KRALJEVINA SRBA, HRVATA I SLOVENACA
UPRAVA ZA ZAŠTITU
Klasa 57 (1)
INDUSTRISKE SVOJINE
Izdan 1 Marta 1925
PATENTNI SPIS BR. 2565
Pathć Cinćma Anciens Etablissements Pathć Freres, Pariš.
Mehanizam za povlačenje filma za bioskopske aparate.
Prijava od 12 marta 1923.	Važi od 1 decembra 1923.
Pravo prvenstva od 1 decembra 1922 (Francuska).
Predmet je pronalasku poboljšani mehanizam za povlačenje filma s vremena na vreme na bioskopskim aparatima. U ovom mehanizmu zakačke za povlačenje u čvrstoj su vezi sa okvirom, u čijoj se unutrašnjosti kreću jedan ili više nepravilnih (neokruglih) kotura koji daju osnovna translaciona kretanja sa strane okvira, koji stalno ostaju paralelni sami sebi, blagodareći njihovoj vezi sa dvojnim kinematičkim paralelogramom. Jedna ili više zakački za povlačenje, nošene jednom od okvirskih strana, izvode tako isto ova osnovna kretanja, čija celina sačinjava svoju putanju, koja se sastoji iz:
Jednog elementa za puštanje u dohvatanje zakačke sa filmom, jednog drugog za povlačenje filma, trećeg za vraćanje zakačke i četvrtog za vraćanje u početni položaj.
Položeni nacrt pokazuje kao i primer dva oblika izvođenja pronalaska.
Slika 1 je izgled u vertikalnoj ravni mehanizma sa samo jednim jedinim nepravilnim koturom i
Slika 2 je izgled sa strane.
Slike 3 i 4 pokazuju oblike koje može načiniti prema tragu nepravilnog kotura, putanja zakačke za povlačenje.
Slika 5 pokazuje u vertikalnoj ravni jednu variantu, kod koje dva razna nepravilna kotura, od kojih svaki upravlja kretanjem okvira u jednom pravcu za odlaz i natrag.
Slika 6 i 7 pokazuju oblik putanja za slučaj ovih varianti
U prikazanom primeru na slikama 1 i 2, u unutrašnjosti okvira 3, od kojih svaki nosi zakačku 4 za povlačenje, jedan nepravilni
kotur (neokrugao) 1, zvan Frezel-ov, koji se okreće oko osovine 2. Trag ovog kotura sastavljen je od neke vrste krivolinijskog tro-ugla, čije su strane tri kružna luka istog prečnika. Vrhovi trougla zaokrugljeni su pomoću tri manja kružna luka, čije tangente sačinjavaju trouglove strane. Okvir 3 vezan je za dvojni kinematički paralelogram sa članovima 5, 6, 7, 8, 9 i 10, od kojih su oba poslednja utvrđeni osama.
Osa —z—■ obrće se i nepravilni kotur 1 vrši u okviru, četiri translaciona kretanja u pravce x—y i X1—y]; a dvojni kinematički paralelogram prisiljava okvir da održava svoje strane paralelne jedne drugima prilikom svih njegovih pomeranja.
Putanja izvršena zakačkom 4 (klinom), malo se menja u obliku shodno uglu nepravilnog kotura t. j. shodno uglu koji međusobno za-klapaju zrači, koji spajaju sedište rotacione osovine 2, postavljene u blizini jednog od trouglovih vrhova. U sredini dvaju malih spojnih lukova sa dva druga vrha. Ako ovaj ugao ima neku vrednost, putanja je kvadrat sa zaokrugljenim uglovima (si. 3). Ako je u-gao — 90u, putanja je potpuni kvadrat (si 4).
Film postavljen kod 3 dohvata klin, koji zakačuje za vreme horizontalnog translacio-nog kretanja iznad putanje; on je povučen vertikalno po strani a—b, zatim pri trećem kretanju (horizontalnom) zakačka se odvaja od filma. Najzad, za vreme poslednjeg vertikalnog dela putanje, sistem se vraća u svoj prvobitni položaj.
Kod variante prikazane u si. 5, mehanizam je potpuno isti, s tom razlikom što su ho-
Din. 10.
rizontalne strane okvira povučene prvim nepravilnim koturom 13, da bi dale vertikalna translsciona kretanja, dok su veriikalne strane napadnute nepravilnom koturom 14 da bi se dobila horizontalna kretanja.
Ovaj sistem sa dva nepravilna kotura o-mogućava da se kretanjima za dejstvo i vraćanje klina da manja amplituda nego trans-lacionim kretanjime filma kao i za povratak. Na taj se način izvode putanje prikazane na si. 6 i 7, od kojih jedna odgovara nepravilnom koturu sa makojim uglom, dok druga odgovara nekom od kotura čiji je ugao 90°.
Po sebi se razume da se gornji mehanizam može menjati u svojim pojedinostima izvođenja, koji su samo prikazani šematički radi primera. Pokazani pravci za kretanje i-z ibrani su radi udobnosti za objašnjenja, ali
je očevidno da orijentacija sistema može biti proizvoljna.
Patentni zahtevi:
1.	Mehanizam za povlačenje filma za bio-skobske aparate, naznačen time, što se sastoji iz jednog okvira nosača za klin povlakač, u-čijoj se unutrašnjosti kreču jedan ili više nepravilnih kotura (neokruglih), koji na njegovim stranama daju osnovna kretanja klinove putanje.
2.	Mehanizam za povlačenje filma po zah-tevu 1, naznačen time, što su strane okvira primorane da stalno ostaju samo sebi paralelne podesnom vezom sa jednim dvojnim ki-nematičkim paralelogramom.
«9