KRALJEVINA SRBA, HRVATA I SLOVENACA UPRAVA ZA ZAŠTITU Klasa 63 (3) INDUSTRSSKE SVOJINE Izdan 1 Februara 1925 * PATENTNI SPIS BR. 2476 VACLAV PETAK, UPRAVNIK RADIONICE SLEZKA OSTRAVA, ČEHO- SLOVAČKA. Motor za prebacivanje. Prijava od 19 jula 1922. Poznati motori za prebacivanje za prenos uglja ili sličnog po prenosnim olucima koji su položeni tako, da se mogu pomerati tamo i ovamo, a koji su više ili manje nagnuti, sastoje se iz jednostavno dejstvujuće vazdušne ili parne stubline, čija je klipnjača spojena obično pomoću polugi i šipki ili pomoću lanaca sa prenosnim olucima. Dejstvom sredstva za pokretanje na jednu stranu klipa, pomaknu se oluci na više, posle čega se sredstvo za pritisak ispušta i posle toga oluci klize brzo na niže usled svoje sopstvene težine. Takve mašine imaju tu manu, da se one u niskim prokopima ne mogu da nameste ispod olukova i ne mogu s ovima neposredno da se spoje bez kompliciranog ustrojstva za dizanje ili pomoću lančanog prenosa sa napravama za pridržavanje. Ti se nedostatci uklanjaju mašinom, koja sačinjava predmet ovog pronalaska, a koja je predstavljena na crtežu u jednom izvedenom primeru. Sl. 1 pokazuje izgled spreda, a si. 2 horizontalno izveden uzdužni presek. Ova se mašina sastoji iz dve paralelno e-dna do druge nameštene stubline 2, 3, koje dejstvuju s jedne strane. Klipnjače 6, 7 klipova 4, 5 spojene su na njinim krajevima prečagom 8. koja je neposredno spojena na zglob sa jednim od prenosnih oluka (a) koji su izrađeni od lima. Na sredini između obih radnih stublina leži treća stublina 9 sa manjim prečnikom nego što imaju stubline 2, 3, U njoj je namešten pomerljivo razvodnih 10 sa ograničenim hodom, kojim upravlja razvo- Važi od 1 novembra 1923. đnikova šipka 11, koja prolazi kroz njegovu centralnu bušotinu. Ta razvodnikova šipka 11 ima dva odbojnika 12, 13 sa oprugama 14, 15 za ugušivanje udaraca; ona je svojim krajem pričvršćena uz prečagu 8. Razvodnikova stublina 9 ima s jedne strane otvor 16 za upuštanje sredstva za pritisak, koje se dovodi kroz cev 17 a s druge strane otvor 18 za ispuštanje. Razvodnih 10 ima na svom obimu dva prstenasta žljeba 19, 20, koja su nameštena u određenom međusobnom odstojanju. Kad se klipovi 4, 5 nalaze u svom krajnjem položaju prema uspunjenom otvoru (si. 2), onda je razvodnih 10 usled dejstva jednog odbojnika 13 udešen tako, da jedan od njegovih prstenastih žljebova 19 stoji naspram otvoru 16 za upuštanje, a drugi prstenasti žljeb se nalazi izvan domašaja otvora 18 za ispuštanje. Sredstvo za pritisak ulazi iz cevi 17 kroz prstenasti žljeb 19 razvodnika 10, kroz žljebove 21 urezane u steni razvodnikove stubiine 9, u poprečni kanal 22, koji vodi ka radnim stublinama 2, 3. Sredstvo za pritisak potera radi toga klipove 4, 5 na drugi kraj stublina i povlače sobom i prenosni oluk (a), koji je pomoću klipova 6, 7 i prečage 8 s njima u vezi. Radi toga se pokreće prenosni oluk na više, dok drugi odbojnik 12 na raz-vodnikovoj šipci ne udari o razvodnik 10 i pomeri ga tako, da žljeb 19 razvodnika. koji je ležao naspram otvoru 16 za upuštanje, dođe izvan domašaja tog otvora a drugi žljeb 20 razvodnika se podudari sa otvorom 18 za ispuštanje i spoji unutrašnjost stublina 2, 3, Din. 10. kroz zajednički poprečni kanal 22 i kroz uzdužne žljebove 21, sa otvorom 18 za ispuštanje, usled čega izlazi sredstvo za pritisak a oluci (a), koji su ispunjeni materijalom klize na niže usled svoje sopstvene težine, pri; čemu oni zastanu u početnim krajnjim položa-jevima klipova, a materijal usled svoje ustrajnosti nastavi svoje kretanje na niže po olucima. U tom trenutku udari ipak opet drugi odbojnik 12 na razvojnikovoj šipci 11, o raz-vodnik 10, i pomeri ga opet u napred opisan položaj i ovaj tok rada se ponavlja nanovo. Da se može sad da radi sa ovakvom mašinom i kod pretovarišta sa malim padom kao i samo s jednim olukom (a), čija težina ne bi bila dovoljna, da se kreće natrag sa potrebnom brzinom, produžena je razvodnikova stu-blina 9’ kao treća radna stublina pri čemu služi odbojnik 13 razvodnilo 10, istovremeno kao klip te stubline. Dok su radne stubline 2, 3 sa strane, otvorene na njinim slobodnim krajevima, srednja stublina 9' je na tom kraju zatvorena i spojena je pomoću cevi 17’ koja ima slavinu 23 sa tri puta, ili slično, sa cevi što dovodi sredstvo za pritisak. Kad ireba da se radi težinom oluka (a), spoji slavina 23 samo unutrašnji prostor srednje stubline 9' sa spoljašnjim vazduhom. Ali kad težina oluka nije dovoljna za povratno kretanje, onda se okrene slavina 23 tako, da sredstvo za pritisak struji kroz nju u stublinu 9’ i gura natrag mali klip posle ispražnjenja velikih stublina i tako potpomaže kretanje o-luku (a) na niže. Kod klipova 4, 5, 13, može da se menja u izvesnim granicama pomeranjem odbojnika 12 na razvodnikovoj šipci 11. Ovo ustrojstvo omogućuje postavljanje o-luka u prostor između obih radnih stublina 2, 3 nad razvodnikovom stubinom 9, kao i neposredno pričvršćavanje oluka u sredini njegove širine za sredinu prečage 8, tako, da mašina zajedno sa olukom zauzima samo malu visinu. Patentni zahtevi: 1. Motor za prebacivanje naznačen time, što se on sastoji iz dveju međusobno paralelno »nameštenih radnih stublina (2, 3) sa klipovima (4, 5) koji rade samo u jednu stranu između kojih je stublina namešten zajednički razvodnik (10) za sredstvo za pritisak, kojim razvodnikom upravlja šipka (11), koja ima dva odbojnika (12, 13) i koja je zajedno sa klipnjačama (6, 7) pričvršćena uz zajedničku prečagu (8) a ovom prečagom je pričvr ćena na zglob neposredno za oluk (a) koji je namešten između obih stublina (2, 3) i nad razvodnikom (10). 2. Mašina po zahtevu 1, naznačena time, što razvodnikova stublina (9) ima pored otvora (16, 18) za upuštanje i ispuštanje, iznutra uzdužne žljebove (21) koji izlaze u zajed-ki kanal (22) za upuštanje u obe radne stubline (2, 3) klipni razvodnik (10) ima dva prstenasta žljeba (19 20) koji izvode naizmeni-čnu vezu kanala (22) i žljebova (21) sa otvorom za upuštanje i sa otvorom za ispuštanje (16, 17). 3. Mašina po zahtevu 1, naznačena time, što je razvodnikova stublina (9) produžena kao srednja radna stublina (9’) tako, da jedan odbojnik (13) na razvodnikovoj šipci (11) služi istovremeno kao klip (13,) pri čemu u tu stublinu (9') ulazi jedan ogranak cevi (17’) od dovodne cevi (17) za sredstvo za pritisak, a taj ogranak cevi prolazi kroz razvodnu slavinu (23) ili slično, a u tu celj, da se srednji klip (13) zajedno sa klipovima (6, 7) i sa olukom (a) posle izpražnjenja radnih stublina (2, 3) za strane, vrati natrag u položaj iz početka. A d patent broj 2476. '-3___________ '777777Z1 \// ///