KRALJEVINA SRBA, HRVATA I SLOVENACA
UPRAVA ZA ZAŠTITU
Klasa 37 (1)
INDUSTRISKE SVOJINE
Izdan 1. Jula 1929.
PATENTNI SPIS BR. 6056
Edmond Joseph Frewen, London.
Postupak za zidanje i građevinski materijal za isti.
Prijava od 11. aprila 1927.	Važi od l.jula 1928.
Traženo pravo prvenstva od 12. aprila 1926. (Engleska).
Predmet pronalaska je postupak za iz-radu zidova i materijal potreban za iste.
Izrada zidova izvođena je tako, da se između pojedinih, horizontalno ležečih slo-jeva opeka stavljao lep. Time se smanjuje čvrstoča opterečenje zida, jer slojevi lepa imaju znatno manju moč nošenja nego opeke.
Usled ovih slabih slojeva lepa potrebne su velike količine građevinskog materijala; potrebna je i veča debljina zida, da bi se postigla odgovarajuča moč zida.
Cilj je ovog pronalaska da izbegne ovaj suvišak materijala, kao i gubitak u optere-čenju.
Pronalazak se sastoji u torne, što se je-dan sloj opeka ili kamena neposredno po-laže na drugi, ali tako da se oblikom opeke ili kamena stvori mogučnost, da opeke ili kamenovi ulaze jedan u drugi, pri čem ostaje jedna ili više šupljina između odnosnih vertikalnih strana odozgo uvučenog dela ili delova. Ove šupljine ispune se cementom ili drugim vezujučim materijalom i vezuju ili spajaju sve ove delove u zidu, čim očvrsne vezujuči materijal.
Opeka ili kamen po ovom pronalasku ima ispupčenje odn. izdubljenje tako, da ispupčenje jednog kamena neposredno ula-zi u odgovarajuče izdubljenje susedne opeke ili kamena; ali ovo ispupčenje ima ma-nji presek od izdubljenje, tako da između ispupčenja i izdubljenja ostaje jedna ili više šupljina, koje se pri zaziđivanju ispu-
ne cementom ili drugim materijalom za vezivanje.
Pronalazak je, primera radi, predstavljen na priloženom načrtu.
Sl. 1 vertikalan presek kroz dve, jedna preko druge postavljene šuplje opeke u jed-nom zidu.
Sl. 2 je vertikalan presek kroz dve, jedna preko druge postavljene šuplje opeke i pokazuje drugi način rasporeda delova i defalja.
Sl. 3 je izmenjen raspored kao u sl. 2.
Sl. 4 je izometriski pogled na ugaone opeke, postavljene jedna više druge, poka-zujuči vezu.
Sl. 5 je izometriski pogled odozgo na na donju šuplju opeku iz sl. 4.
Po načrtu su 1 i 2 šuplje opeke, postavljene jedna iznad druge. Donja opeka 2 ima ispupčenje ili rebro 3 po celoj du-žini opeke, a gornja opeka 1 ima odgovarajuče izdubljenje 4 večeg preseka nego ispupčenje 3. Šupljina 5, sa strane između ispupčenja i izdubljenja, ispunjava se cementom ili drugim vezujučim materijalom.
U sl. 2 je ispupčenje na donjoj strani gornje opeke i bočni zidovi izdubljenja imaju kod 6 jedan kanal ili žljeb, da bi se materijal za ispunu bolje držao. Bočni zidovi ispupčenja mogu na isti način imafi izdubljenje ili kanal. Dodirujuči čoškovi spoljne i unufarnje strane opeke imaju kod 7 jedan urez. Prostor koji ovde postaje pri pomeranju opeka, može se ispuniti pogod-
Din. 20.
nim materijalom, odn. ostaviti kao fuga u boji, koja istovremeno sprečava ulaženje vlage između opeka. Donja opeka u sl. 2 ima veči presek i jače zidove. Ova opeka može se uzeti za podizanje temeljnih zidava ili prizemnih zidova kod zgrada sa dva ili više spralova, pri čem istovremeno služi za ležišla greda 8 i 9.
U sl. 3 su gornja i donja opeka, koje obuhvataju gredu, iste debljine. Gornja opeka je po načrtu isečena ili izrezana, da primi gredu 9, koja leži na pločama, uvu-čenim između opeka. Kraj grede ne stoji u neposrednoj vezi sa spoljnom površinom opeke — kao što načrt pokazuje.
Prevlaka premaza, sa što više bitumena, može se izvesti četkom ili drugim sredstvom između dodirnih površina.
Različiti slojevi šupljina dodirnih opeka odgovaraju jedan drugom i opeke se po-moču lepa ili drugog materijala za vezi-vanje vezuje samo između vertikalnih spolj-nih i unutarnjih delova i oba unatarnja vertikalna dela sa odgovarajučim ukrasnim de-lovima, tako da ne postoji direkten sloj lepa od spoljne prema unutarnjoj strani zida. Kod punih opeka, izbušenih opeka, ili opeka po pronalasku mogu biti predvideni prekidi u vertikalnom sloju lepa u istom cilju.
Izvesne opeke zida, na pr. opeke za čo-šak, mogu imati jednu ili više šupljina u vertikalnom pravcu, koje mogu biti ispu-njene betonom i tako dalje, i na taj način služiti kao pojačani stub. Ove šupljine mogu se upotrebiii da prime krovne oluke ili druge cevne sprevode.
S druge strane mogu se opeke za čo-šak i tako izrađivati, da su obične šuplje opeke zatvorene na jednom kraju, pri čem je ispupčenje ili izdubljenje izravnano odn. otpada, da bi se ove opeke mogle upotre-biti kao desna ili leva opeka za čošak u krstatoj vezi.
Opeke mogu imati više ispupčenja ili izdubljenja ili isto imati samo delimično. Ako postoje više ispupčenja ili izdubljenja, onda dva od istih mogu biti na spoljnoj i unutarnjoj strani opeke ili građevinskog kamena, pri čem jedno rebro može izlaziti napolje. Pri građenju sa šupljim opekama ili šupljim opekama po ovom pronalasku, vertikalni delovi, koji u vezi imaju nositi glavni teret, moraju se po mogučstvu vertikalno vezati kao što načrt predstavlja.
Gde su predvidene prečage između vertikalnih zidova šuplje opeke, iste se moraju postaviti kao u sl. 1, da se ne bi vršilo neposredno vezivanje materijala po širini opeke i šuplji prostori pomereni su jedan prema drugom radi boljeg održava-
nja toplote i izolovanja zvuka kod zidova izvedenih sa Frewen-ovim šupljim opekama.
Sl. 4 pokazuje konstrukciju i način re-danja opeka za čoškove. Opeke se polažu pod pravim uglom jedna prema drugoj, svaka je zatvorena na spoljnoj vidljivoj, do-dirnoj strani. Gornja opeka 1 ima ispupčenja 10 i 11, a donja opeka 2 izdubljenje 12, kaje se završava ispred zatvorenog kraja opeka (sl. 5). Kao što pokazuje sl. 4, ispupčenje 10 ulazi se prekidima u iz-dubljene 12 i pri tom dodiruje zatvoreni kraj donje opeke. Delovi 13 i 14 s obe strane izdubljenja donje opeke odgovara-juče ulaze u izdubljenje 15 između ispupčenja 10 i 11 za urez 16 na spoljnoj strani ispupčenja 10. Ispupčenje 11 ulazi u izdubljenje nenaertane opeke, pod pravim uglom i u istom sloju kao opeka 2, dok ostali deo izdubljenja 12 opeke 2 prima nenaertana opeka, pod pravim uglom i u istom sloju kao opeka 1.
I kosi zidovi i vertikalni zidovi mogu se graditi po ovom pronalasku. U izvesnim slučajevima može se i kosi krov jedne građevine graditi sa opisanim opekama ili kamenima, usled čega otpadaju crepovi. Lučne konstrukcije mogu se takođe graditi na opisani način sa opekama, odgo-varajuće kalupljenim i raspoređenim.
Patentni zahtevi:
1.	Postupak zidanja, kod koga moč nošenja ne zavisi od fuga u iepu, naznačen time, što se red opeka neposredno reda na drugi i što gornje opeke ulaze u donje tako, da nastaju šupljine, koje se ispunja-vaju odgovarajučim sredstvom za ispunu.
2.	Postupak zidanja, naznačen time, što se opeka neposredno ili direktno polaže na donju, pri čem ispupčenje jedne ulazi u široko izdubljenje druge opeke i šupljina koja postaje između ispupčenja i uz-dubljenja, puni materijalom za vezivanje.
3.	postupak zidanja po zahtevu 2, naznačen time, što strane izdubljenja imaju jedan ili više kanala radi boljeg držanja materijala za ispunu.
4.	Postupak zidanja po zahlevu 1, naznačen time, što se površine dodirnih opeka premazaju ili se stavlja vezujuča ili izolu-juča masa.
5.	Postupak zidanja po zahtevu 1, naznačen time, što su dodirni spoljni čoško-vi izdubljeni (prekinuti), usled čega nasta-je izolujuča fuga između opeka.
6.	Postupak zidanja po zahtevu 2, naznačen time, što su dodirne opeke istog sloja vezane svojim odgovarajučim šupljim
-slojevima pri zidanju sa dodirnim krajevi-ma tako, da nema nijedne fuge od lepa od spoljne prema unutarnjoj strani opeke.
7.	Postupak zidanja po zahtevu 1, naznačen iime, što se uzimaju zatvorene opeke za čoškove, koje se ređaju pod pravim uglom jedna prema drugoj, pri čem jedna
opeka ima isprekidano ispupčenje, a druga izdubljenja, koje se završava ispred zatvo-renog kraja.
8.	Postupak zidanja po zahtevu 7, naznačen time, što se sastavljenjem opeke sa ispupčenjem i opeke sa izdubljenjem dobijaju šuplji prostori.
■■■i
.
' - 7
’ .
'
Ad patent broj6056.

/idpatent broj6056
J^.3.
/O /5