KRALJEVINA JUGOSLAVIJA
UPRAVA ZA ZAŠTITU
Klasa 59 (3)
INDUSTRISKE SVOJINE
Izdan 1 januara 1934
PATENTNI SPIS BR. 10572
Haladea Srečko, pripravnik poslovođe del. drž. žel., Ptuj, Jugoslavija.
Bunarska sisaljka.
Prijava od 4 novembra 1932.
Važi od 1 juna 1933.
Pomoću do sada poznatih sisaljki za crpljenje vode iz bunara kao i pomoću kablova za crpljenje vode ili beskrajnih crpača, može se dizati voda iz bunarskog rova samo do površine zemlje ali se ne može podizati do pojedinih spratova neke zgrade. Sem toga imaju sve naprave za grabljenje vode sa kacama ili posudama još i tu manu, da se uzburkanjem gliba ili taloga na dnu voda stalno pomuti i da je uslijed toga nehigijenična.
Te mane odklone se sisaljkom za crpljenje bunarske vode prema ovom pronalasku a sem toga postigne se njome još i ta korist, da se može crpiti i ručnim pogonom sisaljke znatno veća količina vode nego li sa do sada poznatim u istom vremenu i da se može dizati voda do pojedinih spratova.
Predmet ovog pronalaska je bunarska sisaljka, koja se sastoji od vazdušne sisaljke, postavljene van bunarskog rova, od jednog sisnog i tlačnog suda ili rezervoara, smješteno ispod površine vode, od jedne sprovodne cijevi za komprimisam vazduh, koja spaja vazdušnu sisaljku i taj sud i od sprovodne cijevi za vodu.
U nacrtu prikazan je vertikalni poprečni presjek bunarskog rova A, tlačne sisaljke B i sisnog i tlačnog suda F, dočim su prikazani sprevodnik C tlačnog vazduha i sprovodnik H vode po svom spoljašnjem izgledu.
Sisaljka B za tlačni vazduh poznate je konstrukcije te se može poganjati rukom (kako je prikazano na nacrtu) ili pomoću motora. Ručna poluga B, uzglobljena je sa krakom B2 sisaljke te pokreće pomoću
ojnice B3 klipnjaču B4. Klip B5 proviđen je uobičajenim zaptivačem B(! od kože a na donjem kraju sisnog valjka smješten je odbojni ventil B7, koji se zatvara na spoljašnju stranu, a ispod centralnog izlaznog otvora raspoređen je odbojni ventil B8, koji se zatvara na unutrašnju stranu. Potonji stoji s jedne strane u vezi sa prikupnim zadržačem B9 za ulje i drugu nečistoću, a s druge strane pomoću od-vojka B10 sa sprovodnom cijevi C, koja vodi u ispod površine vode smješteni sis-ni i tlačni sud F.
Na ušću sprovodne cijevi C za vazduh smješten je u njoj odbojni ventil D, koji se zatvara na gore i čije vreteno D, nosi neki drugi odbojni ventil Da, koji je u-graden na dnu te stoji pod pritiskom neke opruge. Pored potonjeg ventila smještena je sitom previđena sisna korpa Fj, čiji izlazni otvor u sud je zatvoren odbojnim priklopom F2 ili nekim odbojnim ventilom. Pored gornjeg odbojnog ventila D smješten je neki drugi odbojni ventil F;,, koji zatvara u vazdušni prostor rova A vodeću cijev F4 te se pokreće ventilskim vretenom D, obih odbojnih ventila D, D2, pomoću dvokrake poluge D.„ koja je smještena na poprečnom stremenu Ds suda F.
Drugi otvor suda F, koji je zatvoren odbojnim ventilom D„ stoji u vezi sa tlačnim sprovodnikom H za vodu pomoću koljena H,. Prema prikazanom primjeru izvođenja proviđeno je koljeno H, jednim injektorom K, čiji usnik K., je priključen na sprovodnik H vode a čiji sisni kanali K, izlaze u šuplji prostor L koljena
Din. 10.
Hj, u kojem šupi jem prostoru je smjeste na sisna korpa L? previđena dolje odbojnim ventilom Lx i sitom.
Tlačni sprovodnik H za vodu može biti proviđen shodno i sa vazdušnim tlačnim kazanom J.
Način djelovanja bunarske sisaljke prema ovom pronalasku je ovaj:
Ako se podigne ruča Bj iz prikazanog najnižeg položaja, usisati će klip B2 spo-Ijašnji vazduh preko odbojnog ventila B7 u valjak: odbojni ventil B8 ostaje međutim uslijed pritiska neke opruge zatvoren. Čim se opet potisne klip B5 dolje, zatvo-riće komprimisani vazduh odbojni ventil B7, a otvorit će odbojni ventil B8. Komprimisani vazduh prolazeći sprovodnikom C dospijeva u sisni i tlačni sud F, te otvara njegov dvostruki odbojni ventil D, D2, dočim se istovremeno zatvara ispustili ventil F3, pomoću dvokrake poluge D4, čiji jedan kraj je učvršćen na ventilskom vretenu D7 a drugi kraj na ventilu F3. Voda, što se nalazi u šupljem prostoru suda F, a uslijed toga, što se odbojni priklop F2 na početku djelovanja pritiska automatski zatvori, protisnuti će se kroz koljeno H1 i injektor K i strujhti će uslijed suženog prečnika velikom brzinom u ustnik K2, koji je priključen na sprovodnik H vode. Pri tom strujanju vode isisati će se vazduh iz šupljeg prostora L sis-ne korpe L2 preko sisnih kanala Kj a voda, koja prodire kroz otvoreni odbojni ventil L, biti će povučena u sprovodnik H tako, da uđe u sprovodnik H sem vode, što je prodrla kroz sisnu korpu Fj još i ona dodatna količina vode, koja je usisa-na preko injektora. Sprovodnik H kojim se diže voda, proviđen je na uobičajeni način sa zatvorivim ispustu im otvorima H2. Vazdušni kazan J, koji je proviđen na odvojnom mjestu ka sprevodniku H jednim odbojnim ventilom, vrši izjednači-vanje vode u sprovodniku 11 u vremenu između pojedinih hodova klipa tlačne sisaljke B.
Pomoću bunarske sisaljke prema ovom pronalasku moguće je, da se crpi voda iz znatnih dubljina (na pr. do 200 m) na površinu zemlje, što se nije moglo izvesti sisaljkama do sada poznatih sistema. To je vanredno važno naročito za one krajeve, gdje su prekrili vodu sadržujući slo-
jevi zemlje debelim slojevima nepropust-Ijive ilovače (kao na pr. Slovenske gorice, Halože) i gdje se moraju graditi posebne cisterne za prikupljavanje kišnice, u svrhu dobivanja potrebne pitke vode, ako i nije vazda higijenična.
Patentni zahtjevi:
1.	Bunarska sisaljka, naznačena time, da stoji izvan bunarskog rova (A) smještena tlačna sisaljka (B) pomoću sprovodne cijevi (C) i odbojnog ventila (D) u vezi sa ispod površine (E) vode smještenim sisnim i tlačnim sudom (F) a vreteno (D,) ovog odbojnog ventila (D) pokreće neki drugi, na dnu suda (F) smješteni odbojni ventil (D2) i naizmjenice zatvorni ventil (F3) neke ispustne cijevi (F.,), koja stoji u vezi sa vazdušnim prostorom bunarskog rova (A), i da je providena sisna korpa (F,) suda (F) odbojnim priklopom (F2), dočim je priključen na donji odbojni ventil (D2) suda (F) sprovodnik (H) za tlačnu vodu, u svrhu, da bi se omogućilo potiskivanje vode iz suda (F) u sprovodnik (H) pomoću tlačnog vazduha
2.	Oblik izvođenja bunarske sisaljke po zahtjevu 1, naznačen time, da je smještena pokretljivo, na u gornjem dijelu suda (F) poprečno učvršćenom stremenu (D3), dvokraka poluga (D,), čiji jedan krak je uzglobljen sa vretenom (D,) obih odbojnih ventila (D, D2) a drugi krak sa ispust-nim ventilom (F3), u svrhu, da bi se postiglo prigodom zatvaranja odbojnih ventila (D, D„) automatsko otvaranje ispust-nog ventila (F.,) i obratno.
3.	Oblik izvođenja bunarske sisaljke po zahtjevu 1, naznačen time, da je ugrađen u sprovodnik (H) za dizanje vode vazdušni kazan (J) u svrhu izjednačenja tlaka u vremenu između obih hodova kiipa sisaljke (B).
4.	Oblik izvođenja bunarske sisaljke po zahtjevima 1—3, naznačen time, da je u-građen u koljeno (H,) između donjeg odbojnog ventila (D.,) suda (F) i sprovodni-ka (H) vode jedan injektor (K), čiji sisni kanali (K,) izlaze u šuplji prostor (L) neke druge, odbojnim ventilom (L,) provi-dene sisne korpe (L„), u svrhu, da bi se za vrijeme prelaza vode iz suda (F) u sprovodnik (H) usisala iz bunara još neka dodatna količina vode