KRALJEVINA JUGOSLAVIJA
UPRAVA ZA ZAŠTITU
Klasa 87
INDUSTRISKE SVOJINE
Izdan 1 jula 1933.
PATENTNI SPIS BR. 10154
Lukič Jure, urar, Žabljak, Jugoslavija.
Izvijač sa hvataljkom za vijke.
Prijava cd 3 maja 1932.	Važi od 1 decembra 1932.
Predmet pronalaska je izjvijač sa hvataljkom za vijke, a ima svrhu da olakša rad kod izvijanja i uvijanja vijaka, napose o-nih, koji nisu lako pristupačni, da bi ih mogd kod rada držati rukom.
Kod izvijanja i uvijanja vijaka bito u drvo ili metal samim izvijačem pojavljivale su se često razne neprilike. Na pr. kod uvijanja vijka u drvo treba obično vijak prstima držati, dok dobro ne uđe u podfogu ili ne ide ravno u nju. Pri tom se obično dešavalo, da je vrh izvijača iskočio iz zareza naglavi vijka bilo radi jakog pritiska iti netačnog držanja, te pri tom rank> i iskrvario prste odnosne osobe. Još češće se dešavalo ,da je vijak ulazio koso u podlogu radi nedovoljnog vertikalnog držanja (k d kratkih vijaka), te se tim kvarila podloga, dok je takvo koso uvijanje kod vijaka za metal imalo za posljedicu kvarenje nareza na vijku kao i na podlozi, te je to redovno otežavalo i produljilo rad. Često je opet iz konstruktivnih razloga nemoguće doći rukom do vijka na nekom stroju, pa je naročito teško na takvom mjestu u-metati' i vaditi vijke, te treba mnogo oka-panja i igranja, dok se to postigne. Isto tako kod vađenja vijaka iz drveta se dešava, dai vijak napola izađe, a dalje neće, što je posljedica koničnosti vijaka za drvo, u-slijed čega njegov narez pri vrhu ne zahvaća, pri koncu vađenja, u stijene drvene podloge^ dok ga izvijač kod okretanjai nužno pritišće prema unutra, dakle u protivnom smjeru, da bi ga mogao okretati. Takve vijke moramo onda prstima ili kliješti-
ma izvaditi, a ako nisu pristupačni treba dosta vremena i natezanja, da se to postigne.
Ovih spomenutih neprilika nema kod rada sa izvijačem sa hvataljkom za vijke, prema pronalasku, pošto posredstvom hvatailjke možemo držati vijak kod uvijanja u ispravnom položaju, tako da ne može koso ulaziti, te takođe nema opasnosti za prste, jer se izvijač okreće unutar hvatalj-ke opkoljen njenim krakovima, pa ako i iskočj iz zareza na glavi vijka, već slijedeći momenat upada opet u nj, te nema gubitka vremena. Isto tako kod vađenja vijka iz drveta ili s rukom nepristupačnih mjesta izvije se vijak samiilm izvijačem dotle, dok mu glava ne viri vani, nakon čega je obuhvatimo hvataljkom, te vijak dalje izvije-mo izvijačem unutar hvata’jke.
Jedan primjer izvedbe predmeta pronalaska prikazan je na priloženom nacrtu. Sl. 1 je uzdužni presjek kroz hvataljku samu. SI. 2 je pogled odozdo na hvataljku. St. 3 je pogled na hvataljku sa izvijačem i vijkom među krakovima.
U dršku 1 hvataljke nalazi se čaura 2 sa zavoju im rasporom 3. U čauru je utaknuta viljuška 5 j učvršćena zatikom 4, koji zahvaća u raspor 3, te se kod zaokretanja viljuške giblje gore-dolje po rasporu,_ uslijed čega se viljuška može uvlačiti ii izvlačiti. Prj tom se kod izvlačenja viljuške šire njeni krakovi 5a i 5b uslijed njihovog e-lasfcičnog spoja na dnu, te to više ili manje Širenje krakova omogućuje obuhvaćanje većih ili manjih vijaka i njihovo čvrsta dr-
Dtn. 10.
žanje. U tu svrhu su krakovi 5a i1 5b na vrhu savinuti prema unutra i imaju izrez 6 (si. 2), koji; omogućuje dobro hvatanjie vijka. Dno viljuške 5 ima provrtinu 7, koja služi kao provodnica i ležaj za izvijač. Za istu svrhu s uži prsten 8 sa provrtinom 9, koji je odozgor utisnut u čauru 2. Izvijač je inače normalnog oblika, kako se vidi iz si. 3, samo su mu dimenzije prilagođene duljini i provrtinama za centriranje 7 i 9 hvataljke.
Postupak kod rada sa izvijačem i hva-taitjkom za vijke je slijedeći:	Radi lakše
vrtnje pritisnem lagano na krakove hvataljke i okrećemo ručku 1, dok se vrhovi 5a i 5b toi'iko rašire, da mogu preuzeti glavu vijka s kojim radimo, a zatim krakove malo uvučemo, te tim bolje obuhvatimo vijak. Nakon toga turimo odozgo izvijač kroz provrtine 9 i 7 u hvataljku, dok njegov vrh ne zahvati u zarez nai glavi vijka, nakon čega možemo komotno uviti vijak u svakom položaju čak i na takvim mjestima, koja su u normalnim prilikama jedva pristupačna, a do kojih hvataljkom lako dopremo radi njezine duljine i malene deb-
ljine. Kod vađenja vijaka najpre samim izvijačem vijak dotle izvijemo, dok mu ne viri glava vani, a zatim ga obuhvatitno krakovima hvataljke i dalje izvijamo, te nema opasnosti, da bi vijak na nekom stroju zapao negđe, gđe bi mogao da ošteti dotični stroj kod rada ili si.
Patentni zahtjev-'
Izvijač sa hvataljkom za vijke, naznačen hvataljkom, koja se sastoji iz ručke (1), u kojoj se nalazi čaura (2) sa zavojnim rasporom (3), u koji zahvaća zatik (4) dna viljuške (5), koje je utureno u čauru (2), dok joj krakovi (5a, 5b) vire izvan čaure, te se sklapaju odn. rastvaraju kod uvlačenja odn. izvlačenja viljuške kod njezinog zakretanja, uslijed čega mogu krakovi svojim svinutim krajevima sa izrezom (6) o-buhvatiti i držati vijak kod rada; dalje naznačen izvijačem, koji se proturi unutar hvataljke kroz provrtinu (9) u prstenu (8) ručke i provrtinu (7) na viljušci, koje provrtine služe kao ležajevi za centriranje izvijača u hvatailjei.
*5®r j	—6'fc
su
z
1
b
5
aSI.Z
Sl.3

...
T-











L.



		•
		
		
		


r~ 1





I
1‘





M"





4





		
		
		
		
/ '		
		
	'i f	• .	
		
5 ;•		
		
	r ,	
		
	'	
/