiimlje lazaristi frančiškani lazaristi frančiškani lazaristi jezuiti lazaristi jezuiti lazaristi jezuiti frančiškani lazaristi 1901 1899 1898 1901 1900 (1898 (1901 1899 1900 1898 1900 1900 1899 2 2 5 Litija „ Dole Šmartin Prežganje 1900 1902 1902 3 432 Dole Šmartin Polšnik Prežganje Zagorje Štanga 1900 1901 1901 1901 1901 1902 6 737 15 5 Šmartin Dobovec Dole Št. Jurij Polšnik Prežganje Štanga Zagorje lazaristi frančiškani lazaristi kapucini frančiškani lazaristi frančiškani frančiškani 1902 1901 p 1901 1900 1901 1901 1899 1 1 2 0) >o > cd u 0 S Moravče 1899 1 57 Moravče Blagovica Kolovrat Vače Čemšenik 1899 1899 1899 1900 1902 5 667 17 3 3 243 Moravče Blagovica Brdo Dol Št. Ootard Kolovrat Vače frančiškani lazaristi jezuiti jezuiti lazaristi lazaristi frančiškani 1899 1899 1901 1899 1899 1898 1901 4 3 2 Šmarije Št. Vid Št. Jurje ■ 1900 1902 2 78 Šmarije Polica Žalina Št. Vid Višnja Gora Št. Jurje 1898 1899 1899 1900 1900 1901 6 942 9 7 3 p p Šmarije Št. Jurje Kopanj Polica Št. Vid Višnja Gora Stičina Žalina jezuiti frančiškani svetni duh. lazaristi jezuiti jezuiti frančiškani lazaristi 1899 1899 ? 1899 1901 1899 1900 1899 1 2 1 3 Vrhnika Podlipa Horjul Vrhnika Polh. Gradec Črni Vrh Št. Jošt 1897 1898 1900 1900 1901 1902 6 274 Podlipa Horjul Logatec Vrhnika Polh. Gradec Borovnica Črni Vrh Preserje Št. Jošt 1897 1898 1899 1900 1900 1901 1901 1901 1902 9 1129 13 9 p Vrhnika Borovnica Črni Vrh Horjul Št. Jošt Podlipa Polh. Gradec Preserje Zaplana frančiškani lazaristi lazaristi lazaristi lazaristi frančiškani svetni duh. frančiškani jezuiti 1901 1900 1901 1899 1898 1901 p 1901 1898 1 1 1 4 1 3 A r h i d i a k o ni j a dolenjska. I Ime dekanije II. III. IV. V. VI. n Marijina družba Skupno cv,«‘5Č. presv. B. T. Tretji red Sv. misijon imeli Izobra- ževalna društva 1 Gospodarska , društva mladeniška dekliška v koliko župn. r». v? 3 D. >N O £ 'o > koliko članov? kje? kdo ? kdaj ? 3 T3 C n rt -O trt l I rt b£ 3 73 rt N « j CJ u ustanovljena koliko ustanovljena koliko trt (J > "6 - "d CJ O *5 3 n. rt O -o O bf C" -o kje? kdaj ? >N 3 "a udov? kje? kdaj ? 5 T3 udov? Gottschee 14 2 P Altlag Banjaloka Fara Mitterdorf Nesselthal Osilnica Unter- Deutschau jezuiti jezuiti frančiškani jezuiti jezuiti frančiškani jezuiti 1899 1900 1900 1899 1901 1900 1900 Leskovec Št. Jernej Boštanj Bučka Čatež Studenec Cerklje Leskovec Škocijan 1901 1901 1901 1901 1901 1902 1902 1902 8 393 Št. Jernej Boštanj Bučka Čatež Studenec Cerklje Leskovec Škocijan Križevo Krško 1901 1901 1901 1901 1901 1902 1902 1902 1902 1902 .10 1793 13 7 5 ? P Št. Jernej Cerklje Čatež Vel. Dolina Sv. Duh Kostanjevica Križevo Leskovec Raka Studenec jezuiti kapucini jezuiti jezuiti frančiškani jezuiti jezuiti frančiškani frančiškani frančiškani 1900 1902 1899 1900 1901 1899 1900 1902 1900 1901 5 1 Novo Mesto Šmarje ta Šmihel 1900 1902 2 128 Mirna Peč Šmarjeta Šmihel Novo Mesto Vavtavas 1898 1898 1898 1901 1902 5 800 12 9 4 } P Novo Mesto Bela Cerkev Brusnice Čermošnjice Mirna Peč Podgrad Pölland Prečina Stopiče Šmihel T oplice Vavtavas jezuiti frančiškani jezuiti jezuiti jezuiti franšiškani jezuiti lazaristi lazaristi lazaristi frančiškani lazaristi 1899 1901 1901 1902 1902 1899 1902 1902 1901 1900 1899 1902 2 2 1 Semič Semič Radoviča Suhor 1901 1902 1902 3 145 Semič Črnomelj Metlika Radoviča Suhor 1900 1902 1902 1902 1902 5 998 13 3 2 ? Semič Črnomelj Dragatuš Podzemelj Stari Trg Stockendorf jezuiti lazaristi jezuiti lazaristi jezuiti jezuiti 1900 1899 1900 1898 1900 1902 2 1 1 0) Št. Janž 1900 Trebnje frančiškani 1901 ••-i C Sv. Križ 1900 Sv. Križ jezuiti 1900 -D Št. Janž 1900 1 54 Trebnje 1901 5 746 10 10 5 Št. Lovrenc frančiškani 1900 2 4 u Trebelno 1901 Mirna frančiškani 1901 c— Mirna 1902 Št. Ruprt frančiškani 1900 Žužemberk 1897 Žužemberk 1897 Žužemberk lazaristi 1899 s— Krka 1899 Krka 1899 Ajdovec lazaristi 1898 -33 S Zagradec 1899 5 240 Zagradec 1899 5 640 7 7 2 1133 P Ambrus frančiškani 1900 1 1 1 2 1 03 >N3 Ajdovec ? Ajdovec p Hinje lazaristi 1902 »C<3 Ambrus ? Ambrus P Zagradec frančiškani 1899