1865.
XI.
E
6K cS
F 7/1865
=oüijKieH309,11-13 ""
für die
Laibacher Diözese.
COBISS
PIUS PP. IX.
VeneraMles fratres
Salutem et Apostolicam Benedictionem.
Quanta eura ac pastorali vigilantia Romani Pontifices Praedecessores Nostri exsequentes demandatum sibi ab ipso Christo Domino in persona Beatissimi Petri Apostolorum Principis officium, munusque pascendi agnos et oves nunquam intermiserint Universum Dominicum gregem sedulo enutrire verbis fidei, ac salutari doctrina imbuere, eumque ab venenatis pascuis arcere, omnibus quidem ac Vobis praesertim compertum, exploratumque est, Vene-rabiles Fratres. Et sane iidem Decessores Nostri augustae catholicae religionis, veritatis ac iustitiae assertores et vindices, de animarum salute maxime solliciti nihil potius unquam habuere, quam sapientissimis suis Litteris, et Constitutionibus retegere et damnare omnes haereses et errores, qui Divinae Fidei nostrae, catholicae Ecclesiae doctrinae, morum hone-stati, ac sempiternae hominum saluti adversi, graves frequenter excitarunt tempestates, et chri-stianam civilemque rempublicam miserandum in modum funestarunt. Quocirca iidem Decessores Nostri apostolica fortitudine continenter obstiterunt nefariis iniquorum hominum molitionibns, qui despumantes tamquam fluctus feri maris confusiones suas, ac libertatem promittentes, cum servi sint corruptionis, fallacibus suis opinionibus, et perniciosissimis scriptis catholicae religionis civilisque societatis fundamenta convellere, omnemque virtutem ac iustitiam de medio tollere, omniumque animos mentesque depravare, et incautos imperitamque praesertim iuventutem a recta morum disciplina avertere, eamque miserabihter cormmpere, in erroris laqueos inducere, ac tandem ab Ecclesiae catholicae sinu avellere conati sunt.
lam vero, uti Vobis, Venerabiles Fratres, apprime notum est, Nos vix dum arcano divinae providentiae consilio nullis certe Nostris meritis ad hanc Petri Cathedram evecti fuimus, cum videremus summo animi Nostri dolore hombilem sane procellam tot pravis opinionibus excitatam, et gravissima, ac nunquam satis lugenda damna, quae in christianum populum ex tot erroribus redundant, pro Apostolici Nostri Ministern officio illustria Praede-cessorum Nostrorum vestigia sectantes Nostram extulimus vocem, ac pluribus in vulgus editis encyclicis Epistolis et Allocutionibus in Consistorio habitis, aliisque Apostolicis Litteris praecipuos tristissimae nostrae aetatis errores damnavimus, eximiamque vestram episco-palem vigilantiam excitavimus, et universos catholicae Ecclesiae Nobis carissimos filios etiam atque etiam monuimus et exhortati sumus, ut tarn dirae contagia pestis omnino horrerent
K Nj
A
0
LU
r
b
18
i l J
et devitarent. Ac praeserthn Nostra prima Eneyclica Epistola die 9 novembris anno 1846 Vobis scripta, binisque Allocutionibus, quarum altera die 9 decembris anno 1854, altera vero 9 lunii anno 1862 in Consistorio a Nobis liabita fuit, monstrosa opinionum portenta damnavimus, quae hac potissimum aetate cum maximo animarum dammo, et civilis ipsius societatis detrimento dominantur,	quaeque non solum catholicae	Ecclesiae, eiusque	salutari
doctrinae ac venerandis iuribus,	verum	etiam sempiternae naturali legi a Deo in	omnium
cordibus insculptae, rectaeque rationi maxime adversantur, et ex quibus alii prope omnes originem habent error es.
Etsi autem band omiserimus potissimos hujusmodi errores saepe proscribere et reprobare, tarnen catholicae Ecclesiae causa, animarumque salus Nobis divinitus commissa, atque ipsius humanae societatis	bonum	omnino postulant, ut	iterum pastoralem	vestram
sollicitudinem excitemus ad alias	pravas	profligandas opiniones,	quae ex eisdem erroribus,
veluti ex fontibus erumpunt. Quae falsae ac perversae opiniones eo magis detestandae sunt, quod eo potissimum spectant, ut impediatur et amoveatur salutaris illa vis, quam catholica Ecclesia ex divini sui Auctoris institutione, et mandato libere exercere debet usque ad con-summationem saeculi non minus erga singulos liomines, quam erga nationes, populos sum-mosque eorum Principes, usque de medio tollatur mutua illa inter Sacerdotium et Imperium consiliorum societas et concordia, quae rei cum sacrae tum civili fausta semper extitit ac salutaris. *) Etenim probe noscitis, Venerabiles Fratres, hoc tempore non paucos reperiri, qui civili consortio impium absurdumque naturalismi, uti vocant, principium applicantes audönt docere, „optimam societatis publicae rationem, civilemque progressum omnino requi-rere, ut humana societas constituatur et gubernetur, nullo habito ad religionem respectu, ac si ea non existeret, vel saltem nullo facto veram inter falsasque religiones discrimine“. Atque contra sacrarum Litterarum, Ecclesiae, sanctorumque Patrum doctrinam, asserere non dubi-tant, „optimam esse conditionem societatis, in qua Imperio non agnoscitur officium coercendi sancitis poenis violatores catholicae religionis, nisi quatenus pax publica postulet“. Ex qua omnino falsa socialis regiminis idea haud timent erroneam illam fovere opinionem catholicae Ecclesiae, animarumque saluti maxime exitialem a rec. mem. Gregorio XVI Praedecessore Nostro deliramentum appellatam **) nimirum „libertatem conscientiae, et cultuum esse proprium cuiuscumque hominis ins, quod lege proclamari, et asseri debet in omni recte con-stituta societate, et ins civibus inesse ad omnimodam libertatem nulla vel ecclesiastica, vel civili auctoritate coarctandam, quo suos conceptns quoscunque sive voce, sive typis sive alia ratione palam publiceque manifestare, ac declarare valeant“. Dum vero id temere atfir-mant , haud cogitant et considerant, quod libertatem perditionis ***) praedicant, et quod „si humanis persuasionibus semper disceptare sit liberum, nunquam deesse poterunt, qui yeritati audeant resultare, et de humanae sapientiae loquacitate confidere, cum hanc nocentissimam vanitatem quantum debeat fides et sapientia christiana vitare, ex ipsa Domini Nostri lesu Christi institutione cognoscat“. f)
Et quoniam ubi a civili societate fuit amota religio, ac repudiata divinae revelationis doctrina et auctoritas, vel ipsa germana iustitiae humanique iuris notio tenebris obscuratur
*) Gregor. XVI. Epist. encycl. Mirari 15. aug. 1832.
**) Eadem Encycl. Olirari.
***) S. Aug. Epist. 105 al. 166. t) 8. Leo Epist. 164 al. 133. §. 3 edit. Ball.
— öl-
et amittitur, atque in verae iustitiae legitimique iuris locum materialis suTbstituitur vis, inde liquet cur nonnulli certissimis sanae rationis principiis penitus neglectis posthabitisque audeant conclamare, „voluntateni populi, publica quam dicunt, opinione, vel alia ratione manifestatam constituere supremam legem ab omni divino humanoque iure solutam, et in ordine politico facta consummata, eo ipso quod consummata sunt vim iuris habere“. Verum ecquis non videt, planeque sentit, hominum societatem religionis ac verae iustistiae vinculis solutam nullum aliud profecto propositum habere posse, nisi scopum comparandi, cumulandique opes, nullamque aliam in suis actionibus legem sequi nisi indomitam animi cupiditatem inserviendi propriis voluptatibus et commodis? Eapropter huiusmodi homines acerbo sane odio inse-ctantur Religiosas Familias quam vis de re christiana, civili, et litteraria summopere meritas, et blaterant, easdem nullam habere legitimam existendi rationem, atque ita haereticorum commentis plaudunt. Nam, ut sapientissime rec. mein. Pius VI. Decessor Noster docebat „regularium abolitio laedit statum publicae professionis consihorum evangelicorum, laedit vivendi rationem in Ecclesia commendatam tamquam Apostolicae doctrinae consentaneam, laedit ipsos insignes fnndatores, quos super altaribus veneramm-, qui nonnisi a Deo inspirati eas constituerunt societates“. *) Atque etiam impie pronunciant, auferendam esse civibus et Ecclesiae facultatem „qua eleemosynas christianae caritatis causa palam erogare valeant“, ac de medio tollen dam legem „qua certis aliquibus diebus opera servilia propter Bei cultmn prohibentur“ fallacissime praetexentes, commemoratam facultatem et legem optimae publicae oeconomiae principiis obsistere. Ncque contenti amovere religionem a publica societate, volunt religionem ipsam a privatis etiam arcere familiis. Etenim funestissimum Communismi et Socialismi docentes ac profitentes errorem assemnt „societatem domesticam seu familiam totam suae existentiae rationem a iure dumtaxat civili mutuari; proindeque ex lege tantum civili dimanare ac pendere iura omnia parentum in tilios, cum primis vero ins institutionis, educationisque curandae“. Quibus impiis opinionibus, machinationibusque in id praecipue intendunt fallacissimi isti homines, ut salutifera catholicae Ecclesiae doctrina ac vis a iuven-tutis institutione et educatione prorsus elhninetur, ac teneri flexibilesque iuvenum animi perniciosis quibusque erroribus, vitiisque misere inficiantur ac depraventur. Liquidem omnes, qui rem tum sacram, tum publicam periurbare, ac rectum societatis ordinem evertere, et iura omnia divina et humana delere sunt conati, omnia nefaria sua consilia, studia et operam in improvidam praesertim iuventutem decipiendam ac depravandam, ut supra innuimus, semper contulerunt, omnemque spem in ipsius iuventutis corruptela collocarunt. Quocirca nunquam cessant utmmque clerum, ex quo, veluti certissima historiae monumenta splendide testantur, tot magna in christianam, civilem, et litterariam rempublicam commoda redun-darunt, quibuscumque infandis modis divexare, et edicere, ipsnm Clerum „utpote vero, utilique scientiae et civilitatis progressui inimicum ab omni iuventutis instituendae educan-daeque cura et officio esse amovendum“.
At vero alii instaurantes prava ac toties damnata novatorum commenta, insigni impudentia audent Ecclesiae et huius Apostolicae Sedis supremam auctoritatem a Christo Domino ei tributam civilis auctoritatis arbitrio subiicere, et omnia emsdem Ecclesiae et Sedis iura denegare circa ea quae ad exteriorem ordinem pertinent. Namque ipsos minime pudet affirmare „Ecclesiae leges non obligare in conscentia, nisi cum promulgantur a civili pote-state; acta et decreta Romanorum Pontiticum ad religionem et Ecclesiam spectantia indigere
*) Epist. ad Card. De la Rochefoucault 10 Martii 1791.
sanctione et approbatione, vel minimmn assensu potestatis civilis; constitutiones Apostolicas, *) quibus damnantur clandestinae societates, sive in eis exigatur, sive non exigatur iuramentum de secreto servando, eammque asseclae et fautores anatbemate mulctantur, nullam habere vim in illis orbis regionibus ubi eiusmodi aggregationes tolerantur a civili gubernio; excom-municationem a Concilio Tridentino et Romanis Pontificibus latam in eos, qui iura poses-sionesque Ecclesiae invadunt, et usurpant, niti confusione ordinis spiritualis, ordinisque civilis ac politici ad mundanum dumtaxat bonmn prosequendum; Ecclesiain nihil debere decernere, quod obstringere possit fidelium conscientias in ordine ad usum rerum tempora-lium; Ecclesiae ins non competere violatores legum suarum poenis temporalibus coercendi; conforme esse sacrae theologiae, jurisque publici principiis, bonorum proprietatem, quae ab Ecclesiis, a Familiis religiosis, aliisque locis piis possidentur, civili gubernio asserere, et vindicare.“ Neque erubescunt palam publiceque profiteri haereticorum effatum et principium, ex quo tot perversae oriuntur sententiae, atque errores. Dictitant enim „Ecclesiasticam potestatem non esse iure divino distinctam et independentem a potestate civili, neque eiusmodi distinctionem, et independentiam servari posse, quin ab Ecclesia invadantur et usur-pentur essentialia iura potestatis civilis“. Atque silentio praeterire non possumus eorum audaciam, qui sanam non sustinentes doctrinam contendunt „illis Apostolicae Sedis iudiciis, quorum obiectum ad bonum generale Ecclesiae, eiusdemque iura, ac disciplinam spectare declaratur, dummodo fidei morumque dogmata non attingat, posse assensum et obedientiam detrectari absque peccato, absque ulla catholicae professionis iactura“. Quod quidem quan-topere adversetur catholico dogmati plenae potestatis Romano Pontifici ab ipso Christo Domino divinitus collatae universalem pascendi, regendi, et gubernandi Ecclesiam, nemo est qui non clare aperteque videat et intelligat.
In tanta igitur depravatarum opinionum perversitate, Nos Apostolici Nostri officii probe memores, ac de sanctissima nostra religione, de sana doctrina, et animarum salute Nobis divinitus commissa, ac de ipsius humanae societatis bono maxime solliciti, Apostolicam Nostram vocem iterum extollere existimavimus. Itaque omnes et singulas pravas opiniones ac doctrinas singillatim hisce Litteris commemoratas auctoritate nostra Apostolica reprobamus, proscribimus atque damnamus, easque ab omnibus catholicae Ecclesiae filiis, veluti repro-batas, proscriptas atque danmatas omnino haberi volumus et mandamus.
Ac praeter ea, optime scitis, Venerabiles Fratres, hisce temporibus omnis veritatis iustitiaeque osores, et acerrimos nostrae religionis liostes, per pestiferos libros, libellos, et ephemerides toto terrarum orbe dispersas populis illudentes, ac malitiose mentientes alias impias quasque disseminare doctrinas. Neque ignoratis, hac etiam nostra aetate, nonnullos reperiri, qui satanae spiritu permoti, et incitati eo impietatis devenerunt, ut Dominatorem Dominum Nostrum Jesum Christum negare, eiusque Divinitatem scelerata procacitate oppugna re non paveant. Hic vero liaud possumus, quin maximis meritisque laudibus Vos efferamus, Venerabiles Fratres, qui episcopalem vestram vocem contra tantam impietatem omni zelo attollere minime omisistis.
Itaque hisce Nostris Litteris Vos iterum amantissime alloquimur, qui in sollicitu-dinis Nostrae partem vocati sunnno Nobis inter maximas Nostras acerbitates solatio, laetitiae, et consolationi estis propter egregiam, qua praestatis religionem, pietatem, ac propter mirmn illum amorem, fidem, et observantiam, qua Nobis et huic Apostolicae Sedi concordissimis
*) Clement. XII. „In eminenti.“ Benedict. XIV. „Providas Romanorum.“ Pü VII. Ecclesiam.“ Leonis XII. „Quo graviora.“
animis obstricti gravissimum episcopale vestrum ministerium strenne ac sedulo implere con-tenditis. Etenixn ab eximio vestro pastorali zelo expectamus, ut asumentes gladhun spmtns, quod est verbum Del, et confortati in gratia Domini Nostri lesu Christi velitis ingeminatis studiis quotidie magis prospicere, ut fideles curae vestrae concrediti „abstineant ab herbis noxiis, quas lesus Christus non colit, quia non sunt plantatio Patris“. *) Atque eisdem fide-libus inculcare nunquam desinite, omnem verain felicitatem in homines ex augusta nostra religione, eiusque doctrina et exercitio redundare, ac beatum esse populum, cuius Dominus Deus eins. **) Docete „catholicae Fidei fundamento regna subsistere, ***) et nihil tarn mor-tiferum, tarn praeceps ad casum, tarn expositum ad omuia pericula, si hoc solum nobis putantes posse sufficere, quod liberum arbitrium, cum nasceremur, accepimus, ultra iam a Domino nihil quaeramus, id est, auctoris nostri obliti, eins potentiam ut nos ostendamus liberos, abiuremus.“ f) Atque etiam ne omittatis docere regiam potestatem non ad solum nmndi regimen, sed maxime ad Ecclesiae praesidium esse collatam, ff) et nihil esse quod civitatum Principibus, et Begibus maiori fructui, gloriaeque esse possit, quam si, ut sapien-tissimus fortissimusque alter Praedecessor Bester S. Felix Zenoni Imperatori perscribebat, Ecclesiam catholicam . . . sinant uti legibus suis, nec libertati eins quemquam permittant
obsistere................Certum	est	enim,	hoc rebus suis esse salutare, ut, cum de causis Dei
agatur, iuxta ipsius constitutum regiam voluntatem Sacerdotibus Christi studeant subdere, non praeferre“. fff)
Sed, si semper, Venerabiles Fratres, nunc potissimum in tantis Ecclesiae, civilis-que societatis calamitatibus, in tanta adversariorum contra rem catholicam, et hanc Aposto-licam Sedem conspiratione tantaque errorum congerie, necesse omnino est, ut adeamus cum fiducia ad thronum gratiae, ut misericordiam consequamur, et gratiam inveniamus in auxilio opportune. Quo circa omnium fidelium pietatem excitare existimavimus, ut una Nobiscum Vobisque clementissimum luminum et misericordiarum Patrem ferventissimis humillimisque precibus sine intermissione orent, et obsecrent, et in plenitudine fidei semper confugiant ad Dominum Nostrum lesum Christum. qui redemit nos Deo in sanguine suo, Eiusque dulcis-simum Cor flagrantissimae erga nos caritatis victimam enixe iugiterque exorent, ut amoris sui vinculis omnia ad seipsum trahat, utque omnes homines sanctissimo suo amore inflam-mati secundum Cor Eins ambulent digne Deo per omnia placentes, in omni bono opere fructificantes. Cum autem sine dubio gratiores sint Deo hominum preces, si animis ab omni labe puris ad ipsum accedant, iccirco caelestes Ecclesiae thesauros dispensationi Nostrae commissos Christifidelibus Apostolica liberalitate reserare eens minus, ut iidem fideles ad veram pietatem vehementius incensi, ac per Poenitentiae Sacramentum a peccatorum maculis expiati fidentius suas preces ad Deum effundant, eiusque misericordiam et gratiam conse-quantur.
Hisce igitur Litteris auctoritate Nostra Apostolica omnibus et singulis utriusque sexus catholici orbis fidelibus Plenariam Indulgentiam ad instar lubilaei concedimus intra unius tantum mensis spatium usque ad totum futurum annum 1865 et non ultra, a Vobis,
*) 8. Ignatius M. ad Philadelph. 3.
**) Psal. 143.
***) 8. Caelest. epist. 22. ad Synod. Ephes. apud Const. p. 1200.
-[•) 8. lunocent. I epist. 29 ad Episc. conc. Carthag. apud Const. pag. 891. ff) S. Leo Epist. 156 al. 125. fff) Pius VII. Epist. Encycl. Diu satis 15. Maii 1800.
Venerabiles Fratres, aliisque legitimis locorum Ordinariis statuendum, eodem prorsus modo et forma, qua ab initio supremi Nostri Pontificatus concessimus per Apostolicas Nostras Litteras in forma Brevis die 20 mensis Novembris anno 1846 datas, et ad Universum episkopalem vestrum Ordinem missas, quarum initium „Areano Divinae Providentiae consilio,“ et cum omnibus eisdem facultatibus, quae per ipsas Litteras a Nobis datae fuerunt. Volumus tarnen, ut ea omnia serventur, quae in commemoratis Litteris praescripta sunt, et ea exci-piantur, quae excepta esse declaravimus. Atque id concedimus, non obstantibus in contra-rium facientibus quibuscumque, etiam speciali et individua mentione, ac derogatione dignis. Ut autem omnis dubitatio et difficultas amoveatur, earumdem Litterarum exemplar ad Vos perferri jussimus.
„Rogemus, Venerabiles Fratres, de intimo corde et de tota mente misericordiam Bei, quia et ipse addidit dicens: misericordiam autem meam non dispergam ab eis. Peta-mus et accipiemus, et si accipiendi mora et tarditas fuerit, quoniam graviter offendimus, pulsemus, quia et pulsanti aperietur, si modo puls ent ostium preces, gemitus, et lacrimae nostrae, quibus insistere et immorari oportet, et si sit unanimis oratio . ., unusquisque oret Deum non pro se tantum, sed pro omnibus fratribus sicut Dominus orare nos docuit.“ *) Quo vero facilius Deus Nostris, Vetrisque, et omnium fidelium precibus, votisque annuat, cum omni fiducia deprecatricem Deiparam Virginem Mariam, quae cunctas haereses interemit
in universo mundo, quaeque omnium nostrum amantissima Mater „tota suävis est ac
plena misericordiae, omnibus sese exorabilem, omnibus clementissimam praebet, omnium necessitates amplissimo quodam miseratur affectu,“ *) atque utpote Regina adstans a dextris Unigeniti Filii Sui Domini Nostri lesu Christi in vestitu deaurato circumamicta va-rietate nihil est, quod ab Eo impetrare non valeat. Suffragia quoque petamus Beatissimi Petri Apostolorum Principis, et Coapostoli eins Pauli, omniumque Sanctorum Caelitum, qui facti iam amici Dei pervenerunt ad caelestia regna, et coronati possident palmam, ac de sua immortalitate securi, de nostra sunt salute solliciti.
Denique caelestium omnium donorum copiam Vobis a Deo ex animo adprecantes singularis Nostrae in Vos caritatis pignus Apostolicam Benedictionem ex intimo corde pro-fectam Vobis ipsis, Venerabiles Fratres, cunctisque Clericis, Laicisque fidelibus curae vestrae commissis peramanter impertimus.
Datum Romae apud S. Petrum die VIII Decembris anno 1864, decimo a Dog-matica Definitione Immaculatae Conceptionis Deiparae Virginis Mariae.
Pontificatus Nostri Anno Decimonono.
PIUS PP. IX.
*) S. Cyprian. Epist. 11.
**) S. Bemard. Serm, de duodeeim praerogativis B, M. V. ex verbis Apocalyp.
Syllabus
complectens praecipuos nostrae aetatis errores qui notantur in allocutionibus Consistorialibus in Encyclicis alisque apostolicis Litteris Sanctissimi Domini Nostri Pii Papae IX.
8-1.
Pantheismus, Naturalismus et Rationalismus absolutus.
1. Nullum supremum, sapientissimum, providentissimumque Numen divinum exsistit ab hac rerum universitate distinctum, et Deus idem est ac natura et iccirco immutationibus obnoxius, Deusque reapse fit in homine et mundo, atque omnia Deus sunt et ipsissimam Dei habent substantiam; ac una eademque res est Deus cum mundo, et proinde spiritus cum materia, necessitas cum über täte, verum cum falso, bonum cum malo, et iustum cum iniusto.
Alloc. Maxima quidem 9 iunii 1862.
2. Neganda est omnis Dei actio in homines et mundum.
Alloc. Maxima quidem 9 iunii 1862.
3. Humana ratio, nullo prorsus Dei respectu habito, unicus est veri et falsi, boni et mali arbiter, sibi ipsi est lex et naturalibus suis viribus ad hominum ac populorum bonum curandum sufficit.
Alloc. Maxima quidem 9 iunii 1862.
4. Omnes religionis veritates ex nativa humanae rationis vi derivant; hinc ratio est princeps norma qua homo cognitionem omnium cuiuscumque generis veritatum assequi possit ac debeat.
Epist. Encycl. Qui pluribus 9 novembris 1846.
Epist. Encycl. Singulari quidem 17 Martii 1856.
Alloc. Maxima quidem 9 iunii 1862.
5. Divina revelatio est imperfecta et iccirco subiecta continuo et indefinite pro-gressui qui humanae rationis progressioni respondeat.
Epist. Encycl. Qui pluribus 9 novembris 1846.
Alloc. Maxima quidem 9 iunii 1862.
6. Christi fides humanae refragatur rationi; divinaque revelatio non sohun nihil prodest, verum etiam nocet hominis perfectioni.
Epist. encycl. Quid pluribus 9 novembris 1846.
Alloc. Maxima quidem 9 iunii 1862.
7. Prophetiae et miracula in sacris Litteris exposita et narrata sunt poetarum com-menta, et christianae fidei mysteria philosophicSrum investigationum summa; et utriusque Testamenti libris mythica continentur inventa; ipseque lesus Christus est mythica fictio.
Epist. encycl. Qui pluribus 9 novembris 1846.
Alloc. Maxima quidem 9 iunii 1862.
§. H.
Rationalismus moderatus.
8. Quum ratio humana ipsi religioni aequiparetur, iccirco theologicae disciplinae perinde ac philosophicae tractandae sunt.
Alloc. Singulari quadam perfusi 9 decembris 1854.
9. Omnia indiscriminatim dogmata religionis christianae sunt obiectum naturalis scientiae seu philosophiae; et humana ratio historice tantum exculta potest ex suis naturalibus
viribus et principiis ad veram de Omnibus etiam reconditioribus dogmatibus scientiam per-venire, modo haec dogmata ipsi rationi tamquam obiectum proposita fuerint,
Epist. ad Areluep. Frising. Gravissimas 11 decembris 1862.
Epist. ad eundem Tuas libenter 21 decembris 1863.
10. Quum aliud sit philosophus, aliud philosophia, ille ins et officium habet se submittendi auctoritati, quam veram ipse probaverit; at philosophia neque potest, neque debet ulli sese submittere auctoritati.
Epist. ad Archiep. Frising. Gravissimas 11 decembris 1862.
Epist. ad eumdem Tuas libenter 21 decembris 1862.
11. Ecclesia non solum non debet in philosophiam unquam animadvertere, verum etiam debet ipsius philosophiae tolerare errores, eique relinquere ut ipsa se corrigat.
Epist. ad Archiep. Frising. Gravissimas 11 decembris 1862.
12. Apostolicae Sedis, romanarumque Congregationmn decreta liberum scientiae progressmn impediunt.
Epist. ad Archiep. Frising. Tuas libenter 21 decembris 1863.
13. Methodus et principia, quibus antiqui Doctores scholastici Theologiam exeo-luerunt, temporum nostrorum necessitatibus scientiarumque progressui minime congruunt.
Epist. ad Archiep. Frising. Tuas libenter 21 decembris 1863.
14. Philosophia tractanda est, nulla supernaturalis revelationis habita ratione.
Epist. ad Archiep. Frising. Tuas libenter 21 decembris 1863.
N. B. Cum rationalismi systemate cohaerent maximam partem errores Antonii Günther, qui damnantur in Epist. ad Card. Archiep. Coloniensem Eximiam tuam 15 iunii 1847, et in Epist. ad Episc. Wratislaviensem Dolore haud mediocri 30 aprilis 1860.
§. III.
Indifferentismus Latitudinarismus.
15. Liberum cuique homini est eam amplecti ac profiteri religionem, quam rationis lumine quis ductus veram putaverit.
Litt. Apost. Multiplices inter 10 iunii 1851.
Alloc. Jlaxima quidem 9 iunii 1862.
16. Homines in cuiusvis religionis cultu viam aeternae salutis repenre aetemamque salutem assequi possunt.
Epist. encycl. Qui pluribus 9 novembris 1846.
Alloc. Ubi primum 17 decembris 1847.
Epist. encycl. Singulari quidem 17 martii 1856.
17. Kaltem bene sperandum est de aeterna illorum omnium salute, qui in vera Christi Ecclesia nequaquam versantur.
Alloc. Singulari quadam 9 decembris 1854.
Epist. encycl. Quanto conficiamur 17 augusti 1863.
18. Protestantismus non aliud est quam diversa verae eiusdem christianae religionis forma, in qua aeque ac in Ecclesia catholica Deo placere datum est.
Epist. encycl. Noscitis et Nobiscum 8 decembris 1849.
§. IV.
Socialismus, Communismus, Societates dandestinae, Societates biblicae, Societates clerico-
liberales.
Eiusmodi pestes saepe gravissimisque verborum formulis reprobantur in Epist. encycl. Qui pluribus 9 novemb. 1846; in Alloc. Quibus quantisque 20 april. 1849; in Epist. encycl.
Noscitis et Nobiscum 8 decemb. 1849; in Allocut. Singulari quadam 9 decemb. 1854; in Epist. encycl. Quanto conficiamur moerore 10 augusti 1863.
§• V. _
Errores de Ecclesia eiusque iuribus.
19. Ecclesia non est vera perfectaque societas plane libera, nec pollet suis pro-priis et constantibus iuribus sibi a divino suo fundatore collatis, sed civilis potestatis est definire quae sint Ecclesiae iura ac limites, intra quos eadem iura exercere queat.
Alloc. Singulari quadam 9 decembris 1854.
Alloc. Multis gravibusque 17 decembris 1860.
Alloc. Maxima quidem 9 iunii 1863.
20. Ecclesiastica potestas suam auctoritatem exercere non debet absque civilis gubernii venia et assensu.
Alloc. Meminit unusquisque 30 septembris 1861.
21. Ecclesia non habet potestatem dogmatice definiendi, religionem catholicae Ecclesiae esse unice veram religionem.
Litt. Apost. Multi/plices inter 10 iunii 1851.
22. Obligatio qua catholici magistri et scriptores omnino adstringuntur, coarctatur in ns tantum, quae ab .infallibili Ecclesiae iudicio veluti fidei dogmata ab omnibus credenda proponuntur.
Epist. ad Archiep. Frising, Tuas libenter 21 decembris 1863.
23. Romani Pontifices et Concilia oecumenica a limitibus suae potestatis recesserunt, iura Principum usurparunt, atque etiam in rebus fidei et morum definiendis errarunt.
Litt. Apost. Multiplices inter 10 iunii 1851.
24. Ecclesia vis inferendae potestatem non habet, neque potestatem ullam temporalem directam vel indirectam.
Litt. Apost. Ad apostolicae 22 augusti 1851.
25. Praeter potestatem episcopatui inhaerentem, alia est attributa temporalis potestas a civili hnperio vel expresse vel tacite concessa, revocanda propterea, cum libuerit, a civili hnperio.
Litt. Apost. Ad apostolicae 22 augusti 1851.
26. Ecclesia non habet nativum ac legitimum ins acquirendi ac possidendi.
Alloc. Nun quam fore 15 decembris 1856.
Epist. encycl. Incredibili 17 septembris 1863.
27. Sacri Ecclesiae ministri Romanusque Pontifex ab omni rerum temporalium cura ac dominio sunt omnino excludendi.
Alloc. Maxima quidem 9 iunii 1862.
28. Episcopis, sine Gubernii venia, fas non est vel ipsas apostolicas litteras promulgare.
Alloc. Nunquam fore 15 decembris 1856.
29. Gratiae a Romano Pontifice concessae existimari debent tamquam irritae, nisi per Gubernium fuerint imploratae.
Alloc. Nunquam fore 15 decembris 1856.
30. Ecclesiae et personarum ecclesiasticarum immunitas a iure civili ortum habuit.
Litt. Apost. Multiplices inter 10 iunii 1851.
31. Ecclesiasticum forum pro temporalibus clericorum causis sive civilibus sive criminalibus omnino de medio tollendum est, etiam inconsulta et reclamante Apostolica Sede.
Alloc. Acerbissimum 27 septembris 1852.
Alloc. Nunquam fore 15 decembris 1856.
32. ATbsque ulla naturalis iuris et acquitatis violatione potest abrogari personalis immunitas, qua clerici ab onere subeundae exercendaeque militiae eximuntur; baue vera abrogationem postulat civilis progressus, maxime in societate ad formam liberioris regiminis constituta.
Epist. ad Epise. Montisregal. Singularis Nobisque 29 sept. 1864.
33. Non pertinet unice ad ecclesiasticam iurisdictionis potestatem proprio ac nativo iure dirigere theologicarum rerum doctrinam.
Epist. ad Archiep. Frising. Tuas libenter 21 decembris 1863.
34. Doctrina comparantium Romanum Pontificem Principi libero et agenti in uni-versa Ecclesia, doctrina est quae medio aevo praevaluit.
Litt. Apost. Ad apostolicae 22 augusti 1851.
35. Nihil vetat, alieuius Concilii generalis sententia aut universorum populorum facto, summum Pontificatum ab romano Episcopo atque Erbe ad alium Episcopum aliamque civitatem transferri.
Litt. Apost. Ad apostolicae 22 augusti 1851.
36. Nationalis concilii definitio nullam aliam admittit disputationem, civilisque nd-ministratio rem ad hosce terminos exigere potest.
Litt. Apost. Ad apostolicae 21 augusti 1851.
37. Institui possunt nationales Ecclesiae ab auctoritate Romani Pontificis subductae planeque divisae.
Alloe. lamdudum cernimus 18 martii 1861.
Alloc. Jlultis gravibusque 17 decembris 1860.
38. Divisioni Ecclesiae in orientalem atque occidentalem nimia Romanorum Ponti-ficum arbitria contulerunt.
Litt. Apost. Ad apostolicae 22 augusti 1851.
§. VI.
Errores de societate civili tum in se, tum in suis ad Ecclesiam relationibus spectata.
39. Reipublicae Status, utpote omnium iurium origo et fons, iure quodam pollet nullis circumscripto limitibus.
Alloc. Slaxima quidem 9 iunii 1862.
40. Catholicae Ecclesiae doctrina humanae societatis bono et commodis adversatur.
Epist. eneyel. Qui pltiribus 9 novembris 1846.
Alloc. Quibus quantisque 20 aprilis 1849.
41. Civili potestati vel ab infideli imperante exercitae competit potestas indirecta negativa in sacra; eidem proinde competit nedum ins quod vocant exequatur, sed etiam ins appellationis, quam nuncupant, ab abusu.
Litt. Apost. Ad apostolicae 22 augusti 1851.
42. In conflictu legum utriusque potestatis, ins civile praevalet.
Litt. Apost. Ad apostolicae 22 augusti 1851.
43. Laica potestas auctoritatem habet rescindendi, declarandi ac faciendi irritas solemnes conventiones (vulgo Concordata) super usu iurium ad ecclesiasticam immunitatem pertinentium cum Sede Apostolica initas, sine huius consensu, immo et ea reclamante.
Alloc. In Consistoriali 1 novembris 1850.
Alloc. Multis gravibusque 17 decembris 1860.
44. Civilis auctoritas, potest se immiscere rebus quae ad religionem, mores, regi-men spirituale pertinent. Hinc potest de instructionibus iudicare, quas Ecclesiae pastores
ad conscientiarum normam pro suo munere edunt, quin etiam potest de divinorum sacra-mentorum administratione et dispositionibus ad ea suscipienda necessariis decernere.
Alloc. In Consistoriali 1 novembrig 1850.
Alloc. DIaxima quidem 9 iunii 1862.
45. Totum scholamm publicarum regimen, in quibus iuventus christianae alicuius Reipublicae instituitur, episcopalibus dumtaxat seminariis aliqua ratione exceptis, potest ac debet attribui auctoritati civili, et ita quidem attribui, nt nullum alii cuicumque auctoritati recognoscatur ins immiscendi se in disciplina scholamm, in regimine studiorum, in graduum collatione, in delectu aut approbatione magistrorum.
Alloc. In Consistoriali 1 novembris 1850.
Alloc. Quibus luctuosissimis 5 septembris 1851.
46. Inuno in ipsis clericorum seminariis methodus studiorum adhibenda civili aucto-ritate subiicitur.
Alloc. Numquam fore 15 decembris 1856.
47. Postulat optima civilis societatis ratio, ut populäres scholae, quae patent Omnibus cuiusque e populo classis pueris, ac publica universim Instituta, quae litteris severi-oribusque disciplinis tradendis et educationi iuventutis curandae sunt destinata, eximantur ab omni Ecclesiae auctoritate, moderatrice vi et ingerentia, plenoque civilis ac politicae auctoritatis arbitrio subiiciantur ad imperantium placita et ad communium aetatis opinionum amussim.
Epist. ad Archicp. Friburg. Quum non sine 14 iunii 1864.
48. Catholicis viris probari potest ea iuventutis instituendae ratio, quae sit a catlio-lica fide et ab Ecclesiae potestate seiuncta, quaeque rerum dumtaxat naturalium scientiam ac terrenae socialis vitae fines tantummodo vel saltem primario spectet.
Epist. ad Archiep. Friburg. Quum non sine 14 iunii 1864.
49. Civilis auctoritas potest impedire quominus sacrorum Antistites et tideles populi cum Romano Pontifice libere ac mutuo communicent.
Alloc. DIaxima quidem 9 iunii 1862.
50. Laica auctoritas habet per se ins praesentandi episcopos et potest ab illis exigere ut ineant dioecesium procurationem antequam ipsi canonicam a S. Sede institutionem et apostolicas litteras accipiant.
Alloc. Nunquam fore 15 decembris 1856.
51. Inuno laicum Griibernium habet ins deponendi ab exercitio pastoralis ministerii episcopos, neque tenetur obedire Romano Pontifici in ns quae episcopatuum et episcoporum respiciunt institutionem.
Litt. Apost. Dlultiflices inter 10 iuni 1851.
Alloc. Acerbissimum 27 septembris 1852.
52. Griibernium potest suo iure immutare aetatem ab Ecclesia praescriptam pro religiosa tarn mulierum quam virorum professione, omnibusque religiosis familiis indicere, ut neminem sine suo permissu ad solemnia vota nuncupanda admittant.
Alloc. Nunquam fore 15 decembris 1856.
53. Abrogandae sunt leges quae ad religiosarum familiarum statum tutandum, earumque iura et officia pertinent; inuno potest civile gubernium iis Omnibus auxilium prae-stare, qui a suscepto religiosae vitae instituto deficere ac solemnia vota frangere velint; pariterque potest, religiosas easdem familias perinde ac collegiatas Ecclesias et beneficia
simplicia etiam iuris patronatus penitus extinguere, illorumque bona et reclitus civilis pote-statis administrationi et arbitrio subiicere et vindicare.
Alloe. Acerbissimum 27 septembris 1852.
Alloc. Probe memineritis 22 ianuarii 1855.
Alloe. Cum saepe 26 iulii 1855.
54. Reges et Principes non solum ab Ecclesiae iurisdictione eximuntur, verum etiam in quaestionibus iurisdictionis dirimendis superiores sunt Ecclesia.
Litt. Apost. Multiplices inter 10 iunii 1851.
55. Ecclesia a Statu, Statusque ab Ecclesia seiungendus est.
Alloc. Acerbissimum 27 septembris 1852.
§. VII.
Errores de Ethica naturali et christiana.
56. Morum leges divina haud egent sanctione, minimeque opus est ut humanae leges ad naturae ins conformentur aut obligandi vim a Deo accipiant.
Alloc. Maxima quidem 9 iunii 1862.
57. Philosopbicärum rerum morumque scientia, itemque civiles leges possunt et debent a divina et ecclesiastica auctoritate declinare.
Alloc. Maxima quidem 9 iunii 1862.
58. Aliae vires non sunt agnoscendae nisi illae quae in materia positae sunt, et omnis morum disciplina honestasque collocari debet in cumulandis et augendis quovis modo divitiis ac in voluptatibus explendis.
Alloc. Maxima quidem 9 iunii 1862.
Epist. encycl. Quanto conficiamur 17 augusti 1863.
59. Ins in materiali facto consistit, et omnia hominum ofticia sunt nomen inane, et omnia humana facta iuris vim habent.
Alloc. Maxima quidem 9 iunii 1863.
60. Auctoritas nihil aliud est nisi numeri et materialium virium summa.
Alloc. Maxima quidem 9 iunii 1862.
61. Fortunata facti iniustitia nullum iuris sanctitati detrimentum affert.
Alloc. lamdudum cernimus 18 martii 1861.
62. Proclamandum est et observandum principium quod vocant de non-interventu.
Alloc. Novos et ante 28 septembris 1860.
63. Legitimis principibus obedientiam detrectare, immo et rebellare licet.
Epist. encycl. Qui pluribus 9 novembris 1846.
Alloc. Quisque vestrum 4 octobris 1847.
Epist. encycl. Noscilis et Nobiscum 8 decembris 1849.
Litt. Apost. Cum catholica 26 martii 1860.
64. Tum cuiusque sanctissimi iuramenti violatio, tum quaelibet scelesta flagitiosaque actio sempiternae legi repugnans, non solum haud est improbanda, verum etiam omnino licita, summisque laudibus efferenda, quando id pro patriae amore agatur.
Alloc. Quibns quantisque 20 aprilis 1849.
§. VIII.
Errores de matrimonio christiano.
65. Nulla ratione ferri potest Christum evexisse matrimonium ad dignitatem sacramenti.
Litt. Apost. Ad apostolicae 22 augusti 1851.
66. Matrimonii sacramentum non est nisi quid contractui accessorium ab eoque separabile, ipsumque sacramentum in una tantum nuptiali benedictione situm est.
Litt. Apost. Ad apostolicae 22 augustis 1851.
67. Iure naturae matrimonii vinculum non est indissolubile, et in variis casibus divortium proprie dictum auctoritate civili sanciri potest.
Litt. Apost. Ad apostolicae 22 augusti 1851.
Alloc. Acerbissimum 27 septembris 1852.
68. Ecclesia non habet potestatem impedimenta matrimonium dirimentia inducendi, sed ea potestas civili auctoritati competit, a qua impedimenta existentia tollenda sunt.
Litt. Apost. Multiplices inler 10 iunii 1851.
69. Ecclesia sequioribus saeculis dirimentia impedimenta inducere coepit, non iure proprio, sed illo iure usa, quod a civili potestate mutuata erat.
Litt. Apost. Ad apostolicae 22 augusti 1851.
70. Tridentini canones qui anathematis censuram illis inferunt qui facultatem impedimenta dirimentia inducendi Ecclesiae negare audeant, vel non sunt dogmatici vel de hac mutuata potestate intelligendi sunt.
Litt. Apost. Ad apostolicae 22 augusti 1851.
71. Tridentini forma sub infirmitatis poena non obligat, ubi lex civilis aliam formam praestituat, et velit hac nova forma interveniente matrimonium valere.
Litt. Apost. Ad apostolicae 22 augusti 1851.
72. Bonifacius VIII. votum castitatis in ordinatione emissum nuptias nullas red-dere primus asseruit.
Litt. Apost. Ad apostolicae 22 augusti 1851.
73. Vi contractus mere civilis potest inter christianos constarc veri nominis matrimonium; falsumque est, aut contractum matrimonii inter christianos semper esse sacramentum, aut nullum esse contractum, si sacramentum excludatur.
Litt. Apost. Ad apostolicae 22 augusti 1851.
Lettera di S. 8. PIO IX. al Re di Sardegna, settembro 1852.
Alloc. Acerbissimum 27 septembris 1852.
Alloc. Multis gravibusque 17 decembris 1860.
74. Causae matrimoniales et sponsalia suapte natura ad forum civile pertinent.
Litt. Apost. Ad apostolicae 22 augusti 1851.
Alloc. Acerbissimum 27 septembris 1852.
N. B. Huc facere possunt duo alii errores de clericorum coelibatu abolendo et de statu matrimonii statui Virginitatis anteferendo. Confodiuntur, prior in epist. encycl. Qu? pluribus 9 novembris 1846, posterior in litteris apost. Multiplices inter 10 iunii 1851.
§. LX.
Errores de civili Romani Pontificis principatu.
75. De temporalis regni cum spirituali compatibilitate disputant inter se christianae et catholicae Ecclesiae filii.
Litt. Apost. Ad apostolicae 22 augusti 1851.
76. Abrogatio civilis imperii, quo Apostolica Sedes potitur, ad Ecclesiae liber-tatem felicitatemque vel maxime conduceret.
Alloc. Quibus quantisque 20 aprilis 1849.
N. B. Praeter lios errores explicite notatos, alii complures implicite reprobantur, proposita et asserta doctrina, quam catholici omnes firmissime retinere debeant, de civili Romani Pontificis principatu. Eiusmodi doctrina luculenter traditur in Alloc. Quibus quan-tisque 20 april. 1849; in Alloc. Si semper antea 20 maii 1850; in Litt, apost. Cum catholica Ecclesia 26 mart. 1860; in Alloc. Novos 28 sept. 1860; in Alloc. lamdudum 18 mart. 1861; in Alloc. Maxima quidem 9 iunii 1862.
§• x
Errores qui ad liberalismvm hodiernum referentur.
77. Aetate liac nostra non amplius expedit, religionem catliolicam haberi tamquam unicam Status religionem, ceteris quibuscumque cultibus exclusis.
Alloc. Nemo vestrum 26 iulii 1855.
78. Hinc laudabiliter in quibus dam catholici nominis regionibus lege cautum est, ut hominibus illuc immigrantibus liceat publicum proprii cuiusque cultus exercitium habere.
Alloc. Acerbissimum 27 septembris 1852.
79. Enimvero falsum est, civilem cuiusque cultus libertatem, itemque plenam pote-statem Omnibus attributam quaslibet opiniones cogitationesque palam publiceque manifestandi conducere ad populorum mores animosque facilius corrumpendos ac indifferentismi pestem propagandam.
Alloc. Nunquam fore 15 decembris 1856.
80. Romanus Pontifex potest ac debet cum progressu, cum liberalismo et cum recenti civilitate sese reconciliare et componere.
Alloc. lamdudum cernimus 18 martii 1856.
M 177.
Damit die von den Matrikenführern zum Zwecke der Operationen der Heeresergänzung ansgefertigten Matrikelauskünfte (Beilage 5 provisorischer Amtsunterricht zum Heeresergänzungs-Geseße), mitgetheilt mit Ordinariats-Currende vom 22. Dezember 1858, Nr. 2536, in Fällen, wo das Alter des Großvaters, Vaters oder Bruders nicht nur nach dem Jahre, sondern auch nach dem Monate und dem Tage berechnet werden muß, die erforderlichen Anhaltspunkte bieten können, hat das Ordinariat mit hohem Landesregierungs-Erlasse vom 30. Jänner d. I., Z. 871, die Einladung erhalten, der wohlehrwürdigen Diözesan-Geistlichkeit, beziehungsweise jenen Herren Kuraten, welche die psarrlichen Matrikenbücher führen, die Weisung zu ertheilen, daß in der zweiten Rubrik dieser Auskünfte, zu der Angabe des Geburtsjahres auch Monat und Tag der Geburt, jedoch nur dann beigesetzt werden soll, wenn es sich um die Bestätigung des Alters von 60 oder 70 Jahren bei Großvätern und Vätern und von 15 oder 18 Jahren bei Söhnen handelt. Ferner werden die genannten Herren beauftragt, daß ste bei der Ausfertigung der Auskünfte sich genau an die auf den hiezu bestimmten Blanquetten in der Anmerkung vorgedruckten Anweisungen zu halten und namentlich auswärts verehelichte Söhne oder Brüder, wenn dieselben auch eine eigene Familie begründet hätten, in der Matrikelauskunft der Stammfamilie auszuweisen haben.
Endlich wird der wohlehrwürdigen Kuratgeistlichkeit in Erinnerung gebracht, daß amtliche Auskünfte und Ausfertigungen aus den psarrlichen Matrikenbücher», ungestempelt und uueutgeltlich ohne Aufschub und mit aller Bereitwilligkeit, so wie auch zahlungsunfähigen Partheien derlei Auszüge unentgeltlich zu erfolgen sind. Bei zahlungsfähigen Partheien muß sich aber bei der Abnahme und Verrechnung der bezüglichen Targebühren für gestempelte Matrikenscheine genau nach dem kais. Stoll-patente vom 5. April 1816, Z. 3483, benommen werden, und es ist der Tar- und Stempelbetrag jedesmal in dem betreffenden Matrikenscheine zu unterst anzusetzen.
Der wohlerwürdige Curatklerus wolle sich genau darnach benehmen, jede dießfällige Ueber-schreitung sorgfältig vermeiden, um dießbezüglich zu keinen Beschwerden Anlaß z» gebe», und sich keine Unannehmlichkeiten zuzuziehen.
Fürstbischösliches Ordinariat Laibach den 11. Februar 1865.
Kartholomims m. p.
Fürst-Bischof.
Gedruckt bei Josef Blasiük in Laibach.