KRALJEVINA JUGOSLAVIJA
UPRAVA ZA ZAŠTITU
KLASA 24 (8)
INDUSTR1SKE SVOJINE
IZDAN 1 J LINA 1937.
PATENTNI SPIS BR. 13325
Brandt Edgar, William, Paris, Francuska.
Poboljšanja u generatorima za proizvodnja gasa (plina).
Prijava od 30 juna 1936.	Važi od 1 decembra 1936.
Naznačeno pravo prvenstva od 1 Jula 1935 (Francuska).
Generatori za proizvodnju gasa (plina), a naročito oni, koji su namenjeni proizvodnji gasa za snabdevanje motornih vozila, udešeni su da zadovoljavajuči rade samo jednim tačno odredenim tipom goriva. Oni generatori, koji su konstruisani za upotrebu sa posnim, odnosno, suvim gorivom (na primer, drveni čumur), ne mogu pretvarati u gas neko mrsno ili ne-dovoljno aktivno gorivo, kao na primer, prirodno, odnosno, sirovo drvo.
Oni generatori, koji upotrebljavaju •gorivo natopljeno smolama i torne slično, daju za vreme rada, veliku količinu tera (katrana) i katranske vodice, zbog kojih se moraju postavljati naročiti i kompliko-vani uredaji za prečiščavanje, pa i pored tog prečiščavanja, pod izvesnim uslovima rada, ipak daju gas presičen pomenutim proizvodima, koji mogu imati najfatalnije dejstvo na rad motora.
Ovom je pronalasku cilj da ustroji takav generator za gas, koji neče imati pomenute nedostatke i koji če biti u stanju da pretvara u gas sve pogodno gorivo, kao na primer, razne vrste drvenih ugljevi i čumura, biljne ugljeve uopče, a takode i sve drvene proizvode bilo da su aglome-risani ili ne, pojedinačno, odvojeno ili u raznim mešavinama.
Ovaj generator za gas onog je tipa, koji sadrži, sa jedne Strane, ložište, koje u glavnom služi za stvaranje gasa i para sagorevanjem kakvog pogodnog goriva, i s druge strane, jednu komoru za reduko-vanje, koja sadrži usijano ugljevlje (žar) ili koju drugu redukujuču materiju, koji
uglavnom služe za pretvaranje ugljenih gasova i pare u mnogo mrsniji i sagorlji-viji gas.
Poboljšanja, koja su predmet ovog pronalaska, odlikuju se naročito time, što je komora za redukovanje postavljena u unutrašnjosti komore za sagorevanje, najradije ko-aksialno sa ovom. Ova-kav raspored osigurava održavanje sa-gorljivog materijala u komori za redukovanje na dovoljno visokoj temperaturi, da se efikasno potpomogne savršeno redukovanje kako ugljen-dioksi-da, tako i raznih para, katrana i drugih proizvoda suve destilacije više ili manje teških, koje sobom povlači gas razvijen u ložištu. Usled ovako visoke temperature materijala za redukovanje, može se vrlo efikasno vršiti i razlaganje vodene pare, koja se eventualno proizvodi u spoljnoj komori uredaja, odnosno, komori za sagorevanje.
Prema drugoj odlici ovog pronalaska, komora za redukovanje izradena je sa ot-'voreiKm doajim krajem, koji se nalazi na izvesnom odstojanju od dna ložišta. Ovakav položaj komore za redukovanje primorava gasove, koji se razvijaju u gornjim slojevima goriva u ložištu, da prodira kroz niže slojeve goriva u ložištu, a to če reči, da produ kroz zonu vrlo visoke temperature, gde se započinje njihovo redukovanje pre nogo što dospeju u unu-trašnju komoru, u kojoj se redukovanje dovršava.
Ovaj pronalazak obuhvata i vrlo razumno postavljanje i rasporedivanje otvo-
Din. 15.—
ra ili cevi za upust vazduha u komoru za sagorevanje ili ložište, a u slučaju potrebe i u unutrašnjoj komori za redukovanje, po-moču kojih se omogućava obavljanje že-Ijenih reakcija. Isto tako, pronalazak obu-hvata i naročiti oblik tih otvora.
Pronalazak takode obuhvata i proporci ie raznih sastavnih delova uredaja i prirodu njegovog punjenja, je se unutraš-nja ili redukujuča komora, a naročite njen donji suženi deo, puni najradije sa biljnim ugljenom (čumurpm) ili mineralnim ug-Ijem, dok se spoljna komora na donjem suženom delu i ložištu puni sa biljnim ugljenom ili mineralnim ugljem, a gornji prošireni deo sa kojim bilo gorivom (na primer, drvima).
Druga preimučstva i odlike ovog pro-nalaska izleženi su u sledečem opisu.
U priloženim ertežima, koji su dati jedi n o u cilju prikaza a ne radi makakvog ograničavanja.
Slika 1 prikazuje uzdužni vertikalni presek šematičkog; uredaja jednog genera-tora za gas prema ovom pronalasku.
Slika 2 prikazuje izgled preseka, na večoj razmeri, jednog od otvora za upuš-tanje vazduha.
Prema primeru prikazanem na slici 1, generator za gas sadrži ložište 1, koje može imati cilindričan ili kakav drugi oblik i iznad kojeg se nastavlja komora 2, namenjena da primi gorivo. U prikazanem primeru izvodenja, ova je komora cilin-dričnog oblika i završava se na donjem delu konično, odnosno, levkasto. Ova komora za prijem goriva ima jedan ili više otvora za punjenje 3, koji se mogu potpu-no zatvoriti poklopcima 3.
Obloga komore 1 ili ložišta može se ijzraditi od metala i može se pokriti ili ne netopljivim materijalom, ili se može i iz-raditi samo od netopljivog materijala.
Na dnu ložišta predvidena je jedna rešetka 4 kroz koju se pepeo izbacuje. Ovo čiščenje i izbacivanje pepela može se izvršiti i kroz neka vratanca ili otvor načinjen naročite za ovu svrhu.
U unutrašnjosti ložišta 1, a najradije u njegovoj sredini, postavlja se druga komora 5, načjnjena od materijala (metalnog ili refraktornog) koji je u stanju da se o-ctupire vrlo visokim temperaturama. Ova druga komora nema dna i nastavlja se na gore u levak 6,. koji je nezavisan od spolj-njeg obmotača 2, i na svome gornjem kraju ima otvor za punjenje, koji se zat-vara poklopcem 7. Sa gornjeg dela ove komore 5 polazi jedna cev 8, kroz koju se odvode proizvedeni gasovi.
Donji kraj komore 5 nalazi se na iz-vesnom ods-tojanju od rešetke 4, odnosno
od dna ložišta }. U prikazanem primeru izvodenja, donji kraj komore 5 nalazi se približno na donjoj trečini višine ložišta 1, odmah iznad rešetke 4.
Na gornjem (ili srednjem) kraju komore za sagorevanje, odnosno, ložišta, svuda unaokolo, postavljen je izvesan broj otvora 9, najradije na jednakom medusob-nom rastojanju. Drugi recj pvakvjji otvora 10 načinjen je na donjem kraju komore za sagorevanje, odnosno, ložišta, i to najradije izpod ravni koja dodiruje donju ivicu unutrašnje komore 5. Najzad i ta komora 5 može se snabdeti otvorima 11, pogodnog preseka, koji se preimučstveno mogu ras-porediti blizu njene sredine.
Svi ovi otvori ili cevčice, moraju se, naravno, izraditi od materijala koji je ot-poran na visokim temperaturama, i sastoje se, najradije, od dve zarubljene kupe, spojene svojim vrbovima (Venturi) (vidi sl. 2), da bi se na taj način osigurala što veča difuzija vazduha koji se dovodi zapaljenoj masi. Ložište se može obmotati zaštitnim obmotačem 12. koji se može snabdeti sa jednim ili više otvora sa pokretnim pok-lopcima 13, udešenim da se sami otvaraju usled depresije, odnosno, nižeg pritiska koji vlada oko ložišta.
Rad ovog uredaja je sledeči:
Pre nego što se urectaj iskoristi za napajanje motora, napuni se komora 1 najradije sa drvenim čumurom, ili opšte rečeno, kakvim bilo ugljem. Unutrašnja komora 5, a i njen gornji i levkasti deo 6, takode se ispune drvenim ili biljnim čumurom ili sa nekim drugim redukujučim materijalom, eventualno kakvim pogodnim katali-zatorom. Spoljna komora 2 ispuni se ma-kavim bilo gorivom, kao na primer drvima, lignitom itd., koji po prirodi može da omoguči proizvodnja željenog gasa.
Kada se to uradi, raspali se ugljeni sloj u ložištu 1, i to sa donje strane. Generator za gas ispočetka radi kao i svaki drugi generator za gas od drvenog čumu-ra. Usled depresije oko ložišta ili pod dejstvom pritiska proizvedenog kakvim ven-tilatorom, ili usled usisavanja motorom, koji je eventualno priključen na cev 8, va-zduh podiže poklopce 13 i prodire kroz otvore 9 i 10 u ložište 1. Gas, razvijen u ložištu, penje se u komoru 5 i kroz njen gornji deo 6 ulazi u cev 8.
Čim vatra dostigne do gornjih slojeva ložišta J, gorivo sadržano u komori 2 (na primer, drvo) počinje da se raspada pod dejstvom toplote koju razvija ložište, čije usijavanje potpomožu otvori 9. Ovde raz-vijena toplota služi takode i za usijavanje uglja u unutrašnjoj komori, koje usijavanje potpomažu otvori 11.
Gasovi i pare, koji su stvorene u ure-đaju, primorani su da produ kroz prvu re-dukujuću zonu, u donjim slojevima ložiš-ta 1. Odatle se penju do komore 5 u kojoj se podvrgavaju završnoj redukciji. Usija-no ugljevlje u iožištu i u redukujućoj komori 5 vrši istovremeno i razlaganje, odnosno, krakiran^e više ili manje teških 'ili katranastih proizvoda destilacije gjO-riva, koje sobom ti gasovi noše, a takode i razlaganje vodene pare, koja se je razvila u komori 2 i Iožištu 1. Na ta j način su gasovi, koji izlaze kroz cev 8, oslobodeni od svih neželjenih sastojaka koje su sobom poneli pri prolazu kroz redukujuče zone visoke, srednje i niške temperature, te na kraju dobijaju oblik permanentnih gasova vrlo velike kalorične moči.
Generator za gas prema ovom pro-nalasku može se primeniti za napajanje svih pokretnih ili nepokretnih motora, ili uopšte, za sve namene gde je potrebno dobiti sagorljivi gas bez obzira na njegovu upotrebu.
Prirodno je da je opisani i prikazani oblik izvodenja izabran samo radi primera i da se mnoga preinačenja u detaljima mogu vršiti a da se nimalo ne odstupi od duha i opsega ovog pronalaska.
Patentni zahtevi:
1.	Generator za proizvodnju gasa (plina) tipa koji sadrži zatvoreno ložište, koje služi uglavnom za proizvodnju gasa i para sagorevanjem kakvog pogodnog goriva, i jednu zatvorenu redukujuču komo-ru, koja sadrži ugljevlje (žar) usijano do-dirom sa pomenutim ložištem i koja po-glavito služi za pretvaranje ugljen-dioksi-da i para u ugljen-monoksid i druge sagor-Ijive gasove, naznačen time, što je komora za redukovanje (5) postavljena u unutraš-njosti komore za sagorevanje, odnosno, ložišta (1) i to najradije duž njegove ose.
2.	Generator za proizvodnju gasa (plina) prema zahtevu 1, naznačen time, što je komora za redukovanje sa donje Strane otvorena i nalazi se na izvesnom odstojanju od dna (4) ložišta.
3.	Generator za proizvodnju gasa (plina) prema zahtevima 1 i 2, naznačen time, što su načinjeni otvori (9) u zidu u-naokolo oko ložišta.
4.	Generator za proizvodnju gasa
(plina) prema zahtevima 1 do 3, naznačen time, što su načinjeni otvori (11) koji vode do unutranje komore (5).
5.	Generator za proizvodnju gasa (plina) prema zahtevima 1 do 4, naznačen time, što su jedan ili više od pomenutih otvora izradeni u obliku dvojnih kupa sastavljenih svojim vrbovima (venturi).
6.	Generator za proizvodnju gasa (plina) prema zahtevu 3, naznačen time, što je način jena druga seri ja otvora (10) u do-njem delu ložišta.
7.	Generator za proizvodnju gasa (plina) prema zahtevima 3 do 6, naznačen time, što gornji ili srednji otvori (9) vode bitno prema gornjem kraju unutrašnje komore.
8.	Generator za proizvodnju gasa (plina) prema zahtevima 3 do 7, naznačen time, što donji otvori (10) vode ispod ravni, koja prolazi kroz donju ivicu otvora komore za redukovanje.
9.	Generator za proizvodnju gasa (plina) prema zahtevima 1 do 8, naznačen time, što se svaka od pomenutih komora (1 i 5) nastavlja sa gornje strane u zasebne prijemnike, najradije u obliku levka sa cilindričnim trupom, koji su namenjeni da prime gorivo, pri čemu se trup i levak (6) komore za redukovanje nalaze u unutraš-njosti trupa i levka (2) u koje se nastavlja ložište, odnosno, komora za sagoevanje.
10.	Generator za proizvodnju gasa (plina) prema zahtevima od 1 do 9, naznačen time, što je cev (8) za izlaz gasova spojena sa gornjim krajem prijemnika, koji nadvisuje komoru za redukovanje.
11.	Generator za proizvodnju gasa (plina) prema zahtevima 1 do 10, naznačen time, što se komora za sagorevanje, odposno, ložište (1) može obmotati zaš-titnim obmotačem (12), koji je snabdeven sa jednim ili više kapaka (13), koji se mogu otvarati usled depresije oko ložišta.
12.	Generator za proizvodnju gasa (plina) prema zahtevima 1 do 11, naznačen time, što se komora za redukovanje i njen prijemnik pune pogodnim materijalom ili mešavinom materijala za redukovanje, eventualno za kataliziranje, kao što je bilj-ni ugljen (čumur), dok se, medutim, komora za sagorevanje (ložište) puni biljnim ili mineralnim ugljem a njen prijemnik makavim bilo drugim gorivom, na primer, drvima.
Ad pat. br. 13325