KRALJEVINA JUGOSLAVIJA
UPRAVA ZA ZAŠTITU
Klasa 75 (2)
INĐUSTRISKE SVOJINE
Izdan 1. Avgusta 1930.
PATENTNI SPIS BR. 7229
Dr. Nikodem Caro, Berlin—Dahlem i Dr. Albert R. Frank, Berlin— Halensee. (Pronalazači: Dr. H. H. Frank, Berlin—Charlottenburg i Dr. H. Heimann, Piesteritz, Bez. Halle A. S.).
Postupak za spravljanje višeprocentnog kalcijumcijanamida ili magnezijumcijanamida
odnosno njihovih smesa.
Dopunski patent uz osnovni patent broj 6269.
Prijava od 5. decembra 1929.	Važi od 1. marta 1930.
Pravo prvenstva od 6. decembra 1928. (Nemačka).
Najduže vreme trajanja do 31. decembra 1943.
U patentu od 6269 opisan je postupak, kako bi se dobili odgovarajući cijanamidi putem dejstva amonijaka pod izvesnim brzinama na tehničke ili prirodne karbonate kalcijuma ili magnezijuma, odn. njihovih smesa pri temperaturama, koje bi se nalazile do disocijacione temperature, ispod ili neznatno više iste.
Pokazalo se, da obrazovanje cijanamida može biti znatno ubrzano ako bi se stalno izvodila voda, koja se obrazuje prilikom reakcije prema jednačini:
Me„ C03 + 2NH3 = Me,, CN2 -f-3 H. O
i ako bi se na ovaj način neprekidno narušavala reakciona ravnoteža koja se obustavlja. Oduzimanje vode može da bude izvršeno fizičkim putem smanjivanjem parcijalnog pritiska, kondenzacijom i t. d. ili hemiskim putem. Za hemijsko oduzimanje zgodna su svaka tela, koja vodu hemiski lako vezuju ili mogu da se sa njom lako pretvore.
Cesto je korisno preduzeti oduzimanje vode preko supstanaca koje se uvode u proces u čvrstom obliku, pošto se time ušteđuje neudobnost obrazovanja, mešanja i prepariranja gasa. Ove supstance mogu
da budu smeštene iza samog reakcionog prostora ili da budu pomešene neposredno sa pridolazećom čvrstom polaznom materijom radi pretvaranja. Kako glavna reakcija ne srne da bude narušena od dodatih supstanaca a naročito mora da bude iz-begnuto raspadanje amonijaka, to je broj tela, koja dolaze u pitanje, ograničen. Kao zgodan pokazao se je na pr. ugljenik u ma kom obliku, pri čemu se mora paziti na to, da event. upotrebljeni ugalj, odn. materijal, koji sadrži ugljenik, ne bi sadržavao suviše jedinjenja, koja rastvaraju amonijak.
U slučaju upotrebe ugljenika ili jedinjenja, koja sadrže ugljenik, nije potrebno polaziti od karbonata, nego mogu da se upotrebe kao polazna materija i oksidi ili koja mu drago jedinjenja, koja stvaraju oksid pri vrućini. Pridodati ugljenik može na ime u ovom slučaju da zameni za obrazovanje cijanamida potrebni ugljenik, koji inače proizlazi iz karbonata, pri čemu, bilo da on ulazi neposredno u cijanamidni mo-lekil, ili da se obrazovanje cijanamida izvrši preko međustepena na pr. preko ci-jano-vodnika (prema reakciji :
c+nh3 = hcn+h2).
Din. 5‘
Naročito je korisno da se upotrebe materije, koje povećavaju dejstvo đubrenja dobijenog kalcijumcijanamida same ili u obliku, koji primaju u toku procesa, kao na pr. fosforpentoksid.
Može da bude korisno da se polazni materijal briketira sa dodacima a da u ovom stanju odnosno u zrnastom obliku bude podvrgnut dejstvu amonijaka.
Patentni zahtevi:
1.	Postupak za spravljanje višeprocentnog kalcijumcijanamida ili magnezijumcijana-mida odn. njihovih smesa putem dejstva amonijaka na tehničke ili prirodne karbonate pri temperaturama do disocijacione temperature, ispod ili neznatno više iste prema patentu br. 6269 naznačen time, što se obrazovanje cijanamida ubrzava fizičkim ili hemiskim oduzimanjem vode, koja se obrazuje u toku reakcije
2.	Postupak prema zahtevu 1. naznačen time, što se oduzimanje vode postiže jedi-
njenjima, koja se dodaju polaznim čvrstim ili gasnim materijama.
3.	Postupak prema zahtevu 1. i 2. naznačen time, što se ugljenik, ili materija, koja sadrži ugljenik, upotrebljavaju u kom bilo obliku.
4.	Postupak prema zahtevu 3. naznačen time, što se prilikom dodatka ugljenika ili jedinjenja, koja sadrže ugljenik, oksidi ili koja mu drago jedinjenja, koja u vrućini obrazuju oksid, upotrebljavaju kao polazna materija.
5.	Postupak prema zahtevu 1. i 2. naznačen time, što se upotrebljavaju materije, koje povoljno utiču na dejstvo đubrenja dobijenog kalcijumcijanamida, na pr. fosforpentoksid.
6.	Postupak prema zahtevu 1—5. naznačen time, što se polazni materijal briketira sa dodatim materijama a da u ovom stanju odnosno u zrnastom obliku bude podvrgnut dejstvu amonijaka.