KRALJEVINA SRBA, HRVATA I SLOVENACA UPRAVA ZA ZAŠTITU Klasa 77a (3) INDUSTRISKE SVOJINE Izdan 15. Septembra 1929. PATENTNI SPIS BR. 6304 v Emil Keller, Ziirich, Svajcarska. Letilica. Prijava od 27. oktobra 1927. Važi od 1. decembra 1928. Predmet pronalaska je letilica, čije su noseče i upravljačke površine razložene u male kose zavojne površine. Bitnost pronalaska sastoji se u tome, da pojedine kose površine izrašćuju na taj način iz prednje ivice nosačke površine, što prvo prelaze u izvesne zavojne površine, što je predviđeno i za prelaz na pravu ivicu. Pre-imućstva ovakvog postrojenja vide se iz sledećeg opisa. Dalje mogu se pojedini pripadajući delovi donje površine izvesti da federiraju ili mogu biti snabdeveni pneu-matičkim umetačem. Na nacrtu su prestavljena dva oblika izvođenja pronalaska. Sl. 1 je donja strana nosačke površine. SI. 2 je podužni presek po liniji A—B na si. 1. SI. 3 je poprečni presek po liniji C—D na si. 1. SI. 4 pokazuje donju stranu nosačke površine sa postrojenjem vaz-dušnih jastuka. SI. 5 je podužni presek po liniji E—F na si. 4. SI. 6 je poprečni presek po liniji G—H na si. 4. Nosačka površina razložena je paralelno pravcu letenja u male površine tako, da nastaju stepeni. Te se površine 1 nalaze u kosom položaju prema spolja i naviše. Među sobom spojene su u podužnom pravcu uzanim bočnim ravnima 2. Donja svodna površina 3 (si. 1) nosačke površine hvata u vrtnjeviti zavoj, koji iz-rašćuje iz prave prednje ivice 4, na svakoj pojedinoj površini 5. Uzana bočna površina 2 izilazi na mestu 5 klinasto u nazad, čime trouglasti deo površine 6 dobija naviše upravljen kosi položaj. Spirama (Spie-ren) 7 podupire se na niže svaka pojedina površina. Iz ove konstrukcije ravni dobija se sledeče dejstvo: Za vreme kretanja lelilice u napred u pravcu strele Z klize napred vazdušne mase primljene površinama 3, kroz zavoje preko površine 1, zbog kosog položaja površine 1, kao kod poznatog V položaja nosačkih površina, koje znatno pojačavaju bočni stabilitet. Kod ravnih konstrukcija površina mogu mase vazduha da putuju po volji ispod noseće površine, dakle ne proizvode rav-nomerna i istovremena dejstva pritiska, kao noseće površine sa kosim površinama 1. Ispod površine 1 sprovedene mase vazduha deluju usled kosog položaja trouglas-tih odseka površina 6 opet kao odbojne od kosih površina sa koso unapred prema sedištu u letilici upravljenom komponentom. Time se dobija povoljno delovanje na brzinu leta. Radi proizvođenja elastičnog protivpri-tiska nosačkih površina, na vazdušne mere nalazeće se ispred njih mogu se u mesto metalnih površina 1 na sl. 1 namestiti vazdušni jastuci prema si. 4, 5 i 6. Vazdušni jastuci, od kojih je obim jednoga obeležen brojevima I, II, III, IV poredani su jedan do drugoga i namešteni su na donjoj strani nosačke površine 3. Njihov se poprečni presek vidi iz si. 6. Pri tome nastaje opet stepenasti oblik sa početkom zavojnih ravni kod I, II i sa za- Din. 10. vrtkom kod 1°, IIa. To isto nastupa i natrag između III, IV i III8. Pritvrđivanje pojedinih vazdušnih jastuka vrši se spravama za aretiranje, spojevima pomoću vrtnjeva ili čvrstim šnalovanjem na površinu 3. U mesto federirajućih jastuka, mogu se upotrebiti i delovi u vidu opruga t. j. koji federiraju. Patentni zahtevi: 1. Letilica sa nosačkim i upravljačkim površinama, čije su donje površine stepe- nasto i paralelno izvedene sa pravcem letenja, naznačena time, da ti pojedini ste-penasti delovi na taj način izrašćuju iz prednje prave ivice nosačke površine, što nastaju zavoji površina, koji su takođe predviđeni i za prelaz na pravu zadnju ivicu. 2. Nosačke ili upravljačke površine po 1 zahtevu, naznačene time, da su pojedini zajedno pripadajući delovi donje površine izvedeni da federiraju ili su snabdeveni pneumatičkim umetcima. iZ 5! 1. Adpatent broj6304-, C Ai_____l i----------- ,i— 1 1 2 ■ . ' ---------- . ; j v „ . ■ ’ ■ - ^ .....t- - v ■ . « ' :„.,4