^ 3T' / / VITA SANCTI METHODII RUSSICO-SLOVENICE ET LATINE FE. MIKLOŠIČE VINDOBONAE GUILELMUS BRAUMtLLER 1870 . VITA SANCTT METHODIl 7 ptum, et (deus) e paradiso hominem expulit morti addicens eum. et ab eo tempore diabolus genus humanum sollicitare coepit et scandalizare multis modis. at deus pro rnagna sua misericordia et benignitate non dereliquit prorsus homines, sed omnibus temporibus viros elegit, et populiš opera eorum et certamina ostendi-, ut omnes eos imitantes instituerentur ad virtutem, qualis erat Enoch, qui primus ausus est nomen domini invocare. Enoch vero posfea, deo gratus, mortuus est, Noe, qui in stirpe sua iustus est inventus, e diluvio salvatus est in arca, ut terra iterum creaturis dei impleretur et condecoraretur. Abraham post dispersionem gentium, eum omnes recto itinere deerrassent, deum cognovit, et socius eius dictus est, et promissionem accepit: in semine tuo omnes gentes benedicentur. [Genes. 22. 18; 26. 4.] lsaak ad imaginem Christi in montem ad sacrificium duetus est. Iacobus idola soceri perdidit, et scalam a terra ad eoelum per- tinentem vidit, angelos vero dei ascendentes et descendentes in ea, et in benedictionibus filiorum suorum de Christo praedbrit. Iosephus in Aegypto populum nutrivit, divinum se exhibens. lob ausitidicum iustura, veracem et integrum libri fuisse narrant; tentationen accipiens et probatus a deo benedictus est. Moyses eum Aarone inter presbyteros dei Pharaonis deus appellatus est, et Aegyptum cruciavit, populum dei eduxit interdiu nube lueida, noctu columna ignea, et inare divisit, et transierunt per siccum, Aegyptios vero demersit, et in deserto arido populo praebuit aquam eumque pane angelico satiavit et avibus, et eum deo collocutus coram, quantum homo eum deo loqui potest, populo legetn dedit, dei digito scri- ptam. Iesus Naue populo dei terram distribuit, hostibus debellatis. iudices quoque raultas victorias reportarunt, gratia divina impetrata Samuel regem unxit et constituit verbo domini. David clementia populum rexit, et cantica divina docuit. Salomon, a deo sapientia praeter omnes homines accepta, multas sententias praeclaras per parabolas edidit, quamquam ipse non perfecit. Elias, malitia populi farne castigata et puero a morte ad vilam revocato , ignem verbo de eoelo adferens multos combussit et sacrificia igne mirabili cremavit, et abominandis saeerdotibus occisis in eoelum ascendit, curru igneo et equis, discipulo duplicem spiritum imperti- tus. Elisaeus, pallio accepto, duplicia miracula fecit. reliqui prophetae suo quisque tempore res mirabiles futuras praedixerunt, post hos magnus. 9 loannes, mediator inter veterem legem et novam, baptista Christi et testis, praedicator vivis et mortuis factus est. sancti apostoli, Petrus et Paulus, cum reliquis discipulis Christi, qui orbem universum fulguris instar peragra- runt, totam terram illustrarunt. post hos martyres sanguine suo sordes abluerunt, et successores apostolorum imperatores baptizantes multo cer- tamine et labore paganismum exstirparunt. Silvester venerandus cum tre- centis et XVIII patribus, magnum imperatorem Constantinum adiutorem assumens, prima synodo convocata Nieaeae Arium vicit et damnavit ipsum et haeresim eius, quam in sanetam trinitatem suscitabat, ut olim Abraham cum treeentis et XVIII pueris regem occidit et a Melchisedec, rege Salem, benedictionem accepit et panem et vinum: erat enim sacerdos dei altissimi. Damasus vero et theologus Gregorius cum centum et quinqua- ginta patribus et cum magno imperatore Theodosio Constantinopoli firma' runt sanctum symbolum, id est: čredo in unum deum, et Macedonium excommunicatum damnarunt et blasphemiam eius, quam pronunciabat contra spiritum sanctum. Coelestinus et Cyrillus cum ducentis patribus et cum altero imperatore Ephesi Nestorium vicerunt cum omni errore, quem pronunciabat contra Christum. Leo et Anatolius cum orthodoxo imperatore Marciano et cum sexcentis et triginta patribus Chalcedone Eutychii amentiam et errorem damnarunt. Vigilius cum pio Iustino cum centum et LXV patribus quintam synodum constituerunt et scrutati damna¬ runt, Agathon, papa apostolicus, cum ducentis et LXX patribus cum pio Constantino imperatore in sexta synodo multas turbas oppresserunt et expulerunt et damnarunt cum omnibus, qui in ea synodo aderant, Theo- dorum inquam Pharanicum, Severum et Pyrrhonem, Cyrum Alexandrinum, Honorium Romanum, Macarium Antiochenum et reliquos socios eorum, et fidem christianam in veritate constitutam firmarunt. II. Post omnia vero haec deus misericors, qui vult, ut quilibet salvus sit et ad cognitionem veritatis perveniat, nostris temporibus nostrae gentis gratia, cuius nemo unquam curam gesserat, ad rnagnam dignitatem evexit II doctorem »ostrimi, beatumMethodium, cuius umiies virtutes et labores cum virtutibus illorum sanctorum singulatim comparare non dubitamus: aliis enim par erat, aliis paullo inferior, aliis vero praestantior, facundos labore superans, laboriosos vero facundia. omnes enim imitatus omnium imaginem in se repraesentabat, timorem dei, praeceptorum observationem, moreš pudicos, orationem continuam et sanctitatem, sermonem severum et clementem, severum in adversarios, clementem in eos, qui monita accipiunt, austeritatem, comitatem, misericordiam, amorem, patientiam, eonstantiam, orania omnibus factus, ut omnes luerifaceret. [l- Cor. 9. 22.]. erat vero utrimque genere non humili, sed admodum bonesto et nobili, antiquitus noto deo et imperatori et toti regioni thessalonicensi, qualis etiam corpj species apparebat. quamobrem etiam causidici, qui puerurn iam amabant, honorifice de eo loquebantur, doneč imperator, de sagacitate animi eius certior factus, principatum slovenicum ei demandavit, dieam vero ego, quasi praevidens, eum a se missum iri Sloveniš doctorem et primum archi- episcopura, ut et moreš Slovenorum edisceret et paullatim iis assuesceret. III. Multis in eo principalu annis transactis multas turbas inordinatas videns in hac vita amorem terrestrium tenebrarum mutavit in desiderium coelorum, noluit enim animam preti osam perdere rebus non manentibus in aeternum. et opportunum nactus tempus principatum abdicavit,. et in 01ympum, ubi sancti patres vivunt, profectus tonsus est, et uigra vestimenta induit, et humiliter obediebat, omnem regulam monasticam perflciens et in libros incumbens. IV. Cum vero tempus venisset, imperator philosophum, fratrom eius, accersivit, missurus ad Chazaros, et frater eum secum duxit adiu- torem. ibi enim Iudaei fidem cliristianam vehementer increpitabant. ille vero, dicens: pro fide Christiana paratus sura mori, iter non detrectavit, sed profectus rainori fratri uti servus servivit, obediens ei. Methodius precibus, philosophus vero oratione eos vicit, et arabo pudore eos affece- runt. cum vero imperator et patriarcha utile eius certamen vidissent in via dei, suaserunt ei, ut archiepiscopus consecrari pateretur in loco claro, ubi tali viro opus esset. cum vero eam dignitatem delrectasset, adduxerunt eum. 13 ut constitueretur hegumenus in rnonasterio, quod appellatur Polychronos, cui est reditus XXIV mensurarum auri, et patres plus LXX in eo sunt. V. Factumvero est illisdiebus,utRostislavus,princepsSlovenorum,cum Svjatopolco mitterent e Moravia ad imperatorem Michaelem, ita dicentes: divina misericordia bene valemus. venerunt ad nos magistri Christiani multi ex Italia, e Graecia et e Germania, diverso modo nos docentes: nos vero, Sloveni, homines rudes, non habemus virum, qui nos ad veritatem instituat et sensum scripturae nobis interpretetur. bone domine, mitte ergo nobis talem virum, qui nos omnem veritatem doceat. tum imperatorMiehael Constantino philosopho dixit: audisne, philosophe, haec verba? nemo alius hoc facere potest nisi tu. accipe ergo dona multa et sumto fratre tuo, hegumeno Methodio, proiiciscere. vos enim thessalonicenses estis, et thessalonicenses omnes pure slovenice loquuntur. tum non ausi sunt refragari neque deo, neque imperatori, secundum verbum sancti apostoli Petri, qui dixit: deum timete, regem honoriflcate [l- Petr. 2- 17.], sed magna hac re audita precibus se dederunt cum aliis, qui idem sentiebant ac ipsi. et tum deus philosopho slovenicas litteras revelavit. et illico con- stitutis litteris et sermone composito in viam se dedit moravicam, assumto Methodio. iterum vero, humiliter obediens, coepit servire philosopho et docere cum eo. et tribus annis elapsis e Moravia reverterunt, postquam discipulos instituerunt. VI. Apostolicus vero Nieolaus de talibus viris certior faetus accersivit eos, videre eoscupiens, ut angelos dei, et doctrinam eorum sanxit, evangelio slovenico posito in altari sancti Petri apostoli, et beatum Methodium pre- sbyterum ordinavit. erant vero ibi multi quidam homines, qui litteras slovenicas improbarent, dicentes: nullum populum suas litteras habere deeet praeter hebraeos et graecos et latinos, secundum Pilati titulum, quem in cruce domini inscripsit, [Luc. 23. 38. ioann. 19. 19 ]. quos apostoli¬ cus pilaticos et trilingues appellavit et damnavit. et episcopo cuidam, qui eodem morbo laborabat, praecepit, ut e discipulis slovenicis tres presby- teros et duos anagnostas ordinaret. VII. Post multos vero dies philosophus, in iudicium iturus, Methodio, fratri suo, dixit: ecce, frater, socii eramus, eundem sulcum arantes, et ego in agro cado, die meo consumato; tu vero montem valde amas, tamen 15 propter montem noli institutionem tuam* relinquere: qua enim re uielius potes salvus fieri? VIII. Kozel vero ad apostolicum mittens rogavit, ut Methodium, beatum doctorem nostrum, šibi mitteret. et apostolicus dixit: noti solum tibi um, sed omnibus regionibus illis slovenicis mitto eum doctorem a deo et a sancfo apostolo Petro, primo successore et elavigero regni coelorum. et misit eum, hac epistola scripta: Hadrianus, episeopus et servus (servorum) dei, Rostislavo etSvjatopolco etKozelo. gloria in excelsis deo et in terra pax, in hominibus bona voluntas [Luc. 2 . u.]. de vobis spiritualia audivimus, quae cutn desiderio et precibus vestrae salutis gratia sitiebamus, quomodo dominus corda vestra excitaverit, ut quaereretis eum, et ostenderit vobis, non modo fide, venim etiam bonis operibu9 oportere deo servire: fides enim sine operibus mortua est [iaeob.2.26.], et perduntur, qui šibi deum nosse videntur, operibus tamen ab eo desciscunt, non enim ab hac tantum sede sancta magistram petiistis, veram etiam a pio imperatore Michaele, et misit vobis beatum philosophum Constan- tinum eum fratre, priusquam nos veniremus illi vero, scientes regiones vestras esse sedis apostolicae, nihil contra canonem fecerunt, sed ad nos venerunt, sancti Clementis reliquias ferentes. nos vero, triplici gaudio affecti, constituimus, scrutati, Methodium mittere, postquam eum eum discipulis ordinavimus, fllium nostrum, in regiones vestras, virum perfectum intellectu et orthodoxum, ut vos institueret, quemadmodura rogastis, scripturam in lingua vestra interpretans, plene secundum oranem ordinem ecclesiasticutn, lina eum sancta missa, id est liturgia, et eum baptismo, ut Constantinus philosophus gratia divina et precibus sancti Clementis facere coepit. ita etiam si quis alius digne et orthodoxe interpretari potest, sanctum sit et benedictum a deo et a nobis et a tota catholiea et apostolica ecclesia, ut faeilc praecepta divina ediscatis. unus vero hic servandus est mos, ut in missa primum apostolus et evangeliura legantur lingua romana, postea slovenica, ut impleatur verbum seripturae: laudabunt dominum omnes gentes. Id- Psalm, lie- 1 .]. et alio loeo: omnes Ioquentur variis linguis magnalia dei [ef.Apost2. i. ud, prout iis spiritus sanctus dedit respondere. si vero quis e magistris ad vos confluentibus et aures vestras vexantibus et a veritate in errorem avertere vos parantibus ausus erit vos aliter 17 docemlo perdere, vituperans lihros linguae vestrae, ne excommunicetur, sed tantum in iudicium detur ecclesiae, doneč corrigatur. hi enim sunt lupi, non oves, quos e fructibus eorum oportet cognoscere et cavere. [Matth. 7 . 15- 16 ]. vos vero, filii dilecti, audite praecepta divina, neve insti- tutionem ecclessiasticam repudiate, ut veri cultores dei inveniamini, patris nostri coelestis, et omnium sanctorum. amen. excepit vero eum Kozel cum magno honore, et iterum eum ad apostolicum misit et XX viros, homi- nes honorabiles, ut eum šibi ordinaret in episcopatum in Pannonia in sedem sancti Andronici, apostoli e LXX, quod etiam factum est. IX. Post haec vero antiquus adversarius, inimicus bono et infensus veritati, cor hostis regis Moravae excitavit cum omnibus episcopis contra eum: in nostris, inquiunt, finibus doces. ille vero respondit: si scirem, vestros esse, excederem, sed sancti Petri sunt profecto: si vero vos, animi ardore et avaritia commoti, praeter canones veteres fines transgredimini, impedientes doctrinam divinam, cavete, ne, montem ferreum vertice osseo perfringere conantes, cerebrum vestrum spargatis. dixerunt ei, irate loquentes: malum habebis. ille respondit: verum dico coram imperatoribus, neque dubito id facere. vos vero, quod vobis libet, facite in me. non enim praestantior sum iis, qui, verum dicentes, multis cruciatibus etiam vitam hanc amiserunt. postquam multum altercati sunt, cum eirespondere non pos- sent, rex obliquis oculis intuens dixit: ne vexate Methodium meum, iam enim sudare coepit quasi apud fornacem. ille dixit: recte dicis, domine, philoso- phum sudantem cum olim quidam offendissent, dixerunt ei: quid sudas? ille respondet: cum hominibus rudibus disceptavi. de verbo hoc altercatione exorta discesserunt, et illum in Svabos relegatum duos annos et dimi- dium retinuerunt. X. Res ad apostolicum perlata est, et certior factus de ea anatheina misit in eos, ne missam, id est liturgiam, canerent omnes regis episcopi, quamdiu eum tenerent. itaque dimiserunt eum, Kozelo dicentes: si hunc apud te tenes, tibi a nobis non bene erit. at illi iudicium sancti Petri non effugerunt, quattuor enim ex iis episcopi mortui sunt. tum vero factum est, ut Moravi, animadvertentes presbyteros germanicos, qui apud se habitarent, šibi non favere, sed insidias parare, omnes proturbarent; 2 19 ad apostolicum vero miserunt nuntium, (ličentes: antiquo teinpore maiores nostri a sancto Petro haptisma acceperunt, da igitur nobis Metho- dium archiepiscopum et doctorem. confestim vero euin misit apostolicus, et Svjatopolcus princeps cum omnibus Moravis excepit eum, et omnes ec- clesias et monachos in omnibus urbibus ei tradidit. et ab eo die doctriua divina valde augeri coepit et monachi multiplicari in omnibus urbibus et pagani credere in verum deum, erroribus suis renunciantes: eo magis regnum moravicum in omnes partes coepit dilatari et hostes suos con- fidenter debellare. ut ipsi narrare non desinunt. XI. Erat vero etiam gratia prophetica in eo, ut inultae eilis praedi- ctiones exitum haberent, quarufn unam alteramve indicabimus. princeps paganus, valde potens, in terra Vistulanorum sedens, christianos irridebat et vexabat. misit vero ad eum, dicens: salutare tibi est baptizari, fili, ultro in tua terra, ne captivus per vim ad baptisma adigaris in terra aliena et mei recorderis. quod etiam factum est. alio tempore vero, cum Svjatopolcus iterum paganis bellum faceret, neque quidquam proficeret, sed frustra tempus tereret, sancti Petri missa, id est liturgia, appropinquante, misit ad eum, dicens: si mihi promiseris, te cum militibus tuis festo sancti Petri die apud me futurum, confido deo, fore ut tibi eos tnox tradat. quod etiam factum est. amicus quidam fregis), valde dives et consiliarius, in matrimo- nium duxerat affinem, id est fratris uxorem, et Methodius multa monens et docens et hortans eos separare non potuit, alii enim, qui dei servos se esse simulabant, clam eos corrumpebant, adulantes eos propter pecu- niam,et postremo excommunicati sunt, et dixit: veniet tempus, quando adula- tores hi vos iuvare non poterunt,et vosmeorum verborumrecordabimini, sed nihilmutaripoterit. ex inopinato numinedivinoinpericuluminciderunt, etlocus eorum non est inventus t ef - Psalm. 102 15 .], S ed ut turbine pulvis sublatus ita dispersi sunt. etalia multa hissimilia,quae puhlice per parabolaš narrabat. XII. Oinnia vero haec non ferens antiquus adversarius, infensus generi humano, quosdam contra eos concitavif, utDathan etAbiron contra Moysem [Num. ie.], alios aperte, aliosclam, quimorbo hyopatorico-laborant, et debiliores ad se trahunt de reda via, dicentes: nobis papa potestatem dedit, istum vero expelli iubet et doctrinam eius dimitti. čongregato vero universo populo moravo coram iis epistolam legi iubent, ut audirent expul- ■i * 21 sionem eius. homines vero, ut est mos hominibus, oinnes moerebant et contristabantur, quum tali pastore et doetore privarentur, praeter debiles, ([uos dolus agitabat ut ventus folia. perlectis vero apostolici litteris haec invenerunt: frater noster Methodius sanctus orthodoxus est et apostolico munere fungitur, et in manu eius a deo et a sede apostolica oranes terrae slovenicae sunt: quem raaledixerit, sit maledictus; quem vero benedixerit, sit benedictus. et refutati cum pudore dispersi sunt ut nebula. XIII. Sed malitia eorum non modo hucusque progressa est, verum etiam dixerunt, loquentes: imperator ei irascitur, et si eum ceperit, vitam habiturus non est. at quum ne in his quidem rebus deus misericors servo suo deesse vellet, mentem dedit imperatori, ut semper est cor regis in manu dei [Prov. 21. 1], ut ad eum mitteret hasce litteras: venerande pater, vehementer te videre cupio, gratificare igitur mihi, suscipe laborem, ut ad nos venias, ut te videamus, quamdiu in hac vita es, et ut preces tuas accipiamus. illico eo profectus est, et imperator eum cum magno honore et gaudio excepit, et collaudata institutione eius e diseipulis eius presbyterum et diaconum cum Iibris retinuit. fecit vero omnem volun- tatem eius, quaecumque voluit, neque in ulla re refragatus adamatum et muneribus magnis donatum iterum sollemniter in sedem suam eum misit. eodem modo patriarcha. XIV. In omnibus vero itineribus in multa pericula incidebat per diabolum, in desertis in latrones et in mari in fluetus procellosos, in flumt- nibus in syrtes improvisas, ita ut in eo impleretur verbum apostoli: pericula latronum, pericula in mari, pericula fluminum, pericula in falsis fratribus. in laboribus et aerumnis, in vigiliis multis, in farne et siti [2. Cor. 11. 25—27.], additis reliquis sollicitudinibus, quas apostolus memorat. XV. Postea vero omni sollicitudine abiecta et curis suis deo commen- datis, antea tamen e diseipulis suis duobus presbyteris accersitis celerrime seribentibus, brevi tempore omnes libros vertit plene, praeter Maccabaeos, e lingua graeca in slovenicam, sex mensibus, incipiens a martio mense et continuans usque ad vigesimum sextum diem oetobris mensis. finito vero opere dignas gratias reddidit deo, qui talem gratiam et profectum dat, et sanctam oblationem misteriosam cum suo clero offerens memoriam saneti 23 Demetrii fecit. psalterium enim tanlum et evangelium cum apostolo et selectis officiis ecclesiasticis cum philosopho prius verterat. tum vero etiam nomocanonern, id est legis regulam, et patericum vertit. XVI. Cum vero in partes Danubii veuisset rex Ungrorum, videre eum voluit. et quibusdain dicentibus et putantibus, Methodium non sine malo discessurum esse, tamen ad eum accessit. rex vero, ut dominum decet, excepit eum honorifice et sollemniter et cum gaudio, et, ut talibus viris colloqui convenit, cum eo collocutus et adamatum deosculatus dimisit cum magnis muneribus, dicens ei: memento mei, venerande pater, semper in sanctis precibus tuis. XVI!. Itaque omnibus sollicitudinis causis undique dimotis os hominum multiloquorumcIausit,cursum perfecit, fidem servavit,iustam coronam exspe- ctans. et cum deo ita probatus adamatus esset, tempus coepit appropinquare, quo malorum requiem et multorum laborum premium erat accepturus. interrogarunt vero eum, dicentes; quem, pater et magister venerande, e discipulis tuis dignum iudicas, qui ex institutione tua tibi sit successor? ostendit vero eis unum ex insignibus discipulis suis, cui nomen erat Gorasdus, dicens: hic indigena est, homo liber, bene eruditus in libris latinic orthodoxus, fiat voluntas divina et desiderium vestnim, ut et meum. congregato vero dominica palmarum toto populo , ecclesiam ingressus, quamvis infirmus, praedicans gratias egit imperatori et principi et clericis et toti populo, et dixit: assidete mihi, filii, usque ad tertium diem. ut etiam factum est. illucescente igitur tertio die dixit: in manus tuas, domine, commendo spiritum meum [Cuc. 23. 46.1. in raanibus presbyterorun» obdormivit sexta die mensis aprilis, indictione tertia, anno a creatione mundi sexies millesirao trecentesimo nonagesimo tertio. exornatum discipuli debitis honoribus prosecuti et officio ecclesiastico latine et graece et slovenice facto composuerunt et deposuerunt in ecclesia cathedrali, et congregatus est ad patres suos et patriarchas et prophetas et apostolos, doctores, mar- tyres. hominum vero innumera multitudo convenit, et cum facibus, flentes bonum doctorem et pastorem, viri et feminae, parvi et magni, divites et pauperes, liberi et servi, viduae et orbi, alienigenae et indigenae, infirmi 25 et firmi, omnes funus faciebant eius, qui omnibus omnia factus est, ut omnes lucrifaceret [Cor. 9 . 22.] Tu vero e coelo, sanetura et venerandum caput, preeibus tuis respice nos, qui desiderio tui tenemur, ab omni periculo libera discipulos tuos, institutionem tuam diffundens et haereses pellens, ut hic vita muneri n ostro convenienter transacta tecum, grex tuus, consistamus ad dex* tram Christi, dei nostri, aeternam ab eo vitain accipientes. illi enim gloria est et honor in saecula saeculorum. amen. 26 I. De fontibus. In hac sanoti Methodii vita edeuda secuti sumus textum e codice saeouli XII—XIII. editum ab Iosepho Bodjanskij in Ctenija vt. Imperatorskomt ob- ščestve istorii i drevnostej rossijskichT. pri moskovskimi. universitete. Moskva. 1865- vol. I. Materijaly slavjanskija. 1—14. A. Oum hoc textu contulimus tex- tum e codice saeculi XIV, ab eodem editum in eodem libro. 73—84- B. Consuluimus praeterea textum editum a P. J. Šafarik in Pamatky dfevniho pisemnictvi jihoslovanuv. V Praze. 185 i - Š. II. Descriptio eodicis A. In codice A, sub titulo seribuntur sequentia vocabula: AH l’A 'k: ahteatj.; anATvt aitoctoatj.; KAPk: EAAr-k; katuhtm: baatocaobhth; KAJKfHTi: KAAJKEHT*; Ek: KOn*; KJKHH: KOJKHH; KTKkCTBO: KOJKhCTKO; K'ki; KTvICTk, sine titulo: H3KklCTk; KAAKA: KAd^TvIHA; taath: taa- poaath; taa: rAark; rk: rocm»A k ; tahk: rocn<>A k H k ; ARA T b: A-iktuatv; AP 0 A^T^l A 1JJ ^: A°Y iULId j A Hk: A kHk ; eeahtahk;: fKAHi cAHie; snrrk: EnncKOYmv; KpkTHTH: KpkCTHTu; KpktdHkCKk: KpkCTHHHkCKTi J MATk: A/lHAOCTk; AAATBd: A40AHTEA; AAHHKTi : iViotfHEHHirk; Mi^k: Avkcrank; ha: hact*; hko: heko; ©Uk: ©TkUk; n a-vt a: na AtraTk ; nppick: npopcdrk; CTk : cr«tt».; cpni: CkpA k UE; CElCEHTv t CflACEMTi.; CH”k: CklHTk; VPHCTT^; )f8k : JfpHCTOBk; UpKBk: nhpKkKk; npk cum slovo-titla: ipkcApk; l iAK'k: HEAOirkKk, quod etiam sine titulo ita scribitur- Špiritu leni saepe insigniuntur vocales, a quibus vocabulum incipit: A, AEHpOHA, AAH/UKk, Al[JE; EBpHvH, i r^HTk, f A^i E At O V, EHOpHIA, t H©Ck, e’CM k, t TEpA; H, HHAKO, HCTHHkfl A, E^T*! O, *> KpA3'k, O Gp'liTE, O^KTvIKA-k, O rrkTOKAIIHK-: , OAVklHIA, OHk, OCTABH, ©cotptk; adde 3 lASTJKTi. eodem špiritu saepe notatur vocalis aliam vocalem exeipiens: ABpAA At Tv, AHAPHAHTv, AtApItH A M'kA\k ; KOJKHEAVk, A^ffk, HEpivH, CKOlMOif, HkCTHOE 1 ; KOrATHH, BTj.rHAHH, EH, HOH, OTHkH^H, HpHHAVk, pA3A'kAI€HHH, CEIATHH; tVcHlJpk, ftEOAOrTs.; EOJKHI©, AECHO^IO, nOB’k- AAlOTk, npHAATAIOLJJE, CKOE tC; HAHIA, npOCTpAH AVIA ; KH/A/KEHhA, np©- '*AA: adde AtEftC A Hti,> idem spiritus consonant.i impositus indicat post conso- 27 nantein t vel b excidisse: AHAPCNHEa, RTiA UH, ,4,0 N^,f, ,4,0 N^S/KE el A0 HA«KE, er^nTTk, JKkpTBlil, HCn"kAHk, A4EA* YHCtA«K4, /V\ r KA > K r KI, /\4bp’ TK"klA4k, nOTKkp^HLUA, flkpVkie, CKI3T0n'kA > KOI/*, CKEkp^O^, CTTvAHTuMk , CO\M\EOA"k, CkAlkpTHIO, Tkp n'kll’k, OVTEkp’AHillA, » > yk/\ A\"k, M k p HU. nos pro signo ubique posuimus rem significatam. vocall W duo puncta imponuntur: W, IVE^C/HTv, HlVAH"k, HIVRd etc. Nos pro i ubique H, pro W—O, pro A—13, pro 8» quod in fine tan- tum lineae adhiberi videtur, oy seripsimus. Notabis in KpfMia, A^TSAk, flOTpEEA, npiAlOJKETk perperam scribi E pro "k, in EipMAiilKkHTil vero "fe pro *. III. Notae in q u o sd a m locos. 4. 1. Avkcidi^a Man« R"k .ai. A^m* A. arkcrana anpHAia K’k .A- A^Hk B. A4’kcrana anp'kara .s. AfHk. š. 4. 5. rocnoAH KaarocaoKH OTkME A. EAarocAOBH OTkMi B. 4. 8. noAVkiiuAia A. iioh kiiiiami,i B. 4. 9. HkCTH A. HACTH B. 4. 11. A4kpkTE"k tCTk A. AlOlfAPkCTROlfETk CI3 B. 4. 17. H£nA'kTkCK’kA4k A. HEIlA kTkCK ki B. 4. 24. ChEkpkLUk A. CREpkIUH B. 4. 30. B-kEEAtTk A. RNII,A,STk B. 4. 31 h np"kEOVA fTh A. B. 0. 7. A d cra 'T'k/v\ r k A. A d Ukinja era T"k/V\k cf. caobo no^Ra- AkNOS. Čtenija 1865. II. 2. 6. 8. 9. 6hock et Bnojfk A. B. 6. 3. 10. OEp"kTS A OEp^TTv B. 6. 30. NanricaETv A. Nanncarrk ef. caobo i^RdAkfios. Čtenija 1865. II. 5. 6. 38. H OTNk Ck HEEECf CAOBTvAlk CkNSCk nOnAAk A. 8. 5. KpkCTHTf AIO A. KpkCTHTEAk B. 8. 10. Kpkl|lklll£AVk A. Kp£L|rklU£ B. 8. 28. Nullus eodex haeresim damnatam in quinta synodo indicat. 10. 2. EAAJKEHarO OlfHHTEAia /VVEftOAHia A. OlfHHTEAld ornittit B. 10. 8. HA-kTkCKOlO HHCTOTOIO A. B. 10. 15. rikpkUtH A. B. rkpkUH Š.: veralectio nkpklj,H est, graeci enim essent rpkU,H cap. V. VI- 10. 17. ovfR T fcA r fc K ' K deest A. 10. 18. ptME >KE A 3 'k A. B.: nos PERCA/" soripsimus. 28 10.21. ©ETklKAT* M (©ETdHAia) A.B.: nota ©K-bJKHOV™ etiam cap. VI. iungi cum accusativo. .10. 22. H ©Y3p*fc A. B. : nos H ©Y3p F fcB r k scribendum putamus. 10. 25. OpTvn-KTHTH A. IVTpT^flkTHTH B.: nobis CTp'blVKTHTH legendum esse videtur: cf. ©pkCTkAlH Vita Constantini cap. X. apud Šafari- kium pro CpkCTkMH. 10. 30. h nockAA A. B.: norkAA. 10. 34. h he ©ca©yuia era A. B.: ne ©CAOifiua cia. 10. 36. np-kMOJKETk m A. B. 12. 1. CTulvbpa .K. H -A- cn©VA©KE 3AaTa A. B.: confitemur nos haec non intelligere. 12. 4. n©rkaacTa A. B.: h ncrkAdCTd. 12. 8. H NE HAldAVk A. B.: NE HMaMk. 12. 9. A. A^Kpit B. š.: A© K P { - 12. 13. T"b Na th A d P H 'Mh©3h A. B. t^ave A‘'a\k th a<*P h A\H©3H Š.: T^Alk HA TH A d P H AVN03H. 12. 14. a\e^eanh A. me^eahh B. a\e^©akhh A. B. š.: paek BkckAtk ko/Khhaik pa e o At k in elogio Cyrilli et Methodii. Starine. Na sriet izdaje jugoslavenska akademija. U Zagrebu. 1869. I. 64- Čtenija vi Imp. Obščestvd istorii i drevnostej. 1865. 2. 7. Elogium sumtnarium epistolae papae continet. In Starine elogium hoe editum est e codice anni 1469, in Čtenija vero e eodice saeculi XII—XIV. 16. 1. HEUJICHlHjfk CA©YX' W A. CATilUJaillHJpk CAOlfVkl B. 16. 3. A d K©YA (T k ©T'HA©YHEH , k, N Tv TTiKTiM© BTj. C©YA' K A aH,kI UkpKKE A. ; ,\A HE KOYA t 'TI‘ ©T'kAOY'IEH'k, NT\ TTiKTiAt© KTv C©YA'* 1 AdNTi U,kpKKH : haee res postulare videtur. Codices haec habent: ut sit ex- communicatus, sed tantum in iudicium datus ecclesiae. Nota, apud Nestorem 13 haec legi: si quis litteras slovenicas vituperat, excommunicatus sit ab ecclesia doneč corrigatur. 16. 4. HkpKKf A. HkpKBH B. 18. 4. h nop©Y3H A. B.: nop©Y3H. 18. 14. BT). Bhca^ A. B. sedens in Vistula. Nobis legendum videtur BT«. LiHCA^^Tv, quod teste A. Bielowskl , Monum. L pag. 107, quidam codice8 habent, id est BTk liHCAiaNE^k, a nom. Bncaiune, quod in terra Vistu- lanorum interpretaberis. Confer quae de his formis disputavimus in Formenlehre der altslovenischen Sprache. pag. 173. »Vuislane* habet geographus Bavarus apud Bielowski pag. H. 18. 15. A©KP© TH Cia KpkCTH A. A©Kp© TH Cia ETO KpkCTHTH B. 29 18. 21. CkTBOpHTH Otf MIHI A. B. 18. 23. ^po^rij. A- B. S.: puto nomen Svjatopolci escidisse 18. 24. KOlfniTpOlO, piKTvIJJI HTpTvBklO A. B. Š. 18. 27. OTAO^SHUld 13 A. OTAOyWHTH 13 B. 18. 30. no GOIKHIO OCTOVnAIHHIO A. no GOIKHIO OT-kCTO^nAl- HHIO B. 20. 24. Kivna^TiiiJi A. B. RTinaAdiiJi S. 20. 26. CMkpTb.H'ki A. B.: coifpkTH. šiš. 20. 29. OT'k ATkJKH GpdTHH H. AJKIKpATHA fi. šiš. 20. 30. H llpOSHMT* niHAAkMTv A. B.: H KTi npOMHHMT* niHAAkMIi. 20. 37. LUICTHIO A. UUICTH B. 22. 15. h oycTd A.: oycT a. 22. 26. CTvGkpARTilUlMTi. }KI CIA HMTv A. B.: CkRkpdRTvUllAVk JKI CIA. 22. 27. GAAro^ATHTH puto esse gratias agere. 24. 7. KALUiro A. B. š.: legeudum HAiuiro vel TBOiero. Annum 6394 omnia vitae apographa habent. Nota, etiam elogium amborum fra- trum, euius supra mentio facta est, habere annum 6394. Ctenija 8. 19.30. 53.62. cf. E. Dummler, Die pannonische Legende vom hi. Methodius 54- Indictionem tertiam pro quarta falso ille posuisse videri potest, qui vitam nostram glagolitiee scriptam cyrillieis litteris transseripsit, glagoliticum glagoli, quod numeruin IV. significat, per eyrillicum glagoli reddens, quod numerum III. indicat. Finis. Typis Leopoldi 8ommer et sociorum. * '